Tết ông Công, ông Táo

Người dân mua cá về cúng ông Công, ông Táo ngay từ sáng sớm.

Theo tín ngưỡng dân gian, ngày cúng ông Công, ông Táo chính là ngày vua bếp lên chầu trời báo cáo việc bếp núc, làm ăn, cư xử của gia đình trong năm đó. Không ai biết chính xác nét đẹp văn hóa này có từ bao giờ, chỉ biết rằng nó tồn tại từ rất lâu, đi vào tiềm thức của người dân qua nhiều thế hệ. Tiễn ông Táo về chầu trời, người dân gửi gắm nhiều điều ước vọng để đón một năm mới bình an, hạnh phúc. Đây cũng là dịp mọi người trở về nhà sum họp, quây quần sau một năm làm việc vất vả.

Những sét đồ cúng đẹp mắt.

Sáng sớm ngày 23/1 tại chợ Xanh, hoạt động mua bán diễn ra đông đúc, nhộn nhịp với đầy đủ các mặt hàng như: hoa tươi, cá chép, vàng mã, xôi gấc,… Theo tín ngưỡng dân gian, cá chép là phương tiện để đưa ông Táo lên chầu Ngọc Hoàng, nhiều người tin rằng, Táo quân sẽ cưỡi cá chép bay về trời để báo cáo về chuyện làm ăn, cư xử của gia đình trong năm vừa qua. Do vậy mặt hàng được quan tâm nhiều nhất là các loại cá chép vàng và cá chép đỏ. Ông Trần Văn Hùng, tiểu thương bán cá tại chợ Xanh cho biết: Thông thường, tôi nhập cá từ ngày 21, 22 Âm lịch. Người dân chủ yếu mua cá loại vừa, các loại cá to bán chậm hơn. Năm nay giá cá không có nhiều thay đổi so với mọi năm, giá từ 30.000 - 50.000 đồng/túi 3 con. Người dân thường chọn những con cá khỏe mạnh, nhanh nhẹn và không bong vảy để thả xuống sông, vừa mang ý nghĩa tâm linh, vừa bảo vệ môi trường.

Hoa tươi là mặt hàng không thể thiếu trong dịp này.

Nhiều gia đình trẻ cũng ưu tiên cá chép giấy, thay thế cá thật để tránh tình trạng thả cá không đúng cách gây ô nhiễm. Giá một bộ cá chép giấy đi kèm bộ quần áo Táo quân dao động từ 50.000 đến 80.000 đồng, tùy loại. Bên cạnh đó, các mặt hàng như hoa tươi, vàng mã, xôi, gà luộc, giò chả để chuẩn bị cho mâm cúng cũng được bày bán đa dạng, giá cả cạnh tranh, nên người mua có thể dễ dàng lựa chọn. Các loại hoa quen thuộc chủ yếu là hoa cúc, lay ơn; các loại xôi như xôi gấc, xôi đỗ có giá từ 30.000 đồng/đĩa… Bà Hoàng Thị Mai, phường Tân Giang (Thành phố) chia sẻ: Tôi thường làm lễ cúng trước 12 giờ trưa ngày 23 tháng Chạp, có thể cúng vào trưa, tối ngày 22 tháng Chạp hoặc sáng 23 tháng Chạp) bởi dân gian quan niệm sau 12 giờ trưa là ông Táo lên chầu trời nên sẽ không nhận được đồ cúng nên năm nào tôi cũng đi chợ từ sớm để mua sắm đồ lễ. Mâm cỗ năm nay nhà tôi chuẩn bị đơn giản nhưng vẫn đủ các món truyền thống như: gà luộc, xôi gấc, giò chả, vàng mã cùng 3 con cá để khi làm lễ xong sẽ mang ra sông thả.

Người dân thường thả cá quanh khu vực chân cầu Bằng Giang, cầu sông Hiến, bờ kè sông Hiến và một số khu vực lân cận. Ngoài việc thả cá đúng cách, một số người dân còn chủ động nhặt rác ở khu vực thả cá để đảm bảo cảnh quan sạch đẹp. Các tổ chức đoàn thể tại địa phương cũng thường xuyên tuyên truyền về ý nghĩa của việc bảo vệ môi trường gắn liền với phong tục truyền thống…

Lễ cúng Ông Công, Ông Táo là dịp để mỗi gia đình thể hiện lòng tri ân và hy vọng vào một năm mới an lành, hạnh phúc. Ngày ông Táo về chầu trời đánh dấu ngày Tết Nguyên đán đã đến thật gần. Sau khi tiễn đưa Táo quân, người ta bắt đầu dọn dẹp nhà cửa, lau chùi đồ cúng ông bà tổ tiên, treo tranh, câu đối và cắm hoa ở những nơi trang trọng để chuần bị đón Tết. Trải qua biết bao thăng trầm của thời đại, nét đẹp văn hóa ấy vẫn tồn tại mãi, mang theo thông điệp yêu thương, sự sum vầy, và lòng thành kính, làm nên một khởi đầu tốt đẹp cho năm mới.