Tại sao cơ thể dị ứng loại thực phẩm trước đây không bị?

Các triệu chứng phổ biến của dị ứng là ho, hắt hơi, ngứa, phát ban hay khó thở. Ảnh: Medicalnewstoday.

Theo New York Times, Lu Morales, 32 tuổi, từng ăn rất nhiều món hải sản Mexico khi còn nhỏ. Nhưng lúc 25 tuổi, sau khi ăn món chả giò cuộn tôm, Morales bất ngờ bị sốc phản vệ và phải đi cấp cứu. Các bác sĩ chẩn đoán bệnh nhân bị dị ứng động vật có vỏ.

Bệnh nhân cho biết món ăn này gây ho, thở khò khè và khiến mí mắt đỏ, sưng húp. Bây giờ, Morales hoàn toàn không ăn động vật có vỏ.

Tiến sĩ Agarwal, nhà dị ứng học, nhà miễn dịch học tại trường Y khoa Icahn ở Mount Sinai, New York, cho biết dị ứng có nhiều dạng khác nhau. Chúng thường phát triển khi hệ miễn dịch của chúng ta hiểu nhầm một chất gây dị ứng vô hại như phấn hoa hoặc lông động vật là mối đe dọa.

Sau đó, cơ thể sẽ hình thành nhiều triệu chứng khác nhau mỗi khi tiếp xúc chất gây dị ứng đó, bao gồm ho, hắt hơi, ngứa hay các dấu hiệu nghiêm trọng hơn như phát ban, nôn mửa, khó thở và bất tỉnh.

Có rất nhiều bí ẩn về dị ứng

Theo Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh (CDC) Mỹ, khoảng 26% người lớn và 19% trẻ em ở quốc gia này bị dị ứng theo mùa. Ngoài ra, khoảng 6% người lớn và trẻ em bị dị ứng thực phẩm.

Tiến sĩ Corinne Keet, giáo sư về miễn dịch dị ứng nhi khoa tại Đại học Y khoa Bắc Carolina, chia sẻ nguyên nhân gây dị ứng rất phức tạp. Nó còn tùy thuộc vào loại gene, chất gây dị ứng và thời gian tiếp xúc.

Tuy nhiên, nhìn chung, một số yếu tố làm gián đoạn hệ miễn dịch của chúng ta như tuổi dậy thì, mang thai, bệnh thoáng qua hoặc bệnh mạn tính và cấy ghép nội tạng đều có thể thay đổi phản ứng dị ứng của cơ thể với những thứ trước đây cơ thể dung nạp.

Theo Ruchi Gupta, giáo sư nhi khoa chuyên về dị ứng tại trường Y Feinberg thuộc Đại học Northwestern, mức độ phổ biến của các loại dị ứng khác nhau ở tuổi trưởng thành vẫn chưa được biết đến.

Trong một cuộc khảo sát với hơn 40.000 người trưởng thành ở Mỹ được công bố vào năm 2018, tiến sĩ Gupta và các đồng nghiệp của cô phát hiện ra khoảng 45% người bị dị ứng thực phẩm đã phát triển tình trạng này ít nhất một lần ở tuổi trưởng thành. Tuy nhiên, 1/4 người chưa bao giờ bị dị ứng thực phẩm khi còn nhỏ.

Chính xác điều gì khiến người trưởng thành bị dị ứng với thực phẩm họ từng ăn trước đây là điều mà tiến sĩ Gupta và các nhà nghiên cứu vẫn chưa tìm ra.

Chứng dị ứng thường phát triển khi hệ miễn dịch hiểu nhầm một chất gây dị ứng vô hại như phấn hoa hoặc lông động vật là mối đe dọa. Ảnh: Medicalnewstoday.

Khi nào dị ứng biến mất?

Tiến sĩ Jyothi Tirumalasetty, nhà dị ứng học thực hành, trợ lý giáo sư y khoa tại Đại học Stanford, cho biết: “Mất dị ứng hoặc không nhạy cảm với chất gây dị ứng thường xuyên xảy ra, đặc biệt là bắt đầu từ khoảng (hoặc sau) tuổi trung niên. Các phản ứng miễn dịch của chúng ta trở nên yếu hơn và kém mạnh mẽ hơn khi già đi”.

Ngoài ra, theo tiến sĩ Keet, hầu hết trường hợp dị ứng penicillin (thuốc kháng sinh) đều biến mất theo thời gian và dị ứng theo mùa có xu hướng giảm khi bạn già đi.

Đồng thời, tiến sĩ Gupta cho hay mặc dù việc dị ứng với một số loại thực phẩm như hạt cây, cá và động vật có vỏ ít phổ biến hơn, theo ước tính, khoảng 50-80% trẻ em bị dị ứng sữa hoặc trứng sẽ tự khỏi khi 10 tuổi.

Tiến sĩ Agarwal thông tin cách phổ biến mọi người có thể phát hiện ra dị ứng môi trường là di chuyển đến khu vực mới và tiếp xúc với phấn hoa mà họ chưa từng gặp trước đây.

Ví dụ, Molly Thessin (30 tuổi, sống gần Nashville, bang Tennessee) chia sẻ cô bị dị ứng phấn hoa quanh năm khi còn nhỏ và phải uống thuốc kháng histamine thường xuyên để giảm các triệu chứng. Tuy nhiên, tình trạng này thay đổi khi cô chuyển đến Dallas lúc 23 tuổi.

Cô Thessin nói: “Lần đầu tiên trong đời tôi ngừng dùng thuốc dị ứng và tôi hoàn toàn ổn”.

Vài năm sau, khi chuyển đến sinh sống tại TP New York, chứng dị ứng của cô quay trở lại. Hóa ra, cô bị dị ứng với hầu hết loại cây cối ở vùng Đông Bắc cũng như mèo, chó, nấm mốc và gián.

Cách phòng ngừa

Đối với câu hỏi người lớn có thể làm gì để tránh phát triển các bệnh dị ứng mới, tiến sĩ Agarwal cho biết hiện nay, các chuyên gia không có câu trả lời.

Bên cạnh đó, tiến sĩ Gupta giải thích thêm hiện tại, nghiên cứu phòng ngừa dị ứng duy nhất chỉ tập trung vào việc ngăn ngừa tình trạng này ở trẻ em. Điều này ít liên quan đến việc ngăn ngừa dị ứng mới ở người lớn.

Tương tự, theo tiến sĩ Keet, bạn thực sự không thể kiểm soát bản thân có bị dị ứng mới khi trưởng thành hay không.

Nam Giao