Sở ATTP TP.HCM nói về nạn 'thân hữu' trong bếp ăn học đường
Sáng 10/12, phiên chất vấn HĐND TP.HCM xoay quanh các vấn đề an toàn thực phẩm trong trường học, truy xuất nguồn gốc và thức ăn đường phố. Giám đốc Sở ATTP Phạm Khánh Phong Lan khẳng định ý thức cộng đồng và sự minh bạch trong lựa chọn thực phẩm là hàng rào quan trọng để bảo vệ sức khỏe người dân.
Băn khoăn ATTP trong trường học
Đại biểu Đoàn Ngọc Như Tâm quan tâm đến khâu an toàn thực phẩm trong trường học khi đơn giá suất ăn quá thấp là chỉ dấu rủi ro gây mất an toàn thực phẩm.
"Sở có dự kiến phối hợp với Sở Giáo dục – Đào tạo để xây dựng một bộ hàng rào kỹ thuật về dinh dưỡng và an toàn tối thiểu không? Bởi đây là cơ sở pháp lý quan trọng để các trường học loại bỏ các hồ sơ bỏ thầu có giá thấp bất thường nhằm đảm bảo sức khỏe cho các em học sinh.", đại biểu đặt câu hỏi.

Đại biểu Đoàn Ngọc Như Tâm đặt câu hỏi
Trả lời, bà Phạm Khánh Phong Lan cho rằng, TP.HCM có 3.500 trường học và đủ các mô hình bếp ăn tập thể tự tổ chức, nhờ các công ty làm suất ăn làm ngay tại trường hoặc đặt suất ăn… Theo bà, nhiều phụ huynh học sinh ở TP sẵn sàng dành những gì tốt nhất cho con nên giá cả không phải là vấn đề như tại các khu chế xuất, khu công nghiệp…
Nhưng bà Phạm Khánh Phong Lan nêu lên vấn đề quan ngại lớn nhất là tính thân hữu. Đó là tình trạng các trường chọn các đơn vị là “người quen” trong thời gian dài. Do đó, Sở An toàn thực phẩm đã phối hợp, có kế hoạch liên tịch với Sở Giáo dục – Đào tạo để làm công tác tư tưởng, tập huấn, nâng cao kiến thức… cho tất cả các trường.
“Chúng tôi không can thiệp ai là đối tác nhưng phải đảm bảo an toàn và nếu có sự cố thì hiệu trưởng là người đầu tiên phải chịu. Và thời gian qua đã có sự chuyển động rất lớn”, bà cho biết.

Đại biểu HĐND TP.HCM đặt nhiều câu hỏi với Giám đốc Sở ATTP TP.HCM
Ngoài ra, Sở cũng tập trung công tác tập huấn, kiểm tra, chủ yếu vào mùa hè; các đội an toàn thực phẩm phân chia theo khu vực đi kiểm tra vào đầu mỗi học kỳ, không phân biệt trường nào, tất cả đều được kiểm tra.
"Hiện giờ hầu như không bị tác động nặng vào chi phí. Đối với trường học chúng tôi cũng không đặt khung giá tối đa, tối thiểu mà tăng cường kiểm tra giám sát và kêu gọi Hội PHHS tham gia vào các quá trình từ lựa chọn nguyên liệu đến bữa ăn học đường. Đây là công tác nhiều năm với Sở Giáo dục – Đào tạo để xây dựng hàng rào để bảo đảm an toàn thực phẩm cho học sinh", bà Phạm Khánh Phong Lan nói.
Người dân đã biết xem “review” để đảm bảo ATTP
Đại biểu HĐND TP.HCM cũng quan tâm đến các vấn đề truy xuất nguồn gốc, công tác thanh kiểm tra, vấn đề an toàn vệ sinh thực phẩm trong siêu thị, chợ truyền thống; tình trạng quảng bá tràn lan trên mạng xã hội… Trong khi đó, đại biểu Trần Quang Thắng quan tâm đến vấn đề an toàn thực phẩm của “thức ăn đường phố”:
"Người dân TP đang đối mặt với nguy cơ ngộ độc thực phẩm từ thức ăn đường phố, bếp ăn tập thể và thực phẩm không rõ nguồn gốc. Chính quyền TP đã tăng cường kiểm tra, tập huấn, giảm thiểu rủi ro. Nhưng ý thức lựa chọn thực phẩm an toàn cho người dân vẫn là yếu tố then chốt để bảo vệ sức khỏe cộng đồng. Vậy giải pháp của Sở ATTP đang triển khai là gì để hạn chế tình trạng này?" đại biểu Trần Quang Thắng nói.
Bà Phạm Khánh Phong Lan cho biết, thực phẩm sử dụng có rất nhiều nguồn và đối tượng càng nhỏ lẻ thì càng khó kiểm soát, nhất là trong bối cảnh khí hậu nước ta. Ngoài ra, vấn đề ý thức của người dân vẫn chưa cao, do đó thức ăn đường phố, thực phẩm không rõ nguồn gốc có nguy cơ rất lớn.
Bà khẳng định, ngành chức năng không quản lý đường phố theo kiểu “không quản được thì cấm” mà khẳng định thức ăn đường phố góp phần vào sự đa dạng của ẩm thực Việt Nam và TP.HCM.

