Trong thời kỳ tư tưởng 'trọng nam khinh nữ' còn cao, người phụ nữ này đã phá vỡ mọi quy tắc. Bà chính là nữ danh tướng nổi tiếng bậc nhất lịch sử Việt Nam, được đời đời sau kính nể.
Cung đường từ thị trấn Kbang ngược vào Cánh đồng Cô Hầu (làng Quao, xã Nghĩa An, huyện Kbang, tỉnh Gia Lai) đầy nắng và gió. Thiên nhiên kể cho tôi nghe câu chuyện mới mẻ, níu lòng và cả những chuyện còn in trong từng trang sử.
Các sự kiện nổi bật nhất diễn ra vào ngày 22/12, từ những sự kiện lịch sử chính trị đến những sự kiện văn hóa và xã hội.
Lịch sử là những câu chuyện sinh động, chính xác, khách quan về đất nước và dân tộc, trong đó có cả những vinh quang và cay đắng, cả hạnh phúc và khổ đau của những số phận con người trong lịch sử đất nước.
Trong khuôn viên Nhà thờ Tiền hiền làng An Hải và Thoại Ngọc Hầu (tức Nguyễn Văn Thoại, đường Hà Thị Thân, phường An Hải Tây, quận Sơn Trà, TP Đà Nẵng), có ngôi mộ vị tướng triều Tây Sơn tài danh lừng lẫy, song cuộc đời sớm khép lại ở tuổi 42 do cuộc thanh trừng về sự đổi ngôi của hai vương triều phong kiến, đó là Thái phó Trần Quang Diệu. Điều đặc biệt hơn cả, dù là hai vị tướng lừng lẫy tài danh của hai vương triều đối nghịch, nhưng giữa Thái phó Trần Quang Diệu và Danh thần Thoại Ngọc Hầu vẫn sắt son, thủy chung một tình bạn cao cả, được người đời, sử sách mãi ngợi ca.
Đến tháng 7 năm đó, Đinh Nhạ Hành mắc bệnh nặng rồi mất, hưởng dương 52 tuổi, lưu lạc ở Trung Quốc 14 năm. Về sau, con ông rước linh cữu ông cùng theo hài cốt của vua Lê Chiêu Thống về chôn cất tại quê nhà.
Cánh quân của Đô đốc Nguyễn Văn Lộc đến trễ hơn dự tính vài ngày nhưng cánh quân của ông cũng đã kịp tiếp sức đánh một trận lớn ở Phượng Nhãn. Kết quả Tôn Sĩ Nghị chạy thẳng về Quảng Tây dưới trướng còn chừng 50 quân lính.
Các sự kiện nổi bật nhất diễn ra vào ngày 1/12, từ những sự kiện lịch sử chính trị đến những sự kiện văn hóa và xã hội.
NXB Chính trị quốc gia Sự thật vừa xuất bản cuốn sách Quang Trung - Anh hùng dân tộc (1788 - 1792) của nhà nghiên cứu sử học và văn học Hoàng Thúc Trâm với bút danh chính Hoa Bằng.
Trong chuỗi hoạt động kỷ niệm 70 năm xuất bản số đầu tiên (1953 - 2023), báo Tiền Phong thành kính dâng hương, dâng hoa tưởng nhớ công ơn của vua Quang Trung - Nguyễn Huệ và tham quan Bảo tàng Quang Trung (huyện Tây Sơn, tỉnh Bình Định).
Đứng đầu 'Tây Sơn ngũ phụng thư', nữ tướng Bùi Thị Xuân khắc tên mình vào hàng ngũ nữ tướng kiệt xuất trong thời đại anh hùng. Bà dù thua trận cũng không chịu khuất phục, một lòng trung thành, chịu hình phạt thảm khốc trước khi chết cũng không cúi đầu.
Trong khoảng 30 năm từ khi ghi danh khoa bảng, Hoàng giáp Nguyễn Đăng Sở đã phục vụ xuyên suốt 3 triều đại: Lê - Tây Sơn và triều Nguyễn.
Thành phố Nha Trang có dòng sông Cái chảy qua rồi trôi ra biển. Nhưng đặc biệt thượng nguồn sông Cái có hàng chục thác dồn tụ nước từ độ cao trên 1.800 mét đổ xuống. Chúng tạo nên những vùng nước xoáy kỳ thú cuồn cuộn xuôi dòng. Thi sĩ Hạnh Hoàng Thi đã miêu tả về cơn mưa rừng ở đây: 'Em bay theo suối đợi thác chờ/ Như những chùm sao băng tung tỏa/ Triền núi cao điệp trùng cây lá/ Hý lộng đường dài vó ngựa hoang'.
