Phó thủ tướng yêu cầu EVN đề xuất giá mua điện dư từ điện mặt trời mái nhà tự sản tự tiêu

Tuyệt đối không để sơ hở, trục lợi, tạo cơ chế xin - cho

Phó thủ tướng nhấn mạnh, việc xây dựng nghị định quy định cơ chế mua bán điện trực tiếp (DPPA) giữa đơn vị phát điện năng lượng tái tạo với khách hàng sử dụng điện lớn và nghị định quy định cơ chế, chính sách khuyến khích phát triển điện mặt trời mái nhà tự sản, tự tiêu, có ý nghĩa quan trọng, là cơ chế, chính sách thúc đẩy phát triển các nguồn điện sạch, thân thiện với môi trường, huy động được người dân và các doanh nghiệp tham gia…

Vì thế, tại kết luận này, Phó thủ tướng đưa ra nhiều yêu cầu để đẩy nhanh tiến độ xây dựng hai nghị định nêu trên, bảo đảm chất lượng, tính khả thi; đảm bảo khi đi vào thực tiễn đạt hiệu quả, tuyệt đối không để sơ hở, trục lợi, tạo cơ chế xin - cho.

Một hệ thống điện mặt trời mái nhà ở TP.HCM. Ảnh: Vũ Bá.

Cụ thể, với dự thảo nghị định quy định cơ chế mua bán điện trực tiếp giữa đơn vị phát điện và khách hàng sử dụng điện lớn, Phó thủ tướng yêu cầu thể chế hóa trách nhiệm của Bộ Công thương, EVN vào nghị định đối với việc bảo đảm an toàn hệ thống điện khi thực hiện giao dịch mua - bán qua lưới điện quốc gia.

Bên cạnh đó, theo dõi, cập nhật, công bố, công khai minh bạch số liệu cụ thể về khả năng truyền tải, hấp thụ sản lượng điện năng lượng tái tạo của từng khu vực, từ đó đề xuất điều chỉnh kịp thời quy hoạch điện trên cơ sở dự báo cung cầu, khi khả năng về công nghệ cho phép chuyển đổi năng lượng xanh nhanh hơn, đáp ứng theo vùng phụ tải và hạ tầng, đảm bảo lợi ích của Nhà nước và các nhà đầu tư được huy động tham gia thị trường điện.

Ngoài ra, xây dựng cơ sở dữ liệu, xác định, công bố sản lượng điện năng lượng tái tạo tiêu thụ của từng khách hàng, làm cơ sở để Bộ Tài nguyên và Môi trường cấp tín chỉ xanh cho doanh nghiệp; có chế tài cảnh báo, xử lý những vi phạm liên quan đến mua bán điện trực tiếp như đăng ký, cập nhật số liệu, đấu nối và thanh tra, kiểm tra theo cơ chế hậu kiểm.

Tự sản, tự tiêu: EVN nghiên cứu đề xuất mua điện với giá điện hợp lý

Còn đối với dự thảo nghị định quy định cơ chế, chính sách khuyến khích phát triển điện mặt trời mái nhà tự sản, tự tiêu, Phó thủ tướng yêu cầu làm rõ khái niệm tự sản, tự tiêu theo hướng sản xuất ra cơ bản để dùng, đối với lượng điện dư thừa nếu có lắp đặt pin lưu trữ, tích điện thì EVN sẽ nghiên cứu đề xuất mua điện với giá điện hợp lý, đặc biệt là giá mua điện vào giờ cao điểm.

Trong đó lưu ý, trường hợp không có pin lưu trữ điện, EVN sẽ mua với giá thấp nhất trên thị trường điện mà EVN mua của các hộ bán điện khác. Lượng điện dư thừa mà EVN mua lại có thể xem xét được bù trừ khi người dân mua điện của EVN.

Bên cạnh đó, EVN phải nghiên cứu, tính toán giá điện 2 thành phần.

"Giá điện khi không có mặt trời, vào giờ cao điểm thì phải khác giá điện vào thời điểm có nắng to, hay mức giá đối với trường hợp có thiết bị, pin lưu trữ điện sẽ khác với trường hợp không có lưu trữ điện năng để bảo đảm công bằng cũng như khuyến khích đầu tư năng lượng tái tạo, hệ thống pin lưu trữ, hệ thống điện thông minh", kết luận nêu.

Lãnh đạo Chính phủ cũng yêu cầu trong nghị định này cần thể hiện rõ cơ chế khuyến khích.

Theo đó, phải đơn giản hóa quy trình, thủ tục, bao gồm: Xây dựng bộ hồ sơ mẫu quy định cụ thể về tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật, yêu cầu về quản lý Nhà nước… các quy trình được thực hiện một cửa liên thông (nghiên cứu giao cho các tổng công ty điện lực/điện lực quận, huyện), để tạo thuận lợi tối đa cho người dân và doanh nghiệp, các công trình xây dựng có sử dụng vốn đầu tư công, đồng thời tránh các hành vi trục lợi, tiêu cực nhất là các khu, cụm công nghiệp.

Cụ thể hóa về chính sách hỗ trợ cho nhà đầu tư cũng được Phó thủ tướng nhấn mạnh. Trong đó, lưu ý vấn đề "có lắp đặt thiết bị lưu trữ điện năng" thì cần có phương án hỗ trợ về giá, thuế, lãi suất, chi phí lắp đặt...

"Việc phát triển điện mặt trời mái nhà tự sản, tự tiêu sẽ làm giảm áp lực cho ngân sách nhà nước phải đầu tư thêm nguồn điện mới, vì vậy, cần phải nghiên cứu thêm chính sách này thay vì Nhà nước đầu tư cho nguồn điện mới thì việc người dân lắp đặt hệ thống điện mặt trời tự sản, tự tiêu sẽ được nhà nước hỗ trợ chi phí từ nguồn này để khuyến khích và bảo đảm lợi ích lâu dài", kết luận viết.

Hồng Hạnh