Chắc hẳn nhiều người không khỏi tò mò khi thấy tượng người phụ nữ mang thai, hay tượng người đàn ông phô bày bộ sinh thực khí, hoặc tượng đôi nam nữ giao hoan đặt tại khu nhà mồ của cư dân bản địa Tây Nguyên, rồi tự hỏi ý nghĩa nội hàm ẩn trong hình tượng điêu khắc đó là gì?
Tượng gỗ là một loại hình nghệ thuật dân gian độc đáo của cộng đồng các dân tộc vùng Trường Sơn-Tây Nguyên nói chung, người Bahnar, Jrai nói riêng. Sự đan xen hài hòa giữa hiện thực và hư ảo, mộc mạc và tinh tế, kết hợp giữa quá khứ và hiện tại, không gian và thời gian… được phản ánh qua những 'rừng tượng' phong phú, đa dạng về hình thức cũng như phong cách thể hiện và nội dung phản ánh hiện thực cuộc sống.
Từ khi đường Hồ Chí Minh, đoạn tránh đô thị Pleiku đưa vào sử dụng đến nay, người dân làng B (xã Gào, TP. Pleiku, tỉnh Gia Lai) có thêm nhiều thuận lợi để phát triển kinh tế-xã hội. Tuy vậy, nơi đây vẫn còn tồn tại một số tập tục lạc hậu. Mỗi khi có đám tang, lễ bỏ mả, bà con thường tổ chức ăn uống linh đình kéo dài nhiều ngày.
Trong Festival Hoa Đà Lạt 2022, Không gian triển lãm 'Thiên đường Tây Nguyên' (từ ngày 11/11/2022) cùng 2 show trình diễn thời trang là 'Thời trang tơ lụa - con đường di sản' (ngày 18/12/2022) và 'Thời trang thổ cẩm' (ngày 12/11/2022) là một trong 10 chương trình chính và là chương trình do các nhà sưu tầm dân tộc học, nhà thiết kế thời trang, các nghệ sĩ... dày công chuẩn bị. Trong đó, Không gian triển lãm 'Thiên đường Tây Nguyên' sẽ là không gian tái hiện toàn diện đời sống của người dân Tây Nguyên trước đây, chắc chắn sẽ mang đến sự ngạc nhiên, thích thú và vô cùng trân quý của người dân và du khách!
Điêu khắc gỗ là một trong những loại hình nghệ thuật độc đáo của cộng đồng các dân tộc thiểu số vùng Trường Sơn-Tây Nguyên. Trong đó, người Bahnar và Jrai có nền điêu khắc rất độc đáo được thể hiện rõ nét qua việc chạm khắc, làm các chi tiết kiến trúc và đặc biệt là hệ thống tượng gỗ đặt trong các không gian thiêng, không gian sinh hoạt cộng đồng.
Trong bản đồ du lịch của Gia Lai, huyện Chư Păh có nhiều thắng cảnh hấp dẫn du khách như: núi lửa Chư Đang Ya, hàng thông cổ thụ, thác Công Chúa, Biển Hồ chè, chùa Bửu Minh, tịnh xá Ngọc Như, thủy điện Ia Ly, suối đá cổ và du lịch văn hóa với các làng nghề truyền thống, lễ hội đặc trưng của người bản địa.
Đắk Lắk là vùng đất Tây Nguyên có cảnh quan thiên nhiên hấp dẫn cùng nền văn hóa đậm đà bản sắc của 49 dân tộc anh em. Đặc biệt, Không gian văn hóa cồng chiêng Tây Nguyên đã được UNESCO công nhận là Di sản Văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại.
