Tiếp tục phân cấp, phân quyền hợp lý, hiệu quả, bảo đảm giám sát quyền lực

Các đại biểu cũng tập trung cho ý kiến vào các quy định về Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các tổ chức thành viên; tổ chức chính quyền địa phương, quyền chất vấn của đại biểu Hội đồng nhân dân...

Đại biểu Quốc hội tỉnh Quảng Trị Hà Sỹ Đồng phát biểu. Ảnh: Doãn Tấn/TTXVN

Đại biểu Hà Sỹ Đồng (Quảng Trị) tán thành các nội dung sửa đổi, bổ sung tại Điều 9, Điều 10 và Điều 84 của Hiến pháp liên quan đến Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các tổ chức chính trị xã hội với việc quy định “các tổ chức chính trị - xã hội trực thuộc Mặt trận Tổ quốc Việt Nam” cũng như quy định các tổ chức chính trị - xã hội “được tổ chức và hoạt động thống nhất trong Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, cùng các tổ chức thành viên khác của Mặt trận hiệp thương dân chủ, phối hợp và thống nhất hành động dưới sự chủ trì của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam”. Đại biểu cho rằng, đây là sự đổi mới rất mạnh mẽ về tư duy nhằm thể chế hóa chủ trương, quan điểm của Đảng về mục tiêu tinh, gọn, mạnh, hiệu năng, hiệu lực, hiệu quả trong hoạt động của hệ thống chính trị. Trực thuộc Mặt trận Tổ quốc Việt Nam nhưng các tổ chức chính trị - xã hội vẫn được bảo đảm tính độc lập, chủ động trong tổ chức và hoạt động thống nhất trong khuôn khổ Mặt trận; đồng thời đúng với nội dung Kết luận số 127-KL/TW của Bộ Chính trị, Ban Bí thư về triển khai nghiên cứu, đề xuất tiếp tục sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị

Đại biểu Hà Sỹ Đồng cũng tán thành việc sửa đổi cơ quan trung ương của tổ chức thành viên của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam không trình dự án luật, pháp lệnh. Bởi khi các tổ chức chính trị - xã hội đã là thành viên và trực thuộc Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, dưới sự chủ trì của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam thì chỉ nên một đầu mối tổ chức là Mặt trận Tổ quốc Việt Nam trình dự án luật.

Theo đại biểu, với việc sắp xếp, tinh gọn cơ cấu tổ chức hệ thống chính trị, đưa các tổ chức chính trị - xã hội về trực thuộc Mặt trận Tổ quốc Việt Nam thì không nên nêu tên cụ thể các tổ chức chính trị - xã hội trong Hiến pháp. Đại biểu phân tích, Hiến pháp là văn bản pháp lý có tính nguyên tắc, có giá trị nền tảng và lâu dài. Việc liệt kê cụ thể các tổ chức chính trị - xã hội dễ dẫn tới sự bất cập khi thực hiện yêu cầu đổi mới tổ chức hệ thống chính trị hoặc phát sinh những tổ chức chính trị - xã hội mới, nhưng Hiến pháp không kịp điều chỉnh. Điều 9 của Hiến pháp chỉ nên quy định “Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các thành viên” là đủ. Khi các tổ chức chính trị - xã hội đã trực thuộc Mặt trận Tổ quốc Việt Nam thì việc quy định tên 5 tổ chức cụ thể vô hình trung “đóng khung” hệ thống chính trị, tạo ra rào cản pháp lý cho sự ra đời và phát triển của các tổ chức xã hội - chính trị - nghề nghiệp mới trong tương lai, không phù hợp với yêu cầu mở rộng dân chủ xã hội chủ nghĩa trong kỷ nguyên mới.

Về sửa đổi Điều 111, 112, 114, 115 liên quan đến tổ chức chính quyền địa phương và phân cấp, phân quyền, đại biểu cho rằng, nên khẳng định rõ mô hình tổ chức chính quyền địa phương hai cấp, bảo đảm rõ ràng, minh bạch, nhất quán với Luật Tổ chức chính quyền địa phương đang sửa đổi. Đồng thời, tiếp tục phân cấp, phân quyền hợp lý và hiệu quả, bảo đảm giám sát quyền lực.

Đại biểu cũng ủng hộ việc giữ quy định đại biểu Hội đồng nhân dân có quyền chất vấn Chánh án, Viện trưởng Viện Kiểm sát nhân dân cấp tỉnh, vì đây là công cụ kiểm soát quyền lực hiệu quả, không nên thu hẹp.

Đại biểu Quốc hội tỉnh Đắk Nông Dương Khắc Mai. Ảnh: Doãn Tấn/TTXVN

Đồng quan điểm, đại biểu Dương Khắc Mai (Đắk Nông) đánh giá cao tinh thần cầu thị của Ủy ban dự thảo sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp năm 2013 khi tiếp thu các ý kiến góp ý của đại biểu Quốc hội, đặc biệt là việc giữ nguyên thẩm quyền chất vấn của đại biểu Hội đồng nhân dân đối với Chánh án Tòa án nhân dân và Viện trưởng Viện Kiểm sát nhân dân ở địa phương như Hiến pháp hiện hành.

Đại biểu nhấn mạnh, đây là hình thức giám sát hiệu quả, giúp truyền tải kịp thời ý kiến của cử tri đến người được chất vấn. Điều này càng có ý nghĩa hơn khi tới đây thực hiện mô hình chính quyền địa phương 2 cấp.

Đại biểu cũng tán thành việc Nghị quyết có hiệu lực ngay sau khi được Quốc hội biểu quyết thông qua, tạo cơ sở, nền tảng vững chắc cho việc triển khai các nhiệm vụ cấp bách trong thực hiện cuộc cách mạng sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị. Trong đó, điểm nhấn quan trọng là thực hiện mô hình chính quyền địa phương 2 cấp, bỏ cấp trung gian, xây dựng chính quyền với nền hành chính gần dân, sát dân, phục vụ người dân tốt hơn.

Đại biểu chỉ rõ, việc Nghị quyết sớm có hiệu lực sẽ giúp tháo gỡ nhanh chóng những khó khăn, vướng mắc, tránh tình trạng đình trệ, bảo đảm sự đồng bộ giữa chủ trương của Đảng và pháp luật của Nhà nước; tạo động lực mới cho toàn xã hội, từ người dân đến doanh nghiệp, tham gia tích cực vào công cuộc xây dựng đất nước hùng cường.

Phan Phương (TTXVN)