Tháng 6 mùa thi…!

Tháng Sáu bồi hồi gõ cửa, nhuộm cả khoảng trời học đường bằng sắc đỏ của những chùm phượng vĩ, sắc tím bằng lăng cùng với bản nhạc du dương do các chú ve tấu lên làm cho mùa hè càng thêm rộn rã. Cũng là lúc các cô, cậu học trò cuối cấp bước vào mùa thi trong vô vàn thanh âm, sắc màu vọng lên, nâng niu thương nhớ.

Thấy mùa phượng vĩ ta ngỡ gặp mùa thi…

Chạm vào tháng Sáu, ta nghe bao xốn xang trong lòng, bao cảm xúc va đập vào nhau. Ôi mùa thi, mùa thi! "Thấy mùa phượng vĩ ta ngỡ gặp mùa thi/ Cũng ngày phượng nở hai đứa mình ra đi…"

Tôi, một đứa học trò trường huyện đã từng trôi qua các cung bậc cảm xúc của những tháng ngày như thế. Có những mùa thi nằm sâu trong tâm tưởng, nhiều khi thương nhớ đến nao lòng...

Tôi sinh ra trong chiến tranh, tuổi thơ lớn lên trong thời bao cấp ở một miền quê thanh bình với đồng lúa, nương khoai, rẫy sắn, dòng sông, con đò... Thời bao cấp cái ăn, cái mặc luôn là nỗi lo toan lớn nhất của hầu hết mọi người. Phần lớn các bạn cùng lứa tuổi tôi ở làng chỉ hết cấp hai, lên đến lớp 12 còn lại vài ba đứa. Thuở ấy, làng tôi chưa có điện, khi đêm về chúng tôi ngồi học bên ngọn đèn dầu. Tất cả dầu thắp của gia đình đều tập trung cho những đứa học bài thi. Dầu đủ để thắp học bài cũng là một điều cố gắng của mỗi gia đình. Chúng tôi học trong niềm vui, trong niềm phấn khởi và trong sáng; học với nỗi khát vọng vươn lên để ngày mai tươi sáng, học để báo ơn cha mẹ và người thân.

Mùa thi tốt nghiệp cấp ba và vào Đại học là những ngày thao thức với nhiều âu lo để đạt kết quả thật tốt. Tôi nhớ những đêm như thế, mẹ tôi thường nấu khoai, sắn cho tôi ăn khuya để lấy sức học bài thi. Nhìn mẹ bước nhẹ để đĩa khoai trên bàn mà lòng tôi nghẹn ngào xúc động, cảm ơn mẹ và thầm hứa là sẽ cố gắng nhiều thêm để không phụ lòng người. Mẹ cũng không quên nhắc nhở, động viên tôi cố gắng học hành để mai này đạt được ước mơ, hoài bão. Mẹ và những người thân trong gia đình chính là động lực, niềm tin lớn lao giúp tôi vững vàng vượt qua những kỳ thi cam go và vào đại học đầy kiêu hãnh. Ngày giấy báo nhập học về làng, đó là ngày mẹ hạnh phúc nhất và cũng là lần đầu tiên tôi bắt gặp trong mắt mẹ ánh lên niềm tự hào lớn lao.

Hình ảnh xúc động của học sinh lớp 12 huyện miền núi Quỳ Châu (Nghệ An) phải dùng đèn pin hoặc đèn điện thoại để ôn thi trong mùa thi 2023 khi bị cúp điện.

Cũng những ngày học thi căng thẳng ấy, chúng tôi thường rủ học nhóm để bổ sung kiến thức cho nhau rồi cùng tổ chức nấu khoai, chè đậu đen, có khi cháo đường để bồi dưỡng. Cháo đường là món cháo gạo nấu với đường bát, món ấy bây giờ hình như đã "tuyệt chủng", chẳng thấy ai nấu ăn, hay thèm ăn như thời chúng tôi. Tất cả bạn bè tôi học tập với lòng quyết tâm thật lớn. Trong số bạn học nhóm, có đứa bên kia sông mỗi đêm qua nhà tôi cùng học mẹ nó cho một lon gạo mang sang để mẹ tôi nấu ăn khuya và bữa sáng. Giờ, nó là Trưởng phòng Thanh tra một huyện, sắp đến tuổi về hưu; còn một đứa nhà xa thỉnh thoảng chỉ ở lại buổi trưa nay đương kim Bí thư Huyện ủy, đứa ở lại hẳn nhà tôi 3 tháng cuối năm 12 giờ là Bí thư Đảng ủy xã... Giờ nhớ lại, trong ánh mắt các bạn ngày ấy, dường như ai cũng ánh lên niềm hy vọng tràn đầy, thắp sáng niềm tin bằng chính khát khao vươn lên phía trước. Ngọn đèn dầu suốt tháng năm khó nhọc mãi mãi tỏa sáng trong tâm hồn tôi mỗi khi nghĩ về quá khứ. Chính khoảng thời gian khó khăn, thiếu thốn ấy lại hun đúc nhiều ước mơ cao đẹp trong mỗi con người.

Riêng tôi, khởi nghiệp bằng nghề dạy học, đồng hành cùng bao thế hệ học trò miệt mài qua những mùa thi. Trong cái mới của ngày hôm nay, vẫn còn lưu dấu nhiều điều rất cũ và dễ thương, vẹn nguyên từng cảm xúc đẹp. Tôi gặp lại chính mình của ngày xưa khi nhìn vào các em, đồng cảm với những lo âu, thắc thỏm của các em trước sự loay hoay bao lựa chọn cho tương lai… Để rồi cũng bắt gặp trong những ánh mắt ấy lấp lánh đầy niềm tin yêu về một tương lai xán lạn…

Một mùa thi lại về, hồn tôi lại bồi hồi với biết bao kỷ niệm. Tôi như thấy mình ngồi bên ánh đèn nơi căn nhà ở một miền quê yên ả, đang lật mở từng trang sách, thao thức với mùa thi. Năm tháng đi qua, những mùa thi học trò lần lượt nối tiếp lùi vào dĩ vãng, vào miền ký ức của mỗi người. Khung trời với đầy sắc màu xanh, đỏ, tím, vàng… ấy, cùng bao kỷ niệm không bao giờ nhạt phai, tất cả lẩn khuất đâu đây để đợi mỗi mùa hạ quay về lại lay thức tâm cảm ta bằng nao nao bao luyến nhớ.

L.V.H