Với người Jrai, cồng chiêng gần như có mặt trong mọi sinh hoạt văn hóa, nghi lễ của gia đình và cộng đồng. Nếu người Jrai ở vùng Đông Nam tỉnh dùng bộ chiêng Kđơ đánh trong các lễ hội vui thì người Jrai ở huyện Chư Păh lại sử dụng bộ chiêng Honh. Điều đặc biệt ở chỗ, bộ chiêng Honh chỉ đánh trong các lễ hội mang tính chất vui vẻ, chúc mừng của gia đình, cộng đồng và không đánh trong các lễ có tính chất buồn đau, thương nhớ.
Nhờ xuống trước 1 ngày để tham dự hội diễn nghệ thuật cồng chiêng xã Kông Lơng Khơng (huyện Kbang) nên tôi biết thêm nhiều điều thú vị. Vậy nên, muốn hiểu được đời sống thực sự của cồng chiêng chỉ có thể về làng, trong không gian sinh sống ngàn đời của những chủ nhân.
Ở tuổi lục tuần, già A Yứk vẫn miệt mài đục đẽo để gìn giữ nét văn hóa đặc sắc của tượng nhà mồ Tây Nguyên.
Hôm nay 10/8, Ban Dân tộc HĐND tỉnh tổ chức khảo sát việc bảo tồn và phát huy bản sắc văn hóa vật thể, phi vật thể và các nghệ nhân đồng bào dân tộc thiểu số tại 2 xã Hướng Lập và Hướng Việt (huyện Hướng Hóa).
Nghệ nhân A Yưk sáng tạo nên nhiều kiệt tác điêu khắc sống động khiến các lễ hội sôi động, linh thiêng hơn.
Hồi mới lên Tây Nguyên, về bất cứ làng nào, tôi cũng bắt gặp những không gian tượng mồ huyền hoặc, hư ảo. Những bức tượng gỗ thô mộc mà kỳ bí, lại được gắn trong một không gian phảng phất nét mơ hồ âm bản cuối chiều tà. Nó ma mị lôi cuốn. Nó mê hoặc quyến rũ lạ kỳ.
Đồng bào dân tộc Jrai có tập tục làm lễ bỏ mả (pơ thi) để giải phóng cho người sống khỏi mọi ràng buộc với người chết. Riêng đối với các anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân (LLVTND), sau khi làm lễ bỏ mả, bà con vẫn thường xuyên lui tới chăm sóc, tỏ lòng ghi nhớ công ơn các anh hùng liệt sĩ đã dũng cảm chiến đấu, hy sinh để bảo vệ dân làng, quê hương, Tổ quốc.
Người Kinh có câu 'con trâu là đầu cơ nghiệp', chắc là nói về vai trò quan trọng của loài trâu trong việc cày kéo và thích ứng với điều kiện canh tác ruộng nước lầy thụt. Lại có câu 'trâu cày, ngựa cưỡi', như hai chức năng chính của trâu và ngựa. Trong ca dao của người Kinh có những câu về con trâu rất thiết tha như nói về người bạn, người đồng nghiệp đồng cam cộng khổ: 'Trâu ơi ta bảo trâu này/Trâu ăn no cỏ trâu cày với ta/Cấy cày vốn nghiệp nông gia/Ta đây trâu đấy ai mà quản công…'.
Từ ngày 8 đến 13-7, Trung tâm Triển lãm Văn hóa nghệ thuật Việt Nam phối hợp cùng các đơn vị liên quan tổ chức Triển lãm 'Không gian di sản văn hóa Việt Nam' tại Vườn tượng An Hội, TP. Hội An, tỉnh Quảng Nam. Đoàn Gia Lai có 45 cán bộ, nghệ nhân tham gia sự kiện này.
Người Ê đê thường trải qua rất nhiều nghi lễ trong tín ngưỡng vòng đời. Lễ trưởng thành của người Ê đê chứa đựng nhiều giá trị văn hóa truyền thống độc đáo.
