Ukraine đối diện nguy cơ Mỹ ngừng viện trợ quân sự vào năm 2025

Giới chức Ukraine đang tỏ ra lo ngại viễn cảnh viện trợ quân sự từ Mỹ sẽ bị tạm ngừng vào thời điểm đầu năm 2025, sau khi khoản tiền 61 tỷ USD được phân bổ hết.

Hiện tại ở Washington việc chuẩn bị đệ trình thông qua kế hoạch ngân sách cho năm 2025 đã được khởi động, do năm tài chính của Mỹ bắt đầu không phải vào ngày 1/1 mà là 1/10, điều này đồng nghĩa chỉ còn vài tháng nữa là bước vào chu kỳ mới.

Ủy ban Quốc phòng Hạ viện Mỹ vừa qua đã công bố bản dự thảo đầu tiên của ngân sách dành cho Lầu Năm Góc, số tiền dự kiến ở mức 833 tỷ USD, ít hơn 53 tỷ USD so với dự đoán.

Tuy vậy vấn đề đáng quan tâm ở đây là trong dự thảo ngân sách không đề cập tới viện trợ quân sự cho Ukraine, đi kèm với cấm trực tiếp cung cấp vũ khí cho Israel.

Tuy vậy cần nhấn mạnh, các khoản chi riêng của ngân sách liên bang với mục đích hỗ trợ Ukraine, vốn được phân bổ trong giới hạn 61 tỷ đô la sẽ không chịu ảnh hưởng.

Ví dụ điển hình là khoản tiền lên tới 300 triệu USD theo chương trình Sáng kiến hỗ trợ an ninh Ukraine, được đưa trực tiếp vào ngân sách quốc phòng của nước Mỹ.

Điều này cũng đồng nghĩa với việc bản dự thảo ngân sách cho năm 2025 không hủy bỏ khoản tài trợ riêng trị giá 13,8 tỷ USD cho việc mua vũ khí từ các nhà sản xuất Mỹ để gửi sang Ukraine.

Ngoài ra 23,2 tỷ USD được phân bổ trong năm tài chính hiện tại cho Lầu Năm Góc để bổ sung hàng hóa quân sự và dịch vụ quốc phòng cung cấp cho Ukraine, tức là khả năng cung cấp vũ khí theo chương trình viện trợ khẩn cấp của tổng thống (PDA) cũng không bị hủy bỏ.

Chưa dừng lại đây khoản tiền trị giá 1,6 tỷ USD thuộc chương trình Tài trợ quân sự nước ngoài để giúp Ukraine có thể mua vũ khí từ Mỹ với cũng không bị động đến.

Như vậy hiện tại không thể nói về mối đe dọa trực tiếp đó là Mỹ ngừng cung cấp viện trợ cho Ukraine. Nhưng vẫn là một tiếng chuông cảnh báo, bởi vì dự luật này mang đậm dấu ấn của Đảng Cộng hòa, hay đúng hơn là theo quan điểm cựu Tổng thống Donald Trump.

Theo nhận xét, đây chắc chắn là một phần của chiến dịch vận động trước cuộc bầu cử chạy đua vào Nhà Trắng sẽ diễn ra vào ngày 5/11 năm nay.

Dự thảo ngân sách quốc phòng mới do Đảng Cộng hòa vận động có nội dung đặc biệt đó là tăng đáng kể lương của quân nhân cấp thấp thêm 15%, và trung bình cho tất cả mọi người là 4,5%.

Vấn đề nữa cần lưu ý chính là quá trình phê duyệt ngân sách có thể kéo dài rất lâu. Nhiều người thậm chí cho rằng ngân sách liên bang sẽ chỉ được thông qua sau kết thúc cuộc bầu cử tổng thống.

Nếu viễn cảnh trên xảy ra cũng không phải là điều bất ngờ, bởi ngân sách cho năm tài chính hiện tại của Mỹ cũng chỉ mới được phê duyệt vào cuối tháng 3/2024.

Giới quan sát nhận xét, những gì diễn ra đã chứng minh khá hùng hồn quan điểm các cuộc đối đầu chính trị ở Washington là một yếu tố rất khó lường và Ukraine cần sẵn sàng thực hiện nhiều cuộc vận động hành lang để giữ lại viện trợ quân sự cho năm 2025.