Thay tổ hợp thi truyền thống để năng lực của thí sinh được đo qua nhiều phương diện hơn
Nhân việc nhiều trường đại học công bố không áp dụng một số khối thi truyền thống, phóng viên Chuyên trang Sinh Viên Việt Nam, báo Tiền Phong có cuộc trao đổi nhanh với chuyên gia giáo dục Đỗ Cao Sang – người từng có 12 năm giảng dạy tiếng Anh tại trường đại học, được nhận học bổng tiếng Anh bậc thạc sĩ ngành giáo dục và sư phạm tiếng Anh tại Mỹ và Úc.
Thưa ông, ông có suy nghĩ gì về việc một số khối thi truyền thống như C00 (Văn Sử Địa), A00 (Toán Lý Hóa)... sẽ không còn được nhiều trường sử dụng trong kỳ thi tuyển đại học năm tới?
Ông Đỗ Cao Sang: Điều này khiến tôi xuất hiện hai ý tưởng.
Thứ nhất, động thái trên cho thấy các khối thi truyền thống như khối C (Văn – Sử - Địa), và khối A (Toán - Lý - Hóa) đã không đáp ứng nhu cầu thời đại về kiến thức nền. Thời đại mới đòi hỏi những nền tảng kĩ năng khác như ngoại ngữ (cụ thể là tiếng Anh) và năng lực tư duy logic, phản biện, sáng tạo. Việc hình thành tổ hợp thi mới xuất hiện là thay đổi tất yếu khách quan do thời đại yêu cầu.
Thứ hai, theo suy nghĩ chủ quan của tôi, các môn Văn, Sử, Địa, xét về kết quả đo lường năng lực thí sinh là không khác nhau nhiều lắm. Ý tôi là, chỉ cần một trong ba môn đó cũng đo được năng lực tư duy và kĩ năng cần xét mà không cần dùng đến cả ba môn. Một học sinh làm tốt bài thi Địa lý và Lịch sử, ắt sẽ viết văn khá tốt. Thay tổ hợp ấy bằng một môn khác thì năng lực của thí sinh được đo qua nhiều phương diện hơn.
Ông Đỗ Cao Sang từng có 12 năm giảng dạy tiếng Anh tại trường đại học.
Theo ông, với những bạn học sinh lớp 12 đã chọn các khối truyền thống như C00, bây giờ nên làm gì khi trường các bạn muốn thi vào không áp dụng khối thi này nữa?
Ông Đỗ Cao Sang: Nếu các bạn ấy là học sinh chấp chới (không xuất sắc), tương lai của các bạn ấy cũng vẫn khó khăn như thường nếu các trường đại học vẫn giữ nguyên lối thi truyền thống. Một học sinh giỏi thì không sợ thay đổi tổ hợp thi. Người thực sự giỏi võ không đánh theo chiêu thức khô cứng sư phụ dạy và cũng không mong đợi đối phương ra đòn như sách được học. Người giỏi võ chiến đấu và chiến thắng ở mọi địa hình, mọi khí hậu và mọi vũ khí. Tuy nhiên, biết sớm thông tin để chuẩn bị vẫn tốt hơn. Hãy chủ động nắm thông tin và đặt ra chiến lược thay đổi phương pháp và nội dung ôn luyện.
Các bạn trẻ hãy tin rằng những nhà tuyển sinh không bày ra tổ hợp mới để làm khó con em mình. Họ làm ra để phân biệt rõ năng lực thí sinh với mục tiêu tuyển được đúng người. Và cuối cùng, đề lạ và khó đến đâu vẫn phải có người đỗ. Không thể có chuyện đề khó quá khiến tất cả đều trượt. (Cười). Nếu bạn thực sự có năng lực sáng tạo - phản biện tốt, nắm chắc kiến thức, sở hữu kĩ thuật trình bày khoa học thì bạn không nên lo lắng.
Nhiều tổ hợp thi tuyển năm tới có môn tiếng Anh, ông nhìn nhận thế nào về sự thay đổi này?
Ông Đỗ Cao Sang: Rất nhiều tổ hợp mới dùng đến môn tiếng Anh. Tôi thừa nhận điều này gây khó khăn cho khá nhiều thí sinh. Nhưng báo chí và Bộ Giáo dục & Đào tạo đã cảnh báo trước xu hướng phổ cập tiếng Anh từ nhiều năm nay. Nếu học sinh nào lơ là, dành cho tiếng Anh ít sự quan tâm là lỗi ở chính học sinh ấy. Và cái giá các bạn ấy phải trả hôm nay, thực tế, được hẹn giờ từ trước.
Việc đưa tiếng Anh vào nhiều tổ hợp không phải là một trào lưu nhất thời. Nó là xu hướng mang tính tất yếu của thời đại. Nếu tôi nắm quyền hoạch định chính sách vĩ mô, tôi sẽ làm mạnh hơn. Nghĩa là, tất cả thí sinh thi đại học đều phải trải qua thi tiếng Anh nghiêm túc với những đòi hỏi khác nhau, tùy trường và tùy ngành. Vì theo tôi, khoảng 10 năm nữa, với xu thế toàn cầu hóa, một huấn luyện viên yoga hay một nhân viên bán tạp hóa cũng nên biết dùng tiếng Anh ở mức trung bình. Còn một cử nhân, một kỹ sư lại không thạo tiếng Anh là điều khó hiểu.
Ông có nghĩ rằng học sinh các trường ở tỉnh xa sẽ gặp nhiều khó khăn với môn tiếng Anh hơn các bạn ở các thành phố lớn?
Ông Đỗ Cao Sang: Khi internet ra đời, chỉ cần một cái máy tính rẻ tiền có nối mạng, cả thế giới đã nằm gọn trong tay. Cản trở của học sinh nông thôn, theo tôi, không còn nằm ở thiếu thông tin mà là thiếu định hướng và người khai mở tư duy.
Các bạn ấy bị cản trở do nhận thức, tư duy và thái độ chưa được đúng đắn đã bám rễ lâu năm. Tiếng Anh cần một cách tiếp cận hoàn toàn khác các môn khác và cũng không phải quá khó như nhiều người tưởng tượng. Bởi vậy, tôi đã thực hiện hàng trăm buổi nói chuyện và viết nguyên một cuốn sách về việc thay đổi tư duy, thái độ, công cụ và phương pháp học tiếng Anh. Thật vui là, việc làm của tôi cũng thay đổi được nhận thức của khá nhiều người.