Vua Gió-tiếng Jrai là Pơtao Angin. Bởi làm 'vua' của gió nên suốt đời 'ngài' phải đi bộ nếu không sẽ bị… gió gọi đi. Và có lẽ vì quan niệm nước, lửa và gió không thể dung hòa nên dù cùng sống gần nhau, cùng làm một việc là cầu trời cho mưa thuận gió hòa, Vua Gió phải kiêng không được giáp mặt Vua Nước (Pơtao Ia) và Vua Lửa (Pơtao Apui).
Nằm trong chuỗi các hoạt động Nha Trang - Chào hè 2022, triển lãm chuyên đề 'Đặc trưng văn hóa của dân tộc Chăm và Raglai', do Bảo tàng tỉnh thực hiện đã góp phần giới thiệu đến người dân, du khách những cổ vật, hiện vật đặc sắc vẫn còn được lưu giữ.
Từ ngày 3- 5/6, tại khu vực Quảng trường 2/4 và sân bóng Thanh niên (TP Nha Trang, Khánh Hòa) sẽ diễn ra các chương trình biểu diễn nghệ thuật, âm nhạc, thời trang mở đầu cho chuỗi 40 hoạt động văn hóa, nghệ thuật, thể thao, du lịch Nha Trang- Chào hè 2022.
R'Com là dòng họ hiếu học và giàu bản sắc văn hóa truyền thống ở làng Piơm, thị trấn Đak Đoa. Đặc biệt, hầu hết thành viên trong dòng họ R'Com đều hát dân ca hay và giỏi chơi các nhạc cụ dân tộc.
Ngành văn hóa tỉnh Cà Mau vừa ra mắt Câu lạc bộ kể chuyện bác Ba Phi ngay tại Khu lưu niệm Nghệ nhân dân gian Nguyễn Long Phi (1884-1964).
Theo kế hoạch triển khai thực hiện dự án Bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa truyền thống tốt đẹp của các dân tộc thiểu số gắn với phát triển du lịch giai đoạn 2021-2025 do UBND tỉnh Khánh Hòa ban hành, một trong những nội dung quan trọng là việc tổ chức phục dựng một số lễ hội truyền thống tiêu biểu của đồng bào thành sản phẩm phục vụ du lịch.
Lễ cúng cây nêu cầu an của đồng bào Ê đê là một trong những sinh hoạt văn hóa, phản ánh đậm nét đời sống tinh thần; là nghi lễ có tính chất tâm linh, vừa có tính thực tiễn trong đời sống, được đồng bào trân trọng, gìn giữ và lưu truyền qua nhiều thế hệ, thể hiện những khát vọng tốt đẹp, ấm no đến với người dân buôn làng.
Huyện miền núi Khánh Sơn có 12 dân tộc sinh sống, trong đó đồng bào Raglai chiếm hơn 70% dân số. Bản sắc văn hóa đa dạng, đặc sắc của địa phương đã và đang được người dân cùng các cấp chính quyền giữ gìn trong nhiều năm qua.
Thế giới rối cùng với nghệ thuật múa rối mà đoàn nghệ nhân làng Kmông (xã Ia Tô, huyện Ia Grai, tỉnh Gia Lai) thường đưa vào phần trình diễn cồng chiêng đã góp thêm mảng màu văn hóa vô cùng đặc sắc. Phía sau sân khấu nghệ thuật là 'báu vật nhân văn sống' Puih Plê.
Một sân chơi mang đậm dấu ấn văn hóa và tinh thần sống khỏe, sống đẹp vừa được huyện Krông Pa (tỉnh Gia Lai) tổ chức thành công nhân kỷ niệm 47 năm Ngày giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước (30/4/1975-30/4/2022). Đây còn là dịp để các nghệ nhân, vận động viên có dịp giao lưu văn hóa-thể thao truyền thống, cùng gìn giữ và phát huy những giá trị đặc biệt của di sản văn hóa.
UBND tỉnh Khánh Hòa vừa ban hành kế hoạch triển khai dự án 'Bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa truyền thống tốt đẹp của các dân tộc thiểu số gắn với phát triển du lịch' giai đoạn 2021 - 2025.