Thí điểm thị trường carbon trên toàn quốc, chưa bán tín chỉ ra nước ngoài

Chiều 22/8, Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà chủ trì cuộc họp cho ý kiến hoàn thiện dự thảo Đề án phát triển thị trường carbon tại Việt Nam.

Toàn bộ hạn ngạch được phân bổ miễn phí

Theo dự thảo Đề án phát triển thị trường carbon tại Việt Nam mới nhất, thị trường carbon sẽ tạo dòng tài chính mới cho hoạt động cắt giảm phát thải khí nhà kính, đồng thời thúc đẩy chuyển đổi xanh, phát triển công nghệ phát thải thấp, phát triển nền kinh tế carbon thấp và chủ động ứng phó với biến đổi khí hậu, hướng tới đạt mức phát thải ròng bằng 0 (Net Zero) vào năm 2050.

Dự thảo cũng nêu rõ, giai đoạn 2025-2028, thị trường carbon được triển khai thí điểm trên toàn quốc; chưa bán tín chỉ carbon ra nước ngoài; chưa quy định các hoạt động kết nối, trao đổi tín chỉ carbon trong nước với thị trường carbon khu vực và thế giới.

Ngoài ra, toàn bộ hạn ngạch được phân bổ miễn phí, chưa thực hiện đấu giá. Hạn ngạch phát thải khí nhà kính sẽ được phân bổ đối với một số lĩnh vực phát thải lớn.

Các loại tín chỉ carbon được phép trao đổi, mua bán trên thị trường gồm: các tín chỉ thu được từ chương trình, dự án tạo tín chỉ trong nước theo quy định của pháp luật; các tín chỉ carbon thu được từ chương trình, dự án theo cơ chế trao đổi và bù trừ tín chỉ carbon quốc tế.

Chủ thể tham gia mua, bán trên thị trường là các cơ sở phát thải khí nhà kính lớn thuộc một số lĩnh vực phát thải do Thủ tướng ban hành được phân bổ hạn ngạch phát thải khí nhà kính và các tổ chức, cá nhân tham gia mua, bán tín chỉ carbon trên sàn giao dịch.

Theo Đề án, giai đoạn 2025-2028 sẽ chưa bán tín chỉ carbon ra nước ngoài. Ảnh minh họa

Từ năm 2029, thị trường carbon được vận hành chính thức trên toàn quốc. Các vấn đề liên quan đến pháp luật và cơ sở hạ tầng tiếp tục được xây dựng, hoàn thiện để phục vụ cho việc kết nối thị trường carbon trong nước với khu vực và thế giới.

Về hạn ngạch phát thải khí nhà kính, theo dự thảo Đề án, phần lớn sẽ được phân bổ miễn phí, còn lại được phân bổ qua đấu giá; xem xét bổ sung thêm các loại tín chỉ carbon được xác nhận để giao dịch trên thị trường.

Các tổ chức hỗ trợ giao dịch là những đơn vị thực hiện thẩm định giảm nhẹ phát thải khí nhà kính. Tùy thuộc dự kiến quy mô thị trường có thể bao gồm các tổ chức làm các nhiệm vụ hỗ trợ giao dịch khác.

Việc giao dịch hạn ngạch phát thải khí nhà kính, tín chỉ carbon được thực hiện trên sàn giao dịch tín chỉ carbon trong nước theo phương thức tập trung trên nền tảng giao dịch trực tuyến.

Theo đó, Bộ Tài nguyên và Môi trường là cơ quan chịu trách nhiệm vận hành, quản lý, theo dõi và giám sát thị trường tín chỉ carbon. Sở Giao dịch chứng khoán Hà Nội và Tổng công ty Lưu ký và bù trừ chứng khoán Việt Nam xây dựng và cung ứng dịch vụ sàn giao dịch tín chỉ carbon trong nước theo yêu cầu nghiệp vụ về tổ chức, quản lý thị trường và các điều kiện, tiêu chuẩn kỹ thuật do Bộ Tài nguyên và Môi trường xây dựng.

Tại cuộc họp, các vấn đề như vận hành, giám sát, phương thức kết nối, tham gia với thị trường carbon trong nước và thế giới hay việc ngăn chặn tình trạng đầu cơ... cũng được đưa ra thảo luận và phân tích.

Theo Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà, cần có giải pháp linh hoạt, sáng tạo, đột phá trong triển khai Đề án phát triển thị trường carbon tại Việt Nam. Ảnh: VGP

Cuộc chơi ai nhanh thì thắng

Với tiềm năng rất lớn về năng lượng tái tạo và thị trường carbon, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà nhấn mạnh, Việt Nam sẽ có sức hút rất lớn đối với các nhà đầu tư. Vì vậy, cần có giải pháp linh hoạt, sáng tạo, đột phá trong triển khai Đề án để sớm tiếp cận và theo kịp xu thế trên thế giới.

"Đây là cuộc chơi ai nhanh thì thắng, ai thông minh thì nắm bắt, tận dụng được cơ hội để từ đi sau, còn kém phát triển có thể vươn lên đi cùng và vượt lên", Phó Thủ tướng nói.

Do đó, ông yêu cầu Bộ Tài chính nghiên cứu, tiếp thu các ý kiến đóng góp, khẩn trương hoàn thiện dự thảo Đề án không chỉ đối với thị trường carbon mà cả bộ máy tổ chức, cơ sở hạ tầng...

Phó Thủ tướng cũng giao Bộ Tài chính, Bộ Tài nguyên và Môi trường và các bộ, ngành liên quan phối hợp, xác định cung - cầu của thị trường carbon trong nước, quốc tế.

Cùng với đó, xây dựng khuôn khổ pháp lý trong tính toán, đo đạc, xác định các sản phẩm giao dịch trên thị trường carbon, như hạn ngạch phát thải, các loại tín chỉ carbon... làm căn cứ xây dựng phương án vận hành tổng thể sàn giao dịch trong nước, cũng như điều kiện kết nối với thị trường quốc tế để bảo đảm minh bạch, công khai, Phó Thủ tướng yêu cầu.

Tâm An