Quốc hội thống nhất việc đánh thuế tiêu thụ đặc biệt đối với xăng, nước ngọt, máy điều hòa

Về các mặt hàng chịu thuế tiêu thụ đặc biệt, trình bày báo cáo giải trình tiếp thu trước đó, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế - Tài chính của Quốc hội Phan Văn Mãi cho biết Ủy ban Thường vụ Quốc hội thống nhất với đề xuất của cơ quan soạn thảo để quy định máy điều hòa nhiệt độ có công suất trên 24.000 BTU đến 90.000 BTU thuộc đối tượng chịu thuế (không thu thuế đối với điều hòa nhiệt độ có công suất từ 24.000 BTU trở xuống và loại có công suất trên 90.000 BTU).

Về sản phẩm nước giải khát có đường, theo quy định của dự thảo luật, nước giải khát có đường thuộc diện chịu thuế là các sản phẩm trong phạm vi khái niệm về nước giải khát theo Tiêu chuẩn Việt Nam có hàm lượng đường trên 5gr/100ml, không bao gồm các đồ uống như sữa và sản phẩm từ sữa; thực phẩm dạng lỏng dùng với mục đích dinh dưỡng; nước khoáng thiên nhiên và nước uống đóng chai; nước rau, quả nguyên chất và nectar (mật) rau, quả và sản phẩm từ cacao.

Theo đó, các sản phẩm như nước trái cây tự nhiên, nước dừa, sản phẩm từ sữa, thực phẩm dạng lỏng dùng với mục đích dinh dưỡng… không thuộc đối tượng chịu thuế tiêu thụ đặc biệt.

Quốc hội khóa 15 đã thông qua Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt (sửa đổi)

Việc bổ sung các sản phẩm có đường khác cũng như các sản phẩm hàng hóa, dịch vụ khác vào diện chịu thuế như đề nghị của một số đại biểu quốc hội còn nhiều quan điểm khác nhau; một số sản phẩm cũng đã được cơ quan soạn thảo đặt ra trong quá trình xây dựng luật, tuy nhiên, cho đến nay chưa có đủ đánh giá tác động để làm căn cứ và thể hiện rõ tính ưu việt, khả thi, phù hợp của việc áp thuế đối với các hàng hóa, dịch vụ này trong bối cảnh hiện nay.

Các nội dung này sẽ tiếp tục được nghiên cứu, đánh giá thận trọng, cân nhắc đến mục tiêu phục hồi sản xuất, kinh doanh của các doanh nghiệp và sẽ báo cáo Quốc hội vào thời điểm phù hợp, do đó xin Quốc hội cho phép giữ như dự thảo luật.

Về việc thu thuế tiêu thụ đặc biệt đối với mặt hàng xăng, về lâu dài, cần nghiên cứu phương án sửa đổi một cách đồng bộ cả thuế tiêu thụ đặc biệt lẫn thuế bảo vệ môi trường để có thể đánh thuế đối với mặt hàng này một cách hợp lý, phù hợp với thông lệ quốc tế.

Theo ông Phan Văn Mãi, trong bối cảnh cần triển khai đồng bộ các giải pháp để thực hiện hiệu quả cam kết của Chính phủ Việt Nam tại Hội nghị COP26, cùng với quy định thu thuế bảo vệ môi trường, việc thu thuế tiêu thụ đặc biệt đối với xăng trong giai đoạn hiện nay vẫn là cần thiết. Do đó, xin Quốc hội cho giữ như dự thảo luật.

Về đối tượng không chịu thuế (điều 3), có ý kiến đề nghị bổ sung máy bay, trực thăng, tàu lượn sử dụng cho mục đích cứu thương, cứu nạn vào đối tượng không chịu thuế; đề nghị thay cụm từ "phun thuốc trừ sâu" bằng cụm từ "trong sản xuất nông nghiệp".

Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho rằng máy bay, trực thăng, tàu lượn sử dụng cho mục đích cứu thương, cứu nạn, sản xuất nông nghiệp là những hoạt động vì mục đích nhân đạo, hỗ trợ nông dân trong sản xuất nông nghiệp, không nhằm mục đích thương mại, không phải là hàng hóa tiêu dùng xa xỉ, cần hạn chế sản xuất và điều tiết tiêu dùng.

Do đó, tiếp thu ý kiến đại biểu quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội thống nhất với đề xuất của cơ quan soạn thảo để bổ sung máy bay, trực thăng, tàu lượn sử dụng cho mục đích cứu thương, cứu hộ, cứu nạn, sản xuất nông nghiệp thuộc diện không chịu thuế.

Ngoài các nội dung nêu trên, các đại biểu quốc hội đã thảo luận, cho ý kiến đối với một số nội dung liên quan đến quy định về thuế suất, lộ trình tăng thuế suất, hoàn thuế, khấu trừ thuế, giảm thuế, hiệu lực thi hành của luật...

Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã chỉ đạo cơ quan thẩm tra phối hợp với cơ quan soạn thảo và các cơ quan liên quan nghiên cứu, rà soát kỹ lưỡng để tiếp thu, giải trình ý kiến của các đại biểu quốc hội và chỉnh lý, hoàn thiện dự thảo luật.

Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt sửa đổi 11 điều, có hiệu lực thi hành từ ngày 1.1.2026.

Lam Thanh