Trái đất có bao nhiêu vàng?

Cục Khảo sát địa chất Mỹ (USGS) ước tính trong suốt lịch sử, con người đã khai thác khoảng 206.000 tấn vàng từ đá và lòng sông. Phần lớn vàng được khai thác và sản xuất làm thành đồ trang sức.

Hội đồng Vàng thế giới (WGC) lại xác định nhân loại đã khai thác đến 238.391 tấn. Khoảng 45% trở thành đồ trang sức, 22% thành vàng thỏi hoặc đồng xu, 17% được lưu trữ trong các ngân hàng trung ương.

Lượng vàng có thể khai thác chỉ chiếm phần nhỏ tổng lượng vàng trên Trái đất - Ảnh: Bloomberg Creative via Getty Images

Trữ lượng vàng vẫn còn rất lớn. Trong báo cáo gần đây nhất, USGS cho biết trên toàn cầu vẫn còn khoảng 70.550 tấn nằm trong mỏ. Các nước nắm giữ trữ lượng chưa khai thác lớn nhất là Nga, Úc, Nam Phi. Nhưng nước khai thác và đưa nhiều vàng ra thị trường nhất thế giới năm 2024 lại là Trung Quốc.

Giới chuyên gia phân biệt rõ giữa trữ lượng (phần có thể khai thác) với tài nguyên (ít được biết đến hoặc không chắc khai thác được). Theo WGC thì trữ lượng vàng toàn cầu lên đến 60.370 tấn còn tổng tài nguyên khoảng 145.626 tấn.

Tổng hợp lại, ước tính của USGS và WGC cho thấy có từ 277.000 đến 299.000 tấn vàng trong số vật dụng của con người lẫn trong các mỏ đã biết. Tuy nhiên con số này không chắc chắn.

Hơn nữa hầu hết vàng không tập trung trong mỏ hay ở trên bề mặt. Đại học California cho biết nhiều hạt hay khối vàng nhỏ chẳng đáng khai thác xuất hiện khắp lớp vỏ Trái đất, những hạt như vậy đặc biệt phổ biến trong nước biển cùng đá núi lửa. Nồng độ vàng trong lớp vỏ Trái đất khoảng 0,004 gam/tấn, do đó tất cả hạt cộng lại có thể nặng khoảng 441 triệu tấn, theo Công ty The Royal Mint.

Nghe thì có vẻ rất nhiều nhưng trên thực tế chỉ chiếm lượng nhỏ lượng vàng thực tế mà hành tinh sở hữu. Giới chuyên gia xác định 99% lượng vàng của Trái đất nằm trong phần lõi – đủ để phủ quanh hành tinh một lớp dày 0,5 mét.

Nhà địa chất Chris Voisey (Đại học Monash) cho biết khi Trái đất hình thành hầu hết vàng có sẵn đều chìm vào lõi. Chỉ phần nhỏ không chìm do phần lõi đã hình thành lớp vỏ rắn.

Sau sự kiện LHB (giai đoạn các hành tinh như Trái đất, Mặt trăng, sao Hỏa, sao Kim bị sao chổi lẫn tiểu hành tinh va đập dữ dội) thì lượng vàng trên Trái đất không thay đổi. Chúng chỉ bị xáo trộn bởi các quá trình địa chất có thể hình thành mỏ.

Cẩm Bình