Sửa Hiến pháp năm 2013 làm cơ sở cho cách mạng tinh gọn bộ máy

Sáng 5-5, tại phiên khai mạc kỳ họp 9, Quốc hội khóa XV đã nghe tờ trình và thảo luận tại tổ về việc sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp năm 2013 và thành lập Ủy ban dự thảo sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp năm 2013.

Tập trung sửa hai nhóm nội dung

Trình bày tờ trình, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định cho biết, việc sửa đổi Hiến pháp lần này tập trung vào hai nhóm nội dung lớn. Thứ nhất là hoàn thiện tổ chức Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các tổ chức chính trị - xã hội. Thứ hai là xây dựng mô hình chính quyền địa phương hai cấp.

Phó Chủ tịch Quốc hội cho hay, sau hơn 11 năm thi hành, Hiến pháp năm 2013 đã phát huy vai trò là nền tảng pháp lý cao nhất cho sự phát triển đất nước.

Tuy nhiên, trong quá trình triển khai thực tiễn, một số quy định bộc lộ hạn chế, như sự cồng kềnh, chồng chéo trong mô hình chính quyền địa phương ba cấp.

Điều này khiến phát sinh nhiều thủ tục hành chính, chưa phát huy được tối đa việc ứng dụng thành tựu của khoa học công nghệ để nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước, phục vụ người dân, doanh nghiệp.

Sáng 5-5, Tổng Bí thư Tô Lâm nêu ý kiến tại phiên thảo luận tổ của Quốc hội về việc sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp năm 2013.

“Việc tồn tại nhiều đơn vị hành chính quy mô nhỏ làm phân tán nguồn lực, không phát huy được lợi thế, tiềm năng của địa phương cho phát triển kinh tế - xã hội, gây khó khăn cho công tác quy hoạch, sử dụng hợp lý, tiết kiệm, hiệu quả các nguồn lực phát triển kinh tế - xã hội của đất nước”, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định nêu.

Bên cạnh đó, một số chức năng, nhiệm vụ của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam chưa được phát huy đầy đủ, vẫn còn có sự trùng lắp, giao thoa về chức năng, nhiệm vụ, trùng lặp về đối tượng vận động tập hợp ở một số tổ chức thành viên của Mặt trận, có lúc, có nơi chưa thực sự sâu sát cơ sở, nắm tình hình Nhân dân chưa kịp thời.

UBTVQH cho biết, định hướng của Đảng tại Nghị quyết 60-NQ/TW của Hội nghị lần thứ 11, BCH Trung ương khóa XIII là tổ chức lại chính quyền địa phương theo mô hình hai cấp (không còn cấp huyện), tinh gọn bộ máy, nâng cao hiệu quả hoạt động, phục vụ người dân tốt hơn. Đồng thời, sắp xếp lại các tổ chức chính trị - xã hội, hội quần chúng được giao nhiệm vụ về một đầu mối là Mặt trận Tổ quốc Việt Nam.

“Vì vậy, việc sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp năm 2013 trong thời điểm hiện nay là hết sức cần thiết, tạo cơ sở hiến định cho việc thực hiện cuộc cách mạng về tinh gọn tổ chức bộ máy, xây dựng, hoàn thiện, nâng cao hiệu quả hoạt động của hệ thống chính trị, đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ phát triển đất nước nhanh, bền vững trong kỷ nguyên mới - kỷ nguyên vươn mình phát triển giàu mạnh, thịnh vượng của dân tộc”, Phó Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh.

4 yêu cầu khi sửa đổi Hiến pháp 2013

Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định cũng nhấn mạnh mục đích, yêu cầu của việc sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp 2013 tập trung vào 4 nội dung sau.

Một là, thể chế hóa kịp thời chủ trương của Đảng về tiếp tục đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị tinh, gọn, mạnh, hoạt động hiệu năng, hiệu lực, hiệu quả; tạo cơ sở hiến định cho việc sắp xếp cơ quan của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, các tổ chức chính trị - xã hội, các hội quần chúng do Đảng, Nhà nước giao nhiệm vụ, hoàn thiện mô hình tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp theo hướng gần dân, sát dân, phục vụ Nhân dân tốt hơn.

Hai là, bảo đảm sự lãnh đạo toàn diện, tuyệt đối của Đảng; nội dung sửa đổi, bổ sung Hiến pháp phải căn cứ vào chủ trương, định hướng của Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Bộ Chính trị, Ban Bí thư và thực hiện đầy đủ trình tự, thủ tục theo quy định của pháp luật.

Tổng Bí thư Tô Lâm nêu ý kiến tại phiên thảo luận tổ của Quốc hội về việc sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp năm 2013.

Ba là, việc sửa đổi, bổ sung Hiến pháp năm 2013 phải dựa trên kết quả rà soát, đánh giá thực tiễn việc thi hành quy định cụ thể của Hiến pháp năm 2013 và các đạo luật có liên quan, nhất là các đạo luật về tổ chức bộ máy nhà nước.

Bốn là, việc sửa đổi, bổ sung Hiến pháp là công việc hệ trọng, cần được tiến hành thận trọng, khách quan, dân chủ, khoa học, hiệu quả; có cơ chế bảo đảm sự tham gia của các chuyên gia, nhà khoa học, nhà quản lý và lấy ý kiến Nhân dân; chú trọng công tác truyền thông, bảo đảm đúng định hướng, không để các đối tượng xấu, các thế lực thù địch lợi dụng xuyên tạc, chống phá trong quá trình nghiên cứu, sửa đổi, bổ sung Hiến pháp.

Phó Chủ tịch Quốc hội cho hay việc sửa đổi Hiến pháp lần này dự kiến chỉ ảnh hưởng đến khoảng 8/120 điều, nên UBTVQH đề xuất sử dụng hình thức Nghị quyết của Quốc hội để sửa đổi, bổ sung.

Ngay sau khi nghe tờ trình, các đại biểu đã thảo luận tổ.

NHÓM PHÓNG VIÊN