Giám đốc Sở ATTP TP.HCM Phạm Khánh Phong Lan trả lời
Theo thống kê, TP.HCM có khoảng 14.200 cơ sở thức ăn đường phố và thay đổi hằng ngày. Để quản lý, TP lên phương án tập hợp thành phố ẩm thực như Phố ẩm thực Vĩnh Khánh (Quận 4 cũ), một số phố ẩm thực ở quận Tân Phú (cũ)… để giải quyết bài toán vệ sinh an toàn thực phẩm. Với người hành nghề thức ăn đường phố đều được lực lượng tại chỗ (trước đây là của quận huyện, hiện nay là phường xã) và Sở ATTP tập huấn khâu an toàn VSTP, vận động trang bị các trang thiết bị cần thiết.
Bên cạnh đó, ngành chức năng cũng tập trung công tác xử phạt với các hành vi gây mất an toàn. Tuy nhiên, bà Phạm Khánh Phong Lan khẳng định, quan trọng nhất vẫn là ý thức của cộng đồng, nếu thấy chỗ nào mất an toàn thực phẩm thì không ăn. Trong bối cảnh người dân thường xuyên tham gia mạng xã hội, việc quan tâm các bài review, bình luận về vấn đề ATTP cũng sẽ giúp nâng cao ý thức.
"Tôi rất mừng khi đọc những comment thế này của người dân: “Trời ơi không biết có ngon không mà sao không đeo bao tay, tại sao bày hàng lẫn lộn, dơ quá”. Như vậy là người dân cũng rất có ý thức. Chúng tôi cũng sẽ tăng cường nâng cao nhận thức trong thời gian tới và thức ăn đường phố cũng sẽ "gạn đục khơi trong". Ai bán đồ ăn ngon và đảm bảo ATTP thì chắc chắn sẽ tồn tại và góp phần cho bức tranh ẩm thực của TP", Giám đốc Sở ATTP cho biết.
Trình bày trước khi bước vào phiên chất vấn, bà Phạm Khánh Phong Lan cho biết, Sở ATTP là đơn vị duy nhất thí điểm tập trung về công tác đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm. Theo bà, từ khi đi vào hoạt động đến nay, Sở ATTP đã nỗ lực “xây thực phẩm sạch” và “chống thực phẩm bẩn” song song, nâng cao ý thức của người dân, người hành nghề, cơ quan quản lý… Qua đó, công tác vệ sinh ATTP đã càng lúc càng tốt hơn.
Tuy nhiên, thực tế giai đoạn vừa qua vẫn còn một số vụ việc nghi ngờ là ngộ độc thực phẩm và ngành chức năng đã vào cuộc quyết liệt để giải quyết. Ngộ độc chỉ là phần nổi của tảng băng, còn phần chìm là thực phẩm có chứa chất độc hại và gây ảnh hưởng sức khỏe trong nhiều năm sau.
Hiện nay, khó khăn là biên chế cho ngành ngày càng giảm, từ 488 biên chế ban đầu thì đến nay chỉ còn 356 (đã tính cả người từ Bình Dương và Bà Rịa - Vũng Tàu nhập về). Lực lượng ngày càng già hóa trong khi địa bàn rộng gấp ba, công việc nhiều hơn. Hiện nay, ở cấp phường xã chưa có người làm công tác ATTP…