Theo sử, Nguyễn Thiếp (1723 - 1804), quê Hà Tĩnh, nhưng lập nghiệp ở Nghệ An. Khi vua Quang Trung kéo quân ra Bắc diệt quân Thanh đã dừng lại ở Nghệ An, ba lần viết thư mời Nguyễn Thiếp xuống núi. Ông không nhận lời xuống núi làm quân sư nhưng vẫn cho Quang Trung lời khuyên và giúp nhà vua việc lập Phượng Hoàng Trung Đô.
Đã tròn 300 năm ngày sinh La Sơn Phu Tử Nguyễn Thiếp. Do những ghi chép, sách văn trong gia tộc Nguyễn Thiếp hầu như chưa được công bố nên hiểu biết về Nguyễn Thiếp còn rất ít, thậm chí có chỗ sai lệch. Vai trò của ông và anh em, con cháu trong gia tộc góp phần làm nên chiến thắng Ngọc Hồi - Đống Đa lẫy lừng vẫn còn chưa được ghi nhận và làm sáng rõ.
La Sơn phu tử Nguyễn Thiếp - Ngời sáng tài năng và nhân cách
'Khắc họa bức tranh lịch sử Nam Kỳ' diễn giải những câu chuyện lịch sử diễn ra trên đất Nam Kỳ xưa, với nguồn tranh/ảnh minh họa sống động, có giá trị.
Là người Việt yêu lịch sử, hẳn ai cũng nhớ những hình ảnh oai hùng của các danh tướng Việt như Hai Bà Trưng, Bà Triệu, Hưng Đạo vương Trần Quốc Tuấn hay Vua Quang Trung trên bành voi đánh trận. Nhưng, sử sách ít viết các vị sử dụng voi chiến thế nào.
Trần Danh Án (1754 - 1794) người Bảo Triện, tổng Đại Lai, huyện An Định, trấn Kinh Bắc (nay là thôn Phương Triện, xã Đại Lai, Gia Bình - Bắc Ninh).
Ủy ban nhân dân tỉnh Gia Lai vừa có các Quyết định số 566/QĐ-UBND, 567/QĐ-UBND, 568/QĐ-UBND xếp hạng di tích lịch sử cấp tỉnh lần lượt với quần thể di tích ấp Tây Sơn Nhì-Cửu An, Miếu An Tân và Đình Cửu Định (thị xã An Khê).
Ngày 26/9, Sở VHTT tỉnh Thừa Thiên Huế cho biết, đơn vị đã có báo cáo gửi UBND tỉnh Thừa Thiên Huế hướng xử lý về những vấn đề phát sinh tại Miếu Đôi làng Dã Lê Chánh, phường Thủy Vân, TP Huế.
Sở Văn hóa và Thể thao tỉnh Thừa Thiên Huế cho rằng, việc đưa phù điêu và bài vị Nguyễn Nhạc, Nguyễn Huệ vào thờ tại Miếu Đôi chưa có đủ bằng chứng khoa học, chưa có cơ sở pháp lý.
Sau khi Sở Văn hóa và Thể thao Thừa Thiên Huế 'tuýt còi' việc tổ chức lễ giỗ vua Quang Trung tại Miếu Đôi và yêu cầu xác minh việc dựng tượng, phù điêu vua Quang Trung và Thái Đức..., chính quyền địa phương đã có báo cáo bước đầu.
Thời gian qua, dư luận tại tỉnh Thừa Thiên - Huế đã phản ứng xung quanh Lễ giỗ vua Quang Trung tại Miếu Đôi, làng Dạ Lê Chánh (TP Huế).
Ngày 13/9, tại Bảo tàng Quang Trung (huyện Tây Sơn, tỉnh Bình Định), Tỉnh ủy, Hội đồng nhân dân, Ủy ban nhân dân, Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tỉnh Bình Định tổ chức long trọng Lễ giỗ kỷ niệm 231 năm ngày mất Hoàng đế Quang Trung.
Ngày 13/9, UBND TP Vinh (tỉnh Nghệ An) trang trọng tổ chức lễ dâng hoa, dâng hương tưởng niệm nhân Lễ giỗ Hoàng đế Quang Trung lần thứ 231.
Ông là vị vua đầu tiên của nhà Nguyễn có công rất lớn trong việc thống nhất, mở mang bờ cõi nước ta với vùng đất rộng lớn từ ải Nam Quan đến đất mũi Cà Mau.
Lãnh đạo tỉnh Bình Định cùng các đại biểu, nhân dân, du khách đã thành kính dâng hoa tưởng nhớ công lao to lớn của vị anh hùng áo vải cờ đào Quang Trung - Nguyễn Huệ.
Sáng nay (13/9), tại Bảo tàng Quang Trung, huyện Tây Sơn, tỉnh Bình Định, Tỉnh ủy, HĐND, UBND, Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tỉnh Bình Định tổ chức lễ giỗ 231 năm Ngày mất Hoàng đế Quang Trung.
