Thị trường lợn năm 2025: 'Phép thử' cho nông hộ và doanh nghiệp chăn nuôi

Giá lợn hơi biến động mạnh chưa từng có

Theo Cục Chăn nuôi và Thú y (Bộ Nông nghiệp và Môi trường), thị trường lợn hơi năm 2025 ghi nhận biến động mạnh nhất trong 5 năm gần đây.

Vào tháng 3, giá thịt lợn hơi tại nhiều tỉnh phía Bắc vượt 76 nghìn đồng/kg, thậm chí chạm ngưỡng 80 nghìn đồng/kg, cao nhất kể từ sau Tết 2021. Tuy nhiên, mức giá này chỉ tồn tại trong một thời gian ngắn. Từ quý II, giá giảm nhanh xuống còn 55 - 60 nghìn đồng/kg, tùy khu vực. Sang quý III, xu hướng giảm tiếp diễn, có nơi xuống dưới 53 nghìn đồng/kg.

Giá lợn hơi tăng - giảm thất thường đã “thử lửa” sức chịu đựng của toàn ngành

Trong bối cảnh giá trồi sụt, đối với các hộ chăn nuôi, thách thức đến từ cả hai phía: cạnh tranh từ nguồn thịt lợn nhập khẩu và chi phí đầu vào cao. Chỉ riêng trong quý I/2025, Việt Nam nhập khẩu hơn 34.600 tấn thịt lợn, tăng gần 147% so với cùng kỳ năm trước. Trong khi đó, chi phí đầu vào như thức ăn, thuốc thú y và con giống neo cao khiến biên lợi nhuận của người chăn nuôi bị thu hẹp đáng kể.

Giá giảm sâu khiến hàng chục nghìn hộ chăn nuôi rơi vào thế “kẹt vốn”. Bán ra thì lỗ, nhưng giữ lại thì tốn thêm chi phí, trong khi tái đàn lại tiềm ẩn rủi ro lớn.

Ông Nguyễn Văn Lợi, hộ nuôi 200 con lợn tại Bắc Ninh chia sẻ: "Thức ăn tăng giá, sản phẩm bán ra không đủ bù chi phí. Nếu giữ lại, mỗi ngày tốn hàng triệu đồng tiền cám. Bán thì lỗ, không bán thì chẳng biết cầm cự được bao lâu".

Theo các hợp tác xã chăn nuôi, mức lỗ trung bình hiện nay khoảng 500 - 800 nghìn đồng/con, tùy quy mô và loại giống. Nhiều hộ phải tạm ngừng sản xuất, chỉ giữ lại số ít để duy trì chuồng trại.

TS. Phạm Công Thức, chuyên gia kinh tế nông nghiệp nhận định, thị trường lợn đang phản ánh một thực tế: quy mô nhỏ lẻ khó trụ khi giá biến động mạnh. Các hộ nuôi cần liên kết theo chuỗi hoặc hợp tác với doanh nghiệp lớn để ổn định đầu ra. Nếu không, sẽ bị đào thải dần.

Trái với khó khăn của nông hộ, các doanh nghiệp lớn như CP Việt Nam, Masan MEATLife, Dabaco, BAF Việt Nam... vẫn ghi nhận kết quả kinh doanh tích cực trong nửa đầu năm nhờ giá lợn cao và mô hình sản xuất khép kín.

Theo báo cáo tài chính quý II/2025, Dabaco Việt Nam lãi hơn 500 tỷ đồng, gấp 3 lần cùng kỳ 2024. BAF Việt Nam đạt biên lợi nhuận gộp trên 17%, mức cao nhất trong vòng ba năm.

Ông Nguyễn Quang Thái, đại diện Tập đoàn Dabaco cho biết, doanh nghiệp có thể điều tiết được chi phí và chủ động nguồn cám, con giống nên ít chịu ảnh hưởng khi giá biến động ngắn hạn. Tuy nhiên, nếu giá duy trì dưới 55 nghìn đồng/kg lâu dài, toàn ngành sẽ gặp khó, kể cả doanh nghiệp lớn.

