Sắp xếp tổ chức hội, đoàn thể: Không chỉ là 'ghép' bộ máy
Thực hiện chủ trương của Trung ương, tỉnh Thái Nguyên đang khẩn trương triển khai sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy của Ủy ban Mặt trận Tổ quốc, các tổ chức chính trị - xã hội và hội quần chúng trong tỉnh.

Chi bộ Hội Chữ thập đỏ tỉnh Thái Nguyên tổ chức Đại hội lần thứ I, nhiệm kỳ 2025–2027, góp phần kiện toàn tổ chức bộ máy trong hệ thống Mặt trận và các đoàn thể.
Việc sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy của Ủy ban Mặt trận Tổ quốc (MTTQ), các tổ chức chính trị - xã hội và hội quần chúng tại Thái Nguyên được triển khai đồng bộ, nhất quán theo đúng tinh thần chỉ đạo của Trung ương, đặc biệt là Nghị quyết số 18-NQ/TW của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XII; Hướng dẫn số 31-HD/BTCTW ngày 23/4/2025 của Ban Tổ chức Trung ương về việc thành lập tổ chức đảng tương ứng các đơn vị hành chính ở địa phương và sắp xếp tổ chức bộ máy cơ quan MTTQ Việt Nam, đoàn thể cấp tỉnh, cấp xã...
Ngay sau khi có chủ trương và văn bản hướng dẫn của Trung ương, Tỉnh ủy Thái Nguyên đã ban hành kết luận, chỉ đạo rõ ràng, tạo nền tảng pháp lý và định hướng chính trị vững chắc để triển khai thực hiện.
Tháng 3-2025, Ban Thường trực Ủy ban MTTQ 2 tỉnh Thái Nguyên và Bắc Kạn đã phối hợp xây dựng Đề án sắp xếp tổ chức bộ máy cơ quan MTTQ, các tổ chức chính trị - xã hội, các hội quần chúng do Đảng và Nhà nước giao nhiệm vụ. Đến nay việc sắp xếp cơ bản được hoàn thành, sẵn sàng đi vào hoạt động theo lộ trình.
Theo đó, 5 tổ chức chính trị - xã hội của 2 tỉnh, gồm: Liên đoàn Lao động, Hội Nông dân, Hội Liên hiệp Phụ nữ, Hội Cựu chiến binh, Đoàn TNCS Hồ Chí Minh được sắp xếp trở thành các ban chuyên môn trực thuộc Ủy ban MTTQ tỉnh.
Việc hợp nhất theo hướng hợp nhất các cơ quan tham mưu, giúp việc về chung một đầu mối, đồng thời vẫn giữ nguyên tư cách pháp nhân, con dấu và tài khoản riêng của từng tổ chức; bảo đảm cả yếu tố thống nhất, lẫn tính chủ động, sáng tạo, độc lập tương đối của từng tổ chức thành viên.
Bộ máy sau sắp xếp được tổ chức lại tinh gọn rõ rệt, giảm số lượng các ban, đơn vị trực thuộc, giảm số lượng đầu mối và cấp trưởng, cấp phó, cán bộ. Cụ thể: Cấp tỉnh từ 12 đầu mối giảm còn 1; số Phó Chủ tịch Ủy ban MTTQ tỉnh còn 9/14 người; các tổ chức chính trị - xã hội còn 15/19 cấp phó; các ban chuyên môn giảm từ 43 còn 10; số cán bộ, công chức, viên chức còn 215/264 người; đơn vị sự nghiệp giảm từ 5 còn 1.

