Từ 1/1/2026: Những việc giáo viên cần biết để chuẩn bị chuyển đổi theo Luật Nhà giáo mới

Ngày 16/6/2025, Quốc hội khóa XV đã chính thức thông qua Luật Nhà giáo số 73/2025/QH15, đánh dấu bước ngoặt quan trọng trong việc khẳng định vị thế, chế độ và chính sách dành riêng cho đội ngũ thầy cô giáo.

Luật sẽ có hiệu lực từ 1/1/2026, đồng nghĩa chỉ còn vài tháng nữa, hàng triệu giáo viên trên cả nước sẽ bước vào giai đoạn chuyển đổi quan trọng. Vậy, giáo viên cần chuẩn bị những gì để thích ứng với luật mới?

Ảnh minh họa/Nguồn ảnh: báo Quân đội Nhân dân

1. Hiểu rõ quyền lợi và nghĩa vụ mới

Luật Nhà giáo lần đầu tiên quy định rõ ràng về quyền và trách nhiệm của giáo viên:

Được hưởng mức lương cao nhất trong thang bảng lương sự nghiệp công lập.

Có thêm nhiều loại phụ cấp ưu đãi (theo vùng miền, cấp học, đặc thù công việc).

Được bảo vệ về sức khỏe, có chế độ khám định kỳ nghề nghiệp.

Có quyền được đào tạo, bồi dưỡng nâng cao chuyên môn, tham gia các hoạt động hợp tác quốc tế.

Song song với quyền lợi, giáo viên cũng cần nắm rõ nghĩa vụ: bảo đảm chuẩn nghề nghiệp, không ép học sinh học thêm, không vi phạm đạo đức nghề nghiệp.

2. Không còn phân hạng I, II, III – Chuẩn bị cho cách đánh giá mới

Từ 1/1/2026, hệ thống phân hạng giáo viên (I, II, III) sẽ được bãi bỏ. Thay vào đó, chức danh và đánh giá nhà giáo sẽ dựa trên:

Nhiệm vụ cụ thể được giao.

Trình độ đào tạo.

Cấp học, bậc học đang giảng dạy.

Điều này đòi hỏi giáo viên phải tập trung vào chất lượng chuyên môn và hiệu quả giảng dạy thực tế, thay vì chạy theo hạng, chứng chỉ.

3. Cập nhật quy định về thời gian làm việc và nghỉ ngơi

Một thay đổi đáng chú ý là không còn quy định nghỉ hè 8 tuần như trước. Thay vào đó, thời gian làm việc và nghỉ sẽ được Bộ GD-ĐT hướng dẫn chi tiết. Giáo viên nên theo dõi sát các văn bản dưới luật để chủ động sắp xếp kế hoạch cá nhân, đồng thời chuẩn bị tinh thần cho cách tính giờ làm việc linh hoạt hơn.

4. Chính sách phụ cấp và hỗ trợ mới

Luật mở rộng các chế độ hỗ trợ như:

Phụ cấp cho giáo viên vùng sâu, vùng xa, vùng đặc biệt khó khăn.

Trợ cấp lưu động cho người tham gia dạy xóa mù chữ, dạy liên trường, dạy ở điểm trường lẻ.

Ưu đãi với giáo viên mầm non, giáo dục hòa nhập và giáo dục năng khiếu.

Những thầy cô ở khu vực khó khăn cần chuẩn bị hồ sơ, giấy tờ liên quan để được hưởng chế độ kịp thời khi luật có hiệu lực.

5. Siết chặt quản lý việc dạy thêm

Luật Nhà giáo không cấm tuyệt đối việc dạy thêm nhưng cấm ép buộc học sinh. Giáo viên cần rà soát, điều chỉnh hoạt động dạy thêm của mình để tuân thủ đúng quy định, tránh rủi ro về pháp lý và giữ uy tín nghề nghiệp.

6. Chủ động học tập, bồi dưỡng và thích ứng

Bước sang giai đoạn mới, giáo viên nên:

Chủ động tham gia các khóa bồi dưỡng chuẩn nghề nghiệp.

Tìm hiểu các văn bản hướng dẫn thi hành luật.

Cập nhật kỹ năng công nghệ, kỹ năng mềm để đáp ứng yêu cầu giảng dạy hiện đại.

Luật Nhà giáo 2025 không chỉ là sự ghi nhận và tôn vinh nghề dạy học mà còn là cú hích thay đổi mạnh mẽ về chế độ, trách nhiệm và vị thế xã hội của giáo viên. Để chuẩn bị cho ngày 1/1/2026, mỗi thầy cô cần nắm rõ những điểm mới, chủ động điều chỉnh công việc và tâm thế, từ đó vừa bảo đảm quyền lợi, vừa hoàn thành sứ mệnh “trồng người” trong bối cảnh đổi mới.

Yến Nguyễn