Tê bì tay chân, báo hiệu các bệnh lý tiềm ẩn

Tê bì tay chân là hiện tượng khá phổ biến mà nhiều người gặp phải trong cuộc sống hàng ngày. Bạn có thể cảm thấy như có kim châm, hoặc như bị mất cảm giác ở tay, chân, hoặc đôi khi là cảm giác “kiến bò” ở các đầu ngón tay, ngón chân. Thường thì hiện tượng này không kéo dài lâu và có thể do tư thế sai hoặc do cơ thể phải chịu áp lực trong một thời gian dài. Tuy nhiên, nếu tình trạng này diễn ra thường xuyên và kéo dài, hoặc kèm theo các triệu chứng khác, đây có thể là dấu hiệu của một vấn đề sức khỏe nghiêm trọng hơn mà bạn cần lưu ý.

Ảnh minh họa/ Nguồn: Internet

Nguyên nhân phổ biến dẫn đến tê bì tay chân

Tê bì tay chân đôi khi chỉ là do những lý do đơn giản, chẳng hạn như:

Tư thế ngồi hoặc nằm không đúng: Khi bạn ngồi hoặc nằm ở một tư thế quá lâu, dây thần kinh hoặc mạch máu có thể bị chèn ép, làm giảm lưu thông máu và gây ra cảm giác tê bì.

Chấn thương nhẹ: Một va chạm nhẹ hoặc cử động đột ngột có thể khiến dây thần kinh bị tổn thương tạm thời, gây tê bì.

Trong trường hợp này, cảm giác tê sẽ biến mất khi bạn thay đổi tư thế hoặc di chuyển. Tuy nhiên, nếu tình trạng tê bì tiếp tục diễn ra hoặc kéo dài, có thể có một nguyên nhân khác bên trong cơ thể mà bạn cần phải tìm hiểu.

Các bệnh lý tiềm ẩn gây tê bì tay chân

Bệnh lý thần kinh ngoại biên

Các dây thần kinh ngoại biên là những dây thần kinh nối liền não và tủy sống với các bộ phận khác trên cơ thể, bao gồm cả tay và chân. Khi các dây thần kinh này bị tổn thương, bạn sẽ cảm thấy tê bì, châm chích ở tay hoặc chân. Nguyên nhân gây ra tổn thương thần kinh có thể là:

Tiểu đường: Một trong những nguyên nhân phổ biến nhất gây ra tổn thương thần kinh ngoại biên là bệnh tiểu đường không được kiểm soát. Khi đường huyết tăng cao trong thời gian dài, nó có thể làm tổn thương các dây thần kinh, gây ra cảm giác tê bì hoặc đau nhức ở các chi.

Nhiễm độc hoặc thiếu vitamin: Một số chất độc, thuốc hoặc thiếu hụt các vitamin nhóm B, đặc biệt là vitamin B12, có thể gây ra tổn thương thần kinh, làm bạn cảm thấy tê bì hoặc mất cảm giác.

Thoát vị đĩa đệm hoặc thoái hóa cột sống

Cột sống của chúng ta có các đĩa đệm nằm giữa các đốt sống, có tác dụng giảm sốc và bảo vệ các dây thần kinh. Khi một đĩa đệm bị thoát vị, nghĩa là phần bên trong của đĩa đệm bị rò rỉ ra ngoài và chèn ép vào các dây thần kinh gần đó. Điều này có thể gây ra tê bì, đau nhức, hoặc yếu cơ ở tay, chân, tùy vào vị trí của đĩa đệm bị thoát vị.

Rối loạn tuần hoàn máu

Nếu tuần hoàn máu trong cơ thể không tốt, các chi có thể không nhận đủ oxy và chất dinh dưỡng cần thiết. Điều này có thể dẫn đến tê bì, nhất là khi bạn cảm thấy tay hoặc chân lạnh, nhợt nhạt. Rối loạn tuần hoàn máu có thể do nhiều yếu tố, như bệnh tim mạch, huyết áp cao, hoặc do các mạch máu bị tắc nghẽn.

Các bệnh tự miễn hoặc viêm mạn tính

Một số bệnh tự miễn, như lupus ban đỏ hoặc các bệnh liên quan đến viêm dây thần kinh (ví dụ như viêm đa dây thần kinh), có thể gây tê bì tay chân. Những bệnh này làm cho hệ miễn dịch của cơ thể tấn công nhầm vào các mô khỏe mạnh, bao gồm cả hệ thần kinh.

Bệnh lý về thần kinh trung ương

Tê bì tay chân cũng có thể liên quan đến các bệnh lý của não và tủy sống, như tai biến mạch máu não (đột quỵ), bệnh đa xơ cứng hoặc hội chứng Guillain-Barré. Trong các trường hợp này, tê bì có thể kèm theo các triệu chứng nghiêm trọng khác như mất cân bằng, khó nói, khó thở, hoặc yếu cơ.

Khi nào cần đi khám bác sĩ?

Tê bì xảy ra liên tục và kéo dài, không thuyên giảm khi thay đổi tư thế.

Cảm giác tê bì kèm theo đau nhức, yếu cơ hoặc khó cử động chi.

Bạn gặp phải các triệu chứng khác như đau đầu, chóng mặt, khó thở, hoặc nói lắp.

Có tiền sử các bệnh lý nền như tiểu đường, bệnh tim mạch, cao huyết áp hoặc các bệnh lý về thần kinh.

Phòng ngừa và điều trị tê bì tay chân

Phòng ngừa

Giữ tư thế đúng: Tránh ngồi, đứng hoặc nằm trong cùng một tư thế quá lâu. Thường xuyên thay đổi tư thế và vận động nhẹ để giúp lưu thông máu tốt hơn.

Ăn uống đầy đủ dưỡng chất: Cung cấp đủ vitamin, đặc biệt là các vitamin nhóm B như B1, B6, B12, giúp bảo vệ hệ thần kinh.

Tập thể dục đều đặn: Việc tập thể dục không chỉ giúp cơ thể khỏe mạnh mà còn giúp tăng cường tuần hoàn máu và chức năng thần kinh.

Kiểm soát các bệnh nền: Nếu bạn bị tiểu đường, huyết áp cao hoặc các bệnh tim mạch, hãy kiểm tra sức khỏe thường xuyên và tuân thủ các chỉ dẫn điều trị của bác sĩ.

Điều trị

Điều trị tê bì tay chân sẽ tùy thuộc vào nguyên nhân gây ra triệu chứng. Nếu nguyên nhân là do bệnh lý tiểu đường, việc kiểm soát đường huyết tốt sẽ giúp giảm bớt tình trạng tê bì. Với các bệnh lý về thần kinh, bác sĩ có thể chỉ định thuốc giảm đau, thuốc chống viêm hoặc các phương pháp vật lý trị liệu để cải thiện tình trạng.

Tê bì tay chân là một triệu chứng phổ biến nhưng không nên chủ quan, đặc biệt khi triệu chứng này diễn ra thường xuyên hoặc kéo dài. Việc chú ý đến cơ thể, nhận diện các dấu hiệu bất thường và thăm khám sớm sẽ giúp bạn phát hiện được các bệnh lý tiềm ẩn từ sớm, từ đó có biện pháp điều trị, phòng ngừa kịp thời, bảo vệ sức khỏe của mình.

Trương Hiền