Hội nghị lấy ý kiến vào dự thảo Đề án sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy Mặt trận Tổ quốc, các tổ chức chính trị - xã hội và các hội quần chúng cấp tỉnh.
Ban Thường trực Ủy ban MTTQ tỉnh có 7-9 thành viên, gồm Chủ tịch, Phó Chủ tịch Thường trực và các Phó Chủ tịch kiêm nhiệm là lãnh đạo của Công đoàn, Hội Nông dân, Hội Phụ nữ, Đoàn Thanh niên, Hội Cựu chiến binh… Các Phó Chủ tịch được phân công phụ trách lĩnh vực, địa bàn và công tác tập hợp quần chúng.
Về cơ quan tham mưu, giúp việc, Ủy ban MTTQ cấp tỉnh được lập 10 ban, đơn vị tham mưu, giúp việc, gồm: Văn phòng; Ban Tổ chức, kiểm tra; Ban Dân chủ, giám sát và phản biện xã hội; Ban Công tác công đoàn; Ban Công tác nông dân; Ban Công tác đoàn và thanh thiếu nhi; Ban Công tác phụ nữ; Ban Công tác cựu chiến binh và 1 đơn vị sự nghiệp là Trung tâm hỗ trợ người lao động.
Trước mắt, số lượng cấp phó chuyên trách của cơ quan Mặt trận cấp tỉnh giữ nguyên; sau 5 năm sẽ điều chỉnh theo quy định mới. Ở cấp xã, cơ quan MTTQ có từ 4-5 Phó Chủ tịch kiêm trưởng các đoàn thể chính trị - xã hội.
Không chỉ MTTQ, các tổ chức thành viên cũng chủ động triển khai tinh gọn bộ máy. Hội Cựu chiến binh tỉnh Thái Nguyên hiện có 9 cán bộ, 2 phòng ban, trong đó 2 đồng chí đăng ký nghỉ theo Nghị định 178. Theo Đề án sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy Hội Cựu Chiến binh tỉnh Thái Nguyên và tỉnh Bắc Kạn, tổ chức bộ máy Hội CCB tỉnh sau sắp xếp tổng có 13 người, 1 ban.
Ông Hoàng Ngọc Hoa, Chủ tịch Hội Cựu chiến binh tỉnh, cho biết: Ngay từ đầu, Hội đã phối hợp với Ủy ban MTTQ xây dựng đề án, quán triệt đầy đủ chủ trương đến toàn thể đảng viên trong Chi bộ, chủ động xây dựng lộ trình, công việc sau sắp xếp. Nhờ vậy, việc sắp xếp diễn ra nhanh chóng, thuận lợi, tư tưởng cán bộ ổn định, đoàn kết nội bộ được giữ vững, không ảnh hưởng đến công việc.
Các hội quần chúng do Đảng, Nhà nước giao nhiệm vụ đã giảm từ 25 đầu mối cấp tỉnh xuống còn 13, tương ứng giảm số lượng cấp trưởng từ 25 xuống còn 13. Quá trình sáp nhập thực hiện theo nguyên tắc không vượt quá tổng số Ủy viên Ban Chấp hành, Ban Thường vụ trước đó.
Trước mắt giữ nguyên số lượng cấp phó và bộ máy tổ chức, sẽ điều chỉnh sau Đại hội theo chỉ đạo của cấp có thẩm quyền. Ban Thường trực Ủy ban MTTQ tỉnh được giao làm đầu mối phối hợp quản lý biên chế và kinh phí hoạt động của các hội sau sắp xếp.

Đoàn công tác tỉnh Thái Nguyên thăm, động viên và trao hỗ trợ người dân bị thiệt hại do mưa lũ tại huyện Ba Bể (Bắc Kạn).
Đồng chí Dương Văn Tiến, Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Chủ tịch Ủy ban MTTQ tỉnh, cho biết: Việc sắp xếp tổ chức bộ máy được triển khai một cách chủ động, bài bản, với phương án cụ thể, lộ trình rõ ràng về nhân sự, cơ sở vật chất và hoạt động sau sáp nhập. Công tác tuyên truyền được đẩy mạnh để tạo sự đồng thuận trong cán bộ, đảng viên và nhân dân.
Đồng chí nhấn mạnh: Quá trình sắp xếp, tinh gọn bộ máy, chúng ta không thể tránh khỏi những khó khăn, lúng túng. Nhất là việc bố trí cán bộ, công chức, viên chức do số lượng dôi dư; cơ sở vật chất sau sáp nhập còn phân tán, manh mún; làm thay đổi nội dung, phương thức của một số tổ chức. Do đó cần sự quyết tâm cao, hành động đồng bộ và làm tốt công tác tư tưởng để tạo sự thống nhất, đồng thuận trong toàn hệ thống chính trị.
Mục tiêu cao nhất là tinh gọn đầu mối, khắc phục tình trạng chồng chéo chức năng, nhiệm vụ; xây dựng hệ thống chính trị vững mạnh, hiệu lực, hiệu quả, phục vụ nhân dân tốt hơn, tiết kiệm nguồn lực cho Nhà nước và xã hội.
Bởi vậy, để tháo gỡ khó khăn trên, giải pháp đưa ra là chú trọng bảo đảm quyền lợi, phát huy năng lực cán bộ, tăng cường phối hợp giữa các đơn vị, thúc đẩy chuyển đổi số, đào tạo đội ngũ đáp ứng yêu cầu mới. Đồng thời, Ủy ban MTTQ tỉnh kiến nghị sửa đổi những quy định chưa phù hợp, thường xuyên kiểm tra, giám sát để kịp thời tháo gỡ khó khăn, bảo đảm bộ máy vận hành hiệu quả.
Việc sáp nhập các hội, đoàn thể vào MTTQ là công việc phức tạp, có thể phát sinh nhiều vướng mắc, như quy định về chức năng, nhiệm vụ, cơ chế phối hợp thực hiện, cơ sở vật chất... Đây là công việc mới, lúc đầu sẽ lúng túng trong quá trình thực hiện, tuy nhiên thời gian tới, dưới sự lãnh đạo của Tỉnh ủy và Ủy ban MTTQ, các tổ chức cùng phối hợp làm tốt, nghiêm túc nội dung Đề án để đạt hiệu quả thiết thực.