TP.HCM rà soát quy hoạch TOD để mời gọi đầu tư khi metro số 2 chính thức khởi công

Đến nay, TP.HCM đã đưa vào sử dụng tuyến metro đầu tiên là tuyến số 1 Bến Thành - Suối Tiên

Để chuẩn bị cho tuyến metro số 2 Bến Thành - Tham Lương sẽ khởi công vào cuối năm 2025, Ủy ban nhân dân TP.HCM đã chỉ đạo Ban quản lý Phát triển đô thị Thành phố phối hợp với Sở Nông nghiệp và Môi trường, Sở Tài chính và các phường dự án đi qua, tổ chức lập báo cáo rà soát các đồ án quy hoạch phân khu đã được duyệt, xác định ranh khu vực TOD dọc tuyến metro số 2, quanh 11 nhà ga và depot Tham Lương.

TP.HCM đang chú trọng phát triển mô hình TOD (Transit Oriented Development, là mô hình phát triển đô thị theo định hướng phát triển giao thông công cộng) dọc các dự án hạ tầng giao thông trọng điểm, trong đó có metro số 2. Các đơn vị được yêu cầu trong quá trình thực hiện rà soát quy hoạch TOD sẽ phải đánh giá hiện trạng sử dụng đất, tính pháp lý, hệ thống hạ tầng kỹ thuật và xã hội trong phạm vi các khu vực này.

Thành phố nhấn mạnh ưu tiên rà soát đối với các khu vực có quỹ đất lớn như ga Lê Thị Riêng, liên quan khu đất C30; ga Bảy Hiền, gắn với Trung tâm triển lãm và Trung tâm Thể dục thể thao quận Tân Bình cũ; ga Phạm Văn Bạch và ga Tân Bình, liên quan khu đất 1/82a Tây Thạnh; depot Tham Lương là khu vực trung tâm điều hành, bảo trì tàu metro.

Sở Xây dựng có trách nhiệm hướng dẫn Ban quản lý Phát triển đô thị Thành phố lập báo cáo rà soát các đồ án quy hoạch phân khu được duyệt. Sở cũng chủ trì thẩm định điều chỉnh cục bộ các quy hoạch phân khu theo danh mục trên, trình Ủy ban nhân dân Thành phố phê duyệt theo quy định.

Sở Nông nghiệp và Môi trường phối hợp và các phường có liên quan đến các khu vực dự kiến phát triển TOD tổ chức rà soát hiện trạng sử dụng, pháp lý sử dụng đất; trong đó, tập trung vào các quỹ đất công do nhà nước hoặc doanh nghiệp được nhà nước cho thuê đất.

Sở Tài chính được giao hỗ trợ hướng dẫn Ban quản lý Phát triển đô thị Thành phố xác định chi phí lập báo cáo và điều chỉnh quy hoạch, tham mưu lựa chọn các khu vực tiềm năng để mời gọi đầu tư.

Sơ đồ tuyến và các nhà ga của tuyến metro số 2 Bến Thành - Tham Lương. Ảnh: MAUR

Ủy ban nhân dân các phường Đông Hưng Thuận, Tây Thạnh, Tân Sơn, Tân Sơn Nhì, Bảy Hiền, Tân Bình, Tân Hòa, Tân Sơn Nhất, Hòa Hưng, Nhiêu Lộc, Vườn Lài, Xuân Hòa, Bàn Cờ và Bến Thành được giao phối hợp rà soát, cập nhật tình hình sử dụng đất, hạ tầng hiện hữu, từ đó đề xuất điều chỉnh quy hoạch phân khu phù hợp với định hướng phát triển mô hình TOD.

Dự án metro số 2 Bến Thành - Tham Lương có chiều dài 11,3 km, được phê duyệt vào năm 2010 với tổng mức đầu tư ban đầu là 26.000 tỷ đồng (tương đương 1,3 tỷ USD). Đến năm 2019, dự án được điều chỉnh tổng mức đầu tư lên gần 47.900 tỷ đồng (khoảng 2,1 tỷ USD); trong đó, vốn vay ODA chiếm 37.487 tỷ đồng từ ba nhà tài trợ chính là Ngân hàng Phát triển Châu Á (ADB), Ngân hàng Tái thiết Đức (KfW) và Ngân hàng Đầu tư Châu Âu (EIB). Ban đầu dự án được xác định đầu tư bằng nguồn vốn ODA, sau chuyển qua đầu tư công.

Tháng 02/2025, Quốc hội đã ban hành Nghị quyết 188/2025/NQ-QH15 thí điểm một số cơ cheé, chính sách đặc thù, đặc biệt đặc biệt để phát triển hệ thống mạng lưới đường sắt đô thị tại thành phố Hà Nội và TP.HCM. Và TP.HCM đã chọn tuyến metro số 2 Bến Thành - Tham Lương là tuyến thí điểm đầu tiên áp dụng các cơ chế, chính sách đặc thù này.

Dự kiến, tuyến metro số 2 sẽ được khởi vào tháng 12/2025 vì hiện dự án đã có mặt bằng sạch. Đồng thời, Thành phố sẽ tiến hành đấu giá các khu đất được quy hoạch TOD, lấy vốn đầu tư lại cho hạ tầng.

Thiên Ân