Tín hiệu tích cực từ các trường nghề

Những năm gần đây, tỉnh Hà Nam đã ban hành nhiều chính sách hỗ trợ đồng bộ nhằm nâng cao chất lượng nguồn nhân lực và tăng cường phân luồng học sinh sau THCS. Việc sáp nhập các trường nghề, đầu tư cơ sở vật chất, đổi mới chương trình đào tạo, đồng thời công khai rõ ràng chính sách hỗ trợ học phí cho học sinh học nghề là những bước đi bền vững.

Tiết học thực hành của sinh viên ngành dược Trường Cao đẳng Y tế Hà Nam.

Theo Sở Giáo dục và Đào tạo (GD&ĐT) tỉnh, tổng chỉ tiêu tuyển sinh lớp 10 năm học 2025- 2026 trên địa bàn 10.850/12.726 học sinh; trong đó, chỉ tiêu cho các trường THPT chuyên và THPT không chuyên công lập là trên 7.700 học sinh, chỉ tiêu cho các trung tâm GDNN-GDTX và các cơ sở GDNN là 2.610 học sinh (chiếm 20,51 % chỉ tiêu). Hướng tới mục tiêu có 40% học sinh sau khi tốt nghiệp THCS chọn học nghề, các cơ sở GDNN đã và đang đổi mới quy trình tuyển sinh, tăng cường liên kết doanh nghiệp, đào tạo sát nhu cầu lao động và đồng hành cùng hoạt động tuyển sinh THPT. Tại các ngày hội tư vấn tuyển sinh, hướng nghiệp do các cơ sở giáo dục, cơ sở dạy nghề tổ chức, hàng ngàn học sinh, phụ huynh và doanh nghiệp đã có những kết nối hiệu quả. Các trường nghề cũng chủ động đưa cán bộ về tận trường THCS, THPT tư vấn, giới thiệu ngành nghề, tổ chức tham quan trải nghiệm thực tế tại cơ sở đào tạo. Ông Vũ Như Ý, Hiệu trưởng Trường Cao đẳng Nghề Hà Nam khẳng định: Nếu như trước đây, nhiều phụ huynh và học sinh vẫn nặng tư tưởng trọng bằng cấp thì nay, tư duy “học nghề – lập nghiệp” đã dần chiếm ưu thế...

Với quy mô đào tạo 650 chỉ tiêu mỗi năm cho 4 mã ngành cao đẳng (Dược, Điều dưỡng, Y sĩ đa khoa, Y học cổ truyền), Trường Cao đẳng Y tế Hà Nam là đơn vị đào tạo nguồn nhân lực y tế chủ lực cho tỉnh và khu vực lân cận. Trao đổi với ông Trần Trung Trưởng, Trưởng phòng Đào tạo của nhà trường, được biết: Năm nay, nhà trường vẫn được giao chỉ tiêu tuyển sinh như mọi năm, nhưng đến thời điểm này đã tuyển được gần 300 học sinh hệ cao đẳng, đạt gần 50% chỉ tiêu. Đây là kết quả mà những năm trước rất khó khăn mới đạt được. Nhà trường hy vọng đến tháng 12/2025 sẽ tuyển được khoảng 70-80% chỉ tiêu...

Trên thực tế, 5 năm trở về trước, để tuyển được 50% chỉ tiêu được giao, Trường Cao đẳng Y tế Hà Nam dù rất vất vả nhưng hầu như không năm nào thực hiện được. Nhưng những năm gần đây, số lượng học sinh đăng ký học Cao đẳng Y tế Hà Nam đã và đang từng bước tăng lên. Có được sự thay đổi tích cực này là do từ năm 2017 đến 2023, nhà trường đã chủ động mở rộng mạng lưới đào tạo sang các tỉnh Hà Giang, Lạng Sơn, Nam Định. Mỗi năm, các cơ sở này tuyển sinh được từ 80–120 học viên, tạo thêm đầu mối tiếp cận, phân phối tuyển sinh ngoài tỉnh, đồng thời lan tỏa thương hiệu đào tạo của trường.

Sinh viên Khoa Điện, Trường Cao đẳng Nghề Hà Nam trong giờ thực hành.

