Quốc hội cho phép Đà Nẵng lập Khu thương mại tự do

Sáng 26/6, với 452/459 đại biểu tán thành, Quốc hội thông qua nghị quyết về tổ chức chính quyền đô thị và thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển TP Đà Nẵng.

Nghị quyết có hiệu lực thi hành từ 1/1/2025 và được thực hiện trong 5 năm.

Đáng chú ý, Quốc hội đồng ý thành lập Khu thương mại tự do Đà Nẵng gắn với cảng biển Liên Chiểu với mục tiêu thu hút đầu tư, tài chính, thương mại, du lịch và dịch vụ chất lượng cao.

Khu thương mại tự do Đà Nẵng có các khu chức năng được quy định tại quyết định thành lập của Thủ tướng, bao gồm khu sản xuất, trung tâm logistics, khu thương mại - dịch vụ và các loại hình khu chức năng khác theo quy định pháp luật. Quan hệ mua bán, trao đổi hàng hóa giữa khu chức năng thuộc Khu thương mại tự do Đà Nẵng với khu vực bên ngoài là quan hệ xuất khẩu, nhập khẩu theo quy định của pháp luật Việt Nam về hải quan, thuế và xuất khẩu, nhập khẩu.

Các Đại biểu Quốc hội biểu quyết thông qua nghị quyết. Ảnh: Quốc hội

Nhiều chính sách ưu đãi đầu tư trong Khu thương mại tự do Đà Nẵng sẽ được thực hiện theo nghị quyết mà Quốc hội thông qua. Trong đó, dự án của nhà đầu tư thuê lại đất tại Khu thương mại tự do Đà Nẵng áp dụng như dự án đầu tư trong khu kinh tế theo quy định của pháp luật.

Dự án đầu tư trong Khu thương mại tự do Đà Nẵng cũng được ưu đãi về thuế, giảm tiền thuê đất… Doanh nghiệp có dự án đầu tư trong các khu chức năng thuộc Khu thương mại tự do Đà Nẵng được hưởng chế độ ưu tiên về hải quan với hoạt động xuất khẩu, nhập khẩu tại địa bàn TP khi đáp ứng các điều kiện theo quy định của pháp luật về hải quan, thuế, tài chính và pháp luật có liên quan, trừ điều kiện về kim ngạch xuất khẩu, nhập khẩu.

Trước khi Quốc hội thông qua nghị quyết, theo báo cáo tiếp thu, giải trình ý kiến Đại biểu Quốc hội, đa số ý kiến tán thành việc thực hiện thí điểm thành lập Khu thương mại tự do Đà Nẵng. Đây là chính sách mang tính đột phá, thể hiện tinh thần đổi mới, dám nghĩ, dám làm, đặt nền móng cho việc hình thành chính sách mới trong quá trình vận hành nền kinh tế thị trường.

Tuy nhiên, một số ý kiến đánh giá chưa có chính sách nổi trội, bứt phá cho khu thương mại tự do. Nhiều chính sách về thuế tương tự như khi áp dụng với khu kinh tế…

Theo Ủy ban Thường vụ Quốc hội, việc thí điểm thành lập khu thương mại tự do là chủ trương lớn đã có đủ căn cứ chính trị, căn cứ pháp lý. Nếu thực hiện thành công sẽ tạo tiền đề thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội của TP Đà Nẵng và của cả vùng.

Tuy nhiên, do đây là chính sách mới, chưa được thực hiện tại Việt Nam và cũng là nghị quyết mang tính chất thí điểm, các chính sách là bước thử nghiệm, vừa làm vừa rút kinh nghiệm để hoàn thiện dần. Ủy ban Thường vụ Quốc hội lưu ý, cần hết sức thận trọng, có bước đi chắc chắn, không quy định những vấn đề chưa được đánh giá kỹ lưỡng, mang tính rủi ro cao.

Hơn nữa, các chính sách cần được nghiên cứu, xây dựng căn cứ trên khả năng tổ chức thực hiện, nguồn lực tài chính, điều kiện đáp ứng của TP Đà Nẵng.

Liên quan đến chính sách ưu đãi thuế, theo Ủy ban Thường vụ Quốc hội, các khu thương mại tự do trên thế giới đều áp dụng nhiều hình thức chính sách ưu đãi đầu tư, trong đó có ưu đãi miễn thuế. Thuế thu nhập doanh nghiệp ở các khu thương mại tự do đều thấp so với quy định áp dụng trên toàn quốc.

Ủy ban Thường vụ Quốc hội khẳng định, Việt Nam đã từng bước tiếp cận tới mô hình mới này và có ưu đãi thuế tại các khu chế xuất, khu phi thuế quan, kho ngoại quan, cửa hàng miễn thuế.

Ngoài ra, để tăng cường quản lý, kiểm soát chặt chẽ của cơ quan quản lý Nhà nước trong áp dụng chính sách đặc thù, ưu tiên trong điều kiện về kim ngạch xuất khẩu, nhập khẩu, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đề nghị quá trình triển khai thực hiện, Chính phủ chỉ đạo TP Đà Nẵng, các cơ quan có liên quan tăng cường thanh tra, kiểm tra, không để diễn ra tình trạng lạm dụng, trục lợi chính sách.

Nghị quyết quy định về việc Đà Nẵng thu hút nhà đầu tư chiến lược. Theo đó, nhà đầu tư chiến lược thực hiện các dự án thuộc lĩnh vực công nghệ trí tuệ nhân tạo (AI), công nghệ chip bán dẫn, công nghiệp mạch tích hợp bán dẫn, công nghệ thông tin, đổi mới sáng tạo, nghiên cứu và phát triển gắn với đào tạo được lựa chọn hình thức Nhà nước cho thuê đất thu tiền thuê đất một lần cho cả thời gian thuê.

Việc xác định giá đất, nghĩa vụ tài chính khi Nhà nước cho thuê đất thu tiền thuê đất một lần cho cả thời gian thuê được thực hiện theo quy định của pháp luật về đất đai và pháp luật có liên quan.

Trần Thường