Tuyên Quang phát triển du lịch xanh, bền vững trên 'vành đai di sản'

Du lịch Tuyên Quang đang đứng trước cơ hội lớn để phát triển trở thành ngành kinh tế quan trọng, theo đúng định hướng của Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh. Chiến lược phát triển du lịch tại Tuyên Quang đang tập trung khai thác đồng bộ 3 trụ cột chính: Du lịch lịch sử cách mạng, Du lịch sinh thái - nghỉ dưỡng, và Du lịch văn hóa - cộng đồng, dựa trên lợi thế về tài nguyên sẵn có và bản sắc độc đáo.

Tuyên Quang là vùng quê cách mạng với những địa điểm du lịch nổi tiếng như Khu di tích Quốc gia đặc biệt Tân Trào, Kim Bình; với hồ thủy điện Nà Hang - Lâm Bình huyền ảo, đại ngàn Tát Kẻ - Bản Bung trầm mặc, nơi văn hóa Then hòa quyện lòng người. Lễ hội Thành Tuyên, đêm hội Trung thu rực rỡ sắc màu đã ba lần xác lập kỷ lục Guinness Việt Nam, trở thành thương hiệu văn hóa đặc sắc, hiếm nơi nào có được.

Đình Tân Trào chính là nơi họp Quốc dân Đại hội để quyết định lệnh tổng khởi nghĩa, 10 chính sách lớn quy định quốc kỳ, quốc ca và cử ra một chính phủ lâm thời...

Đặc biệt hơn, sau sáp nhập tỉnh, không gian phát triển du lịch Tuyên Quang - Hà Giang (cũ) được mở rộng không chỉ về địa lý mà còn về tầm nhìn chiến lược. Nơi đây là điểm thu hút khách du lịch hàng đầu của vùng trung du và miền núi phía Bắc.

Nổi tiếng với sự kết hợp độc đáo giữa vẻ đẹp thiên nhiên hùng vĩ và bản sắc văn hóa đa dạng, Hà Giang (cũ) thu hút hàng triệu du khách mỗi năm. Điểm nhấn trung tâm là Công viên Địa chất Toàn cầu UNESCO Cao nguyên đá Đồng Văn, nơi du khách trải nghiệm các cung đường đèo ngoạn mục như Mã Pí Lèng - một trong Tứ đại đỉnh đèo - để ngắm nhìn hẻm vực Tu Sản và dòng sông Nho Quế xanh biếc. Đây là thánh địa cho du lịch mạo hiểm và khám phá địa chất.

Ngoài ra, các điểm tham quan mang tính biểu tượng như Cột cờ Lũng Cú tại cực Bắc, Dinh thự Vua Mèo (Dinh họ Vương) với kiến trúc cổ kính và khu Phố cổ Đồng Văn sôi động trong những phiên chợ truyền thống. Đặc biệt, vẻ đẹp của ruộng bậc thang Hoàng Su Phì vào mùa lúa chín đã được công nhận là Di tích Quốc gia đặc biệt. Du lịch cộng đồng tại các làng văn hóa như Lô Lô Chải, Nặm Đăm giúp du khách hòa mình vào đời sống, ẩm thực và phong tục của các dân tộc thiểu số, tạo nên trải nghiệm du lịch nhân văn, sâu sắc và khó quên.

Sở hữu tài nguyên sẵn có là cảnh quan thiên nhiên hùng vĩ với hệ thống hồ, núi rừng và suối khoáng nóng quý giá, việc phát triển du lịch tại Tuyên Quang được xác định là ngành kinh tế mũi nhọn, định hướng chung là phát triển theo hướng tăng trưởng xanh, bền vững, chú trọng chất lượng hơn số lượng, nhằm bảo tồn các giá trị nguyên bản và nâng cao đời sống cộng đồng.

Kiến tạo một “vùng du lịch di sản xanh”

Trao đổi với PV Tạp chí Kinh tế Môi trường, bà Nguyễn Lan Phương - hướng dẫn viên du lịch tại Tuyên Quang - cho rằng, để du lịch địa phương được phát triển, trước tiên cần chú trọng đào tạo nguồn nhân lực du lịch chuyên nghiệp, có ý thức bảo vệ môi trường và tôn trọng văn hóa địa phương. Đặc biệt, du lịch cộng đồng cần được khuyến khích phát triển, giữ gìn bản sắc và tham gia tích cực vào hoạt động bảo tồn. Nâng cao hợp tác chặt chẽ giữa Nhà nước, doanh nghiệp và cộng đồng là chìa khóa để kiến tạo một ngành du lịch thực sự bền vững, mang lại giá trị lâu dài cho cả hiện tại và tương lai.

Ruộng bậc thang tại Hoàng Su Phì đã được cộng đồng các dân tộc nơi đây tôn tạo phát triển qua hàng trăm năm.

Ông Lê Thanh Sơn, Phó Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Tuyên Quang, nhận định: “Sau sáp nhập, chúng ta không chỉ có thêm tài nguyên, mà còn có điều kiện định hình không gian du lịch vùng với hệ sinh thái tự nhiên, văn hóa quy mô lớn, bổ trợ cho nhau. Đây là cơ sở để hoạch định các chính sách ưu đãi, quy hoạch đầu tư, định vị thương hiệu chung của du lịch Tuyên Quang - Hà Giang (cũ)”.

Theo thống kê, năm 2024, Tuyên Quang đón hơn 2,7 triệu lượt khách với doanh thu khoảng 3.600 tỷ đồng; Hà Giang đón trên 3,2 triệu lượt khách, doanh thu vượt 8.100 tỷ đồng, con số minh chứng cho sức hút đặc biệt của du lịch cực Bắc. Tuy vậy, một câu hỏi lớn được đặt ra là làm thế nào để không chỉ cộng dồn số liệu mà thực sự kiến tạo một “vùng du lịch di sản xanh” với bản sắc hài hòa - khác biệt - kết nối?

Tuyên Quang có chiều sâu văn hóa lịch sử, thế mạnh du lịch cộng đồng, sinh thái; Hà Giang (cũ) sở hữu cảnh quan độc đáo, thiên nhiên kỳ vĩ và bản sắc dân tộc đậm đà. Khi được kết nối, hai vùng đất có thể hợp thành một thương hiệu du lịch mạnh mẽ, tạo sự cộng hưởng trong truyền thông, đầu tư, xây dựng tour tuyến đặc thù và chuỗi sản phẩm khác biệt.

Để biến tiềm năng thành hiện thực, cần một chiến lược vùng thông minh, tích hợp, nơi chính quyền đóng vai trò điều phối, doanh nghiệp là người dẫn đường, người dân làm chủ và du khách là trung tâm trải nghiệm. Nếu làm được điều đó, “vành đai di sản xanh” Tuyên Quang sẽ không chỉ là điểm đến trên bản đồ du lịch, mà là hành trình khơi dậy niềm tự hào, nuôi dưỡng tình yêu quê hương đất nước trong từng bước chân lữ hành.

Đỗ Tuấn