Cùng với đó, công tác phân luồng học sinh tại Hà Nam được triển khai bài bản, quyết liệt, học sinh sau THPT lựa chọn học nghề ngày một nhiều hơn. Đặc biệt, từ ngày 1/3/2025, sau khi Sở Lao động, Thương binh và Xã hội kết thúc hoạt động, Trường Cao đẳng Y tế Hà Nam được Sở GD&ĐT tiếp nhận, quản lý, giúp tăng khả năng tiếp cận thông tin chính thống về tuyển sinh của trường qua hệ thống truyền thông của ngành giáo dục- một lợi thế trong cuộc cạnh tranh thu hút học sinh. Một yếu tố quan trọng giúp thúc đẩy hiệu quả công tác tuyển sinh cho nhà trường chính là sự hiện diện và chuẩn bị đi vào hoạt động của hai bệnh viện lớn là Việt Đức và Bạch Mai cơ sở 2 tại Hà Nam sẽ tạo cơ hội cho công tác thực tập và giải quyết việc làm đối với sinh viên học tại trường sau khi tốt nghiệp. Được biết, Trường Cao đẳng Y tế Hà Nam đặt mục tiêu sinh viên học đến đâu, thực hành đến đó để ngay từ khi còn học, sinh viên đã có cơ hội được làm quen môi trường bệnh viện chuyên nghiệp, tăng cơ hội được tuyển dụng sau tốt nghiệp...

Nếu Trường Cao đẳng Y tế tập trung vào khối ngành chăm sóc sức khỏe, thì Trường Cao đẳng Nghề Hà Nam là đầu tầu đào tạo kỹ thuật, công nghệ - những lĩnh vực đang thiếu hụt lao động có tay nghề cao. Trong năm học 2024- 2025, trường tuyển được trên 1.600 học sinh, sinh viên ở tất cả các hệ. Theo ông Vũ Như Ý, Hiệu trưởng Trường Cao đẳng Nghề Hà Nam, tuy còn chưa đạt chỉ tiêu hệ cao đẳng, nhưng so với mặt bằng chung những năm trước, kết quả này cho thấy xu hướng tăng trưởng tích cực nhờ các chính sách ưu việt của tỉnh đối với hoạt động đào tạo nghề. Trước hết, nhà trường tích cực triển khai Đề án “Phát triển Trường Cao đẳng Nghề Hà Nam thành trường cao đẳng chất lượng cao đến 2025, định hướng 2030”, phấn đấu đạt chuẩn kiểm định theo Thông tư 35/2021/TT-BLĐTBXH về tiêu chí, tiêu chuẩn trường cao đẳng chất lượng cao. Việc nâng chuẩn giúp nhà trường tăng uy tín và sức hấp dẫn với học sinh. Hơn thế, nhà trường tập trung thực hiện đổi mới công tác truyền thông tuyển sinh, thông qua việc tổ chức ngày hội tư vấn, hướng nghiệp và giới thiệu việc làm cho học sinh, sinh viên; tổ chức cho sinh viên đi thực tập trải nghiệm tại doanh nghiệp đang thực hiện công tác liên kết đào tạo với nhà trường. Đồng thời, nhà trường đã hợp tác chặt chẽ với hơn 100 tổ chức, doanh nghiệp trong và ngoài tỉnh giúp học sinh được trải nghiệm thực tế sản xuất tại các khu công nghiệp như: Đồng Văn, Hòa Mạc, Châu Sơn... Các ngành cơ điện, cơ khí, ô tô, điện công nghiệp, công nghệ thông tin đang được đào tạo gắn với nhu cầu thực tế và có đầu ra tốt. Ngoài ra, nhà trường phát triển đào tạo nguồn nhân lực cho doanh nghiệp Nhật Bản theo Quyết định số 530/QĐ-UBND ngày 31/3/2021 của UBND tỉnh Hà Nam phê duyệt Đề án Đào tạo nguồn nhân lực cho doanh nghiệp Nhật Bản giai đoạn 2021-2026. Các lớp tiếng Nhật và nghề liên quan xuất khẩu lao động giúp học sinh ra trường có việc làm thu nhập cao, đóng góp vào việc tuyển sinh lâu dài... tạo môi trường sát thực, chương trình linh hoạt, liên thông vào đại học, các suất du học nghề hay xuất khẩu lao động đã mở lối đi cho học sinh nghề.

Ngoài hai trường nghề của tỉnh, Hà Nam còn là nơi đứng chân của nhiều trường nghề trung ương như: Cao đẳng Thủy lợi Bắc Bộ; Cao đẳng Công nghệ, Kinh tế và Chế biến Lâm sản; Cao đẳng Phát thanh Truyền hình I... Thời gian qua, những đơn vị này đã và đang góp phần tạo nên sự cạnh tranh lành mạnh trong tuyển sinh đào tạo nghề trên địa bàn tỉnh. Các trường này thường có lợi thế về trang thiết bị, chương trình đào tạo gắn với ngành nghề quốc gia, đào tạo xuất khẩu lao động và hợp tác quốc tế. Tuy nhiên, nhìn từ góc độ phát triển giáo dục nghề tại địa phương, chính các trường nghề của tỉnh như: Cao đẳng Y tế Hà Nam và Cao đẳng Nghề Hà Nam mới là hạt nhân chính trong chiến lược đào tạo nguồn nhân lực của tỉnh.

Giang Nam