Ông Trump bị kiện vì xóa quyền công dân theo nơi sinh
Vấn đề quyền công dân theo nơi sinh tại Mỹ đang trở thành tâm điểm của cuộc tranh luận pháp lý khi Tổng thống Donald Trump ký một sắc lệnh hành pháp nhằm chấm dứt quyền công dân đối với trẻ em sinh ra trên đất Mỹ từ cha mẹ nhập cư bất hợp pháp.
Hiện tại, hàng loạt tiểu bang và nhóm bảo vệ quyền công dân đã đồng loạt đệ đơn kiện sắc lệnh này, cho rằng nó vi phạm Tu chính án thứ 14 của Hiến pháp Mỹ. Vụ kiện có thể dẫn đến một cuộc đối đầu quan trọng tại Tòa án Tối cao Mỹ.
Theo sắc lệnh hành pháp mà Tổng thống Trump ký ngay trong ngày đầu nhậm chức, trẻ em sinh ra khi cha mẹ không có giấy tờ hợp pháp, hoặc trong trường hợp mẹ chỉ có thị thực tạm thời trong khi cha không phải là công dân Mỹ, sẽ không được cấp quyền công dân tự động.
22 tiểu bang do đảng Dân chủ lãnh đạo, cùng với thủ đô Washington, thành phố San Francisco và Liên đoàn Tự do Dân sự Mỹ đã đệ đơn kiện phản đối sắc lệnh này. Các vụ kiện được đệ trình lên các tòa án liên bang tại thành phố Boston và Seattle, nơi các thẩm phán được cho là sẽ có lập trường thiên tả - ủng hộ các chính sách của đảng Dân chủ và có thể ngăn chặn sắc lệnh hành pháp này.
Các bên phản đối cho rằng sắc lệnh của Tổng thống Trump sẽ gây ra hậu quả nghiêm trọng, khi ít nhất 150.000 trẻ em không thể nhận quyền công dân, dẫn đến những vấn đề lớn về tài chính, y tế, giáo dục và quyền lợi xã hội. Đặc biệt, các tiểu bang lo ngại sẽ phải gánh chịu chi phí khổng lồ khi cung cấp dịch vụ công cho những người không có quyền công dân.
Ông Rob Bonta, Tổng Chưởng lý bang California, cho biết: “Tôi có một thông điệp gửi đến Tổng thống Trump: Tôi sẽ gặp ông tại tòa. Chúng tôi đã nộp đơn kiện, trong đó nêu rõ sắc lệnh hành pháp vi phạm Tu chính án thứ 14 của Hiến pháp Mỹ. Chính sách này cũng vi phạm Đạo luật Di trú và Quốc tịch, đồng thời đi ngược lại với những quyết định mà Tòa án Tối cao Mỹ đã đưa ra trong suốt hơn 125 năm qua. Tổng thống đã vượt quá quyền hạn của mình, và chúng tôi sẽ yêu cầu ông ấy phải chịu trách nhiệm”.
Sắc lệnh cũng dẫn tới những phản ứng trái chiều trong xã hội. Một số ý kiến cho rằng việc từ chối quyền công dân đối với trẻ em sinh ra tại Mỹ đi ngược lại với giá trị chào đón người nhập cư của đất nước cờ hoa.
Ông Marcus Williams, người dân Mỹ, cho biết: “Nước Mỹ được xây dựng bởi những người nhập cư. Đó là lý do chúng ta cấp quyền công dân theo nơi sinh để khuyến khích mọi người đến đây. Nếu chúng ta muốn đất nước phát triển, thì đó chính là cách tốt nhất để làm điều đó”.
Trong khi đó, một số người lại ủng hộ chính sách này, cho rằng quyền công dân theo nơi sinh tạo lỗ hổng cho người nhập cư lợi dụng. Ông Christopher, người dân Mỹ, cho rằng: “Quyền công dân theo nơi sinh cho phép người nhập cư đến Mỹ, sinh con, rồi rời đi mà không cần đóng góp gì cho xã hội. Các nguồn lực quốc gia nên được tập trung vào việc hỗ trợ những công dân hợp pháp đã và đang sinh sống tại Mỹ”.
Theo các chuyên gia, việc thay đổi quyền công dân theo nơi sinh là một sự điều chỉnh quá lớn mà không thể thực hiện chỉ bằng một sắc lệnh hành pháp. Điều này cần được Quốc hội thông qua hoặc điều chỉnh qua các phán quyết của Tòa án Tối cao.
Đây được dự báo sẽ là một trong những thử thách lớn trong nhiệm kỳ thứ hai của Tổng thống Trump, và có tác động sâu rộng đến chính sách nhập cư và an sinh xã hội tại Mỹ.