Các doanh nghiệp lớn vẫn có lợi thế

Mặc dù có lợi thế về quy mô, doanh nghiệp chăn nuôi cũng đối mặt rủi ro đáng kể. Chi phí đầu tư trang trại, lãi vay, điện nước, xử lý chất thải đều tăng; trong khi sức tiêu thụ thịt trong nước chững lại, còn xuất khẩu vẫn phụ thuộc thị trường ngách.

Nếu không phát triển chuỗi chế biến sâu, ngành chăn nuôi chế biến thịt lợn Việt Nam vẫn sẽ phụ thuộc vào giá. Doanh nghiệp cần chuyển hướng sang sản phẩm thịt mát, thịt chế biến và xuất khẩu sang các thị trường mới, ông Lê Đức Hạnh, Giám đốc công ty chế biến thực phẩm Đồng Nai nhận xét.

Các chuyên gia cho rằng, giá lợn hơi năm 2025 biến động mạnh do mất cân đối cung - cầu. Sau đợt giá tăng đầu năm, nhiều trang trại và hộ dân đổ xô tái đàn, dẫn đến nguồn cung tăng đột ngột từ tháng 6 trở đi. Trong khi đó, sức mua thịt lợn tại các chợ truyền thống và siêu thị giảm nhẹ từ 5 - 7% do người tiêu dùng chuyển sang các loại thịt gia cầm, thủy sản rẻ hơn.

Ngoài ra, việc tăng nhập khẩu thịt đông lạnh giá rẻ từ Brazil, Canada và Ba Lan cũng khiến thị trường trong nước thêm áp lực. Theo Hiệp hội Chăn nuôi Việt Nam, giá nhập khẩu trung bình chỉ khoảng 42 - 45 nghìn đồng/kg, thấp hơn 15 - 20% so với giá trong nước.

Tái cấu trúc là con đường tất yếu

Theo nhận định của TS. Nguyễn Đình Khuyến, chuyên gia nghiên cứu thị trường nông nghiệp, ngành chăn nuôi lợn Việt Nam đang ở ngưỡng tái cấu trúc. Từ 2025 - 2030, chăn nuôi nhỏ lẻ sẽ giảm mạnh, nhường chỗ cho các mô hình khép kín, an toàn sinh học cao và có khả năng kiểm soát chi phí. Nhà nước cần khuyến khích liên kết giữa nông dân và doanh nghiệp, đồng thời điều tiết nhập khẩu hợp lý để tránh “sốc cung” khiến người nuôi mất niềm tin.

Các doanh nghiệp lớn cũng cần tăng đầu tư vào chế biến sâu, hệ thống phân phối và thương hiệu. Việc chỉ dựa vào xuất lợn hơi đã không còn phù hợp trong bối cảnh giá biến động nhanh và yêu cầu an toàn thực phẩm ngày càng khắt khe.

Cần đẩy mạnh liên kết giữa nông dân và doanh nghiệp

TS. Phạm Công Thức cho biết, ngành chăn nuôi lợn Việt Nam cần hướng tới cân bằng cung -cầu, giảm phụ thuộc vào chu kỳ tăng nóng rồi giảm sâu. Bài học năm 2025 cho thấy, ai kiểm soát tốt chi phí và đa dạng hóa sản phẩm sẽ đứng vững. Còn ai chỉ chạy theo giá thì rất dễ rơi vào vòng xoáy thua lỗ.

Năm 2025, giá lợn hơi tăng - giảm thất thường đã “thử lửa” sức chịu đựng của toàn ngành chăn nuôi. Nông hộ nhỏ lẻ gặp muôn vàn khó khăn, trong khi doanh nghiệp lớn dù có lợi thế vẫn không tránh khỏi rủi ro chu kỳ. Cơn “sóng dữ” của giá lợn hơi năm nay là lời nhắc rằng, chăn nuôi Việt Nam cần bước vào giai đoạn chuyên nghiệp hóa, gắn sản xuất với thị trường, công nghệ và chuỗi giá trị. Chỉ khi đó, người nuôi và doanh nghiệp mới có thể vượt qua được những biến động khốc liệt của thị trường toàn cầu.

Đức Hiền