Tận thấy nhà máy chè cổ gần 100 tuổi trên cao nguyên Di Linh

Khi đó, người Pháp đang xây dựng con đường để thu ngắn khoảng cách từ Đà Lạt tới Sài Gòn, tại đầu cao nguyên Di Linh giáp đèo Bảo Lộc, người Pháp nhận thấy vùng đất B’lao có khí hậu rất phù hợp với cho việc phát triển cây chè. Các nhà khoa học đã nghiên cứu, đưa một số giống chè đến trồng và đạt kết quả khá khả quan.

Nhà máy chè 1927

Nhà máy chè 1927 là nhà máy đầu tiên được xây dựng tại B’lao với hệ thống máy móc, dây chuyền công nghệ hiện đại nhất thời điểm đó. Sự ra đời của Nhà máy chè 1927 đã đặt nền móng cho ngành sản xuất chè ở khu vực cao nguyên Nam Trung bộ, đồng thời đưa sản phẩm chè Việt Nam ra thế giới thông qua những sản phẩm chất lượng cao.

Trải qua gần một thế kỷ với những biến động về chính trị và qua nhiều chủ sở hữu khác nhau, những cỗ máy trong Nhà máy chè cổ 1927 vẫn được giữ nguyên hiện trạng như ban đầu với những dây chuyền máy móc, quy trình sản xuất, đóng gói chè... đã tạo thành thương hiệu “Chè B’lao” nổi tiếng không chỉ trong nước mà còn ở nước ngoài.

Du khách tham quan Nhà máy chè cổ

Nhà máy chè 1927 hiện không còn hoạt động sản xuất nhưng các nhà quản lý vẫn lưu giữ, đưa Nhà máy trở thành bảo tàng để dành cho du khách ghé thăm. Dù đã nhuốm màu theo thời gian và nhiều quy trình sản xuất không còn phù hợp với công nghệ hiện đại, nhưng mỗi chi tiết máy móc tại nhà máy đều là một câu chuyện, một minh chứng cho một thời sản xuất và phát triển cây chè, ngành chè tại mảnh đất B’lao này.

Nhà máy chè 1927 hiện thuộc quyền quản lý của CT CP Chè Lâm Đồng và được đưa khai thác du lịch từ đầu năm 2025.

Chị Mai Thi, hướng dẫn viên cho biết, khi tham quan Nhà máy chè 1927, du khách sẽ được tận mắt chứng kiến quy trình làm trà truyền thống của xứ B’lao, từ khâu chế biến thủ công đến hoàn thiện, nhờ đó du khách sẽ hiểu hơn về sự công phu và tâm huyết của những người làm trà. Bên cạnh đó, du khách còn được tìm hiểu dây chuyền sản xuất trà đen truyền thống cổ nhất Đông Dương – một báu vật hiếm có với những ai yêu chè và tìm hiểu về cây chè.

Những hình ảnh ngày chụp Nhà máy chè thời mới hoạt động

“Du khách sẽ được du hành ngược thời gian, trở về những năm đầu thế kỷ 20 để bước chân vào với nhà máy. Những hình ảnh người công nhân đang hăng say làm việc, những đốc công người Pháp đang giám sát cho tới không gian nhà xưởng rêu phong, những cỗ máy cổ xưa…. toát lên vẻ đẹp cổ kính, thiêng liêng”, chị Mai Thi nói.

Theo các nghệ nhân về chè, so với văn hóa uống trà của người Việt qua hàng ngàn năm thì Nhà máy chè 1927 còn khá non trẻ. Nhưng đây là nhà máy đầu tiên đưa công nghệ sản xuất hiện đại vào với sản phẩm chè Việt, qua đó hòa mình vào dòng phát triển chè của thế giới, đưa cây chè trở thành một trong những loại cây công nghiệp chủ lực của Việt Nam. Nhà máy chè cổ 1927 không chỉ là một điểm đến cho những ai yêu trà, mà còn là nơi lưu giữ những giá trị văn hóa, lịch sử đáng trân trọng về sự phát triển của cây chè Việt.

Đặc sản chè tại Nhà máy chè cổ

Một số hình ảnh cận cảnh hoạt động của Nhà máy chè 1927 với những bức tượng sáp minh họa nhà máy đang hoạt động:

Tượng sáp người công nhân đứng máy điều khiển sản xuất chè

Đốc công người Pháp đang mở bảng điện điều khiển nhà máy

Các công nhân làm việc theo dây chuyền

Tượng đồng minh họa quy trình sản xuất chè

Công nhân đang điều khiểu máy sao chè

Hình ảnh minh họa quy trình phơi trà thủ công

Công nhân đang đóng gói trà

Những nữ công nhân đảm nhiệm phần sàng và phân loại trà

Nam công nhân đẩy xe goòng vận chuyển chè

Các nam công nhân phải làm việc trên băng chuyển chè trên cao

Máy trộn chè

Đốc công người Pháp giám sát dây chuyền

Hệ thống băng chuyền chè hiện đại đã hiện diện gần 100 năm

Du khách nghe hướng dẫn viên nói về dây chuyền sản xuất chè cổ.

Trọng Thịnh