Ngày 12/9 (nhằm ngày 28/7 âm lịch) Ban Quản lý di tích quốc gia đặc biệt tỉnh Gia Lai phối hợp Thị xã An Khê long trọng tổ chức lễ tưởng niệm 231 năm ngày mất của Hoàng đế Quang Trung (1792-2023) tại di tích An Khê trường (thị xã An Khê) thuộc quần thể di tích lịch sử quốc gia đặc biệt Tây Sơn Thượng đạo.
Cơ quan chức năng tỉnh Thừa Thiên Huế vừa có văn bản gửi Hội Nghiên cứu và Phát triển Di sản văn hóa Huế đề nghị dừng lễ giỗ vua Quang Trung tại Miếu Đôi, làng Dạ Lê Chánh, phường Thủy Vân, thành phố Huế.
Sở Văn hóa và Thể thao Thừa Thiên Huế yêu cầu Hội Nghiên cứu và Phát triển di sản văn hóa Huế dừng việc tổ chức lễ giỗ vua Quang Trung tại Miếu Đôi làng Dã Lê Chánh, đồng thời yêu cầu xác minh việc dựng tượng, phù điêu vua Quang Trung và Thái Đức...
Sáng 12-9 (nhằm ngày 28-7 âm lịch) Ban Quản lý di tích quốc gia đặc biệt tỉnh Gia Lai phối hợp với Thị ủy-HĐND-UBND thị xã An Khê long trọng tổ chức lễ tưởng niệm 231 năm ngày mất của Hoàng đế Quang Trung (1792-2023) tại di tích An Khê trường (thị xã An Khê). Đây là năm thứ 2 Di tích lịch sử Tây Sơn Thượng đạo được Thủ tướng Chính phủ xếp hạng di tích quốc gia đặc biệt.
Ngày 11/9, Sở Văn hóa và Thể thao tỉnh Thừa Thiên - Huế cho biết, đơn vị đã có văn bản gửi Hội Nghiên cứu và phát triển di sản văn hóa Huế về việc thờ phụng 2 nhà vua Tây Sơn là Thái Đức (Nguyễn Nhạc) và Quang Trung (Nguyễn Huệ) tại Miếu Đôi thuộc làng Dã Lê Chánh, phường Thủy Vân, thành phố Huế.
Cơ quan chức năng vừa có văn bản gửi Hội Nghiên cứu và Phát triển Di sản văn hóa Huế đề nghị dừng lễ giỗ vua Quang Trung tại Miếu Đôi.
Cơ quan chức năng cho rằng cần có các bằng chứng khoa học đáng tin cậy để có thể đưa ra kết luận về sự liên quan giữa Miếu Đôi với các vua nhà Tây Sơn. Do đó, ngành chức năng đề nghị Hội Nghiên cứu và phát triển di sản văn hóa Huế phối hợp cùng Hội Khoa học Lịch sử tỉnh và các nhà nghiên cứu tiếp tục tổ chức hội thảo, tọa đàm khoa học…
Các cơ quan liên quan của tỉnh Thừa Thiên Huế đang yêu cầu dừng hoạt động cúng giỗ vua Quang Trung tại Miếu Đôi thuộc làng Dã Lê Chánh.
Cơ quan chức năng tỉnh Thừa Thiên Huế cho rằng, cần có các bằng chứng khoa học đáng tin cậy để có thể đưa ra kết luận về sự liên quan giữa Miếu Đôi và các vua nhà Tây Sơn.
Ngày 11/9, Sở VHTT tỉnh Thừa Thiên Huế đã có văn bản gửi Hội Nghiên cứu và Phát triển Di sản (NCPTDS) văn hóa Huế về việc thờ phụng 2 vua nhà Tây Sơn tại Miếu Đôi thuộc làng Dã Lê Chánh, phường Thủy Vân, TP Huế.
UBND phường Thủy Vân (TP Huế) vừa có văn bản yêu cầu Hội Nghiên cứu và Phát triển di sản Huế dừng tổ chức lễ giỗ vua Quang Trung tại Miếu Đôi.
Ngành văn hóa và chính quyền địa phương đã yêu cầu Hội Nghiên cứu và phát triển di sản văn hóa Huế dừng việc tổ chức lễ giỗ vua Quang Trung tại Miếu Đôi ở làng Dã Lê Chánh đồng thời yêu cầu làm rõ việc dựng tượng, phù điêu vua Quang Trung và Thái Đức.
Thông qua hai khẩu súng săn nạm vàng, một khía cạnh ít người biết trong đời sống xa hoa của hai vị vua nổi tiếng thời nhà Nguyễn đã được hé lộ phần nào...