Tạo hướng đi bền vững cho sản phẩm chè Minh Long

Tiếp chúng tôi tại cơ sở sản xuất đặt tại thôn Hà Xuyên, anh Hùng niềm nở pha ấm trà mời khách. Nhấp ngụm trà nóng, hương thơm thoảng nhẹ nhưng vị đậm sâu, ngọt hậu kéo dài khiến chúng tôi khó lòng quên được hương vị rất riêng của đặc sản chè vùng đất Minh Long.

Chỉ tay vào hai sản phẩm hiện có là trà Hiệp An Môn và hồng trà Hiệp An Môn, anh Hùng chia sẻ, đó là thành quả của một hành trình bền bỉ mà anh và bạn đồng hành ở cùng địa phương là anh Phạm Hoàng Hải (39 tuổi) thực hiện.

Sau ba năm làm việc tại Nhật Bản, năm 2013, anh Hùng trở về quê khởi nghiệp với công việc bán cây keo giống và chạy xe tải. Những chuyến xe chở hàng đã đưa anh đi dọc các triền núi, ngang qua những đồi chè cổ thụ mọc tự nhiên, tỏa mùi thơm đặc trưng của búp chè non.

Cũng từ những khoảnh khắc bình dị ấy, anh Hùng nhận ra, cây chè là bản sắc của dân tộc Hrê quê mình và sẽ đem lại hiệu quả kinh tế nếu có hướng đi đúng.

Thời điểm đó, chè chỉ thu hái rồi bán tươi nên bị ép giá, phụ thuộc thương lái, đầu ra thiếu ổn định. Những cây chè có tuổi đời hàng trăm năm đứng im lặng trên đồi, chưa được định danh thương hiệu.

Từ trăn trở ấy, anh Hùng cùng anh Hải, Giám đốc Hợp tác xã (HTX) Hải Hào, ở xã Minh Long bắt tay vào sản xuất trà chất lượng cao, xây dựng thương hiệu gắn với bản sắc văn hóa địa phương. Điều may mắn là HTX được tổ chức Tầm nhìn Thế giới hỗ trợ nguồn vốn hơn 200 triệu đồng, tạo điều kiện đầu tư dây chuyền chế biến.

Anh Trần Tấn Hùng, ở xã Minh Long bên sản phẩm trà Hiệp An Môn được công nhận sản phẩm OCOP 3 sao.

Cuối năm 2024, anh Hùng bắt đầu nghiên cứu quy trình sản xuất trà từ đọt chè non. Chặng đường khởi nghiệp của anh đầy thử thách. Suốt 3 tháng, nhiều mẻ trà thất bại, cháy vì dư nhiệt, mỗi lần thất bại lại thêm trăn trở vì anh đã cam kết bao tiêu nguyên liệu cho người dân.

“Đã hứa với bà con là thu mua để nâng thu nhập cho đồng bào Hrê thì còn một hộ tham gia tôi cũng phải làm”, anh Hùng nói. Kiên trì nghiên cứu, học hỏi từ những người có kinh nghiệm, cuối cùng, anh Hùng đã thành công với hai sản phẩm đầu tiên.

Điều làm nên sự khác biệt của sản phẩm trà Hiệp An Môn nằm ở sự kết hợp giữa kỹ thuật sao sấy truyền thống và công nghệ hiện đại, giữ được hương vị nguyên bản của giống chè bản địa.

Mỗi búp chè được tuyển chọn từ hàng trăm gốc chè cổ thụ dưới chân núi Mum, “uống” nước suối mát lành và “hứng” khí trời tinh khiết. Nhờ vậy, trà có vị chát nhẹ, hậu ngọt sâu, hương thơm thanh tao rất riêng.

Từ chỗ hái bán lá chè tươi, người dân bắt đầu thấy được giá trị khi tham gia HTX, thay đổi tư duy canh tác, tuân thủ kỹ thuật chăm sóc và thu hái. Hiện HTX liên kết hơn 20 hộ dân, hình thành vùng nguyên liệu rộng hàng chục héc ta, tạo việc làm ổn định cho nhiều lao động địa phương.

Anh Đinh Văn Đậu (30 tuổi), ở thôn Hà Xuyên, có 5 sào chè cung cấp thường xuyên cho HTX. Anh Đậu cho biết, HTX thu mua một ký đọt chè tươi với giá 60 nghìn đồng nên thu nhập gia đình tôi ổn định hơn trước rất nhiều.

Không dừng ở sản phẩm chè truyền thống, HTX còn sản xuất trà Giảo Cổ Lam, là loại cây dược liệu quý mọc tự nhiên ở địa phương, đồng thời phát triển mật ong dú và chuối hột rừng sấy khô...

Từ đầu năm 2025 đến nay, HTX sản xuất hơn một tấn chè tươi, tiếp tục mở rộng vùng nguyên liệu, xây dựng khu vườn chè mẫu để bà con tham quan và học tập quy trình sản xuất theo mô hình các vùng chè lớn phía Bắc.

Đáng chú ý, sản phẩm trà Hiệp An Môn và mật ong dú đã được công nhận OCOP 3 sao, đây là tiền đề để sản phẩm ngày càng có chỗ đứng trên thị trường.

Bài, ảnh: KIM NGÂN