Ukraine nhận được nhiều khoản cam kết viện trợ từ NATO

Sau 3 ngày làm việc, Hội nghị Thượng đỉnh NATO đã bế mạc ngày 11/7 (giờ địa phương) tại Washington, Mỹ. Đây là sự kiện kỷ niệm 75 năm thành lập khối liên minh quân sự lâu đời nhất thế giới này.

Dù chưa đạt được mục tiêu cao nhất tại hội nghị thượng đỉnh lần này, đó là nhận được lời mời rõ ràng về việc nước này gia nhập liên minh trong tương lai gần, song điều mà Ukraine nhận được là nhiều khoản cam kết viện trợ hơn từ NATO.

Tại hội nghị, các nước đồng minh đã quyết định tăng cường hơn nữa khả năng răn đe và phòng thủ, củng cố sự hỗ trợ lâu dài cho Ukraine và làm sâu sắc thêm quan hệ đối tác toàn cầu. Phát biểu tại lễ bế mạc, Tổng thống Mỹ Joe Biden tái khẳng định cam kết với Ukraine và giữ cho NATO vững mạnh.

Tổng thống Joe Biden và người đồng cấp Volodymyr Zelensky. Ảnh: Reuters

Tổng thống Joe Biden và người đồng cấp Volodymyr Zelensky. Ảnh: Reuters

Ông nhấn mạnh: “Đó chính xác là những gì chúng tôi đã làm và sẽ tiếp tục làm”. Sáng cùng ngày, các nhà lãnh đạo NATO đã gặp gỡ các nhà lãnh đạo từ Australia, Nhật Bản, New Zealand, Hàn Quốc và Liên minh châu Âu (EU), thảo luận về các thách thức an ninh chung và tăng cường hợp tác. Tại cuộc gặp giữa NATO và 4 đối tác Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương (được gọi là IP4 hoặc IPP), các bên đã nhất trí khởi động “các dự án trọng điểm” trong 4 lĩnh vực, trong đó có phòng thủ mạng và chống thông tin sai lệch, nhằm mở rộng hợp tác trước những thách thức an ninh phức tạp. Hai sáng kiến chung khác là cung cấp hỗ trợ y tế cho Ukraine và hợp tác về các công nghệ mới nổi như trí tuệ nhân tạo (AI).

Chiều cùng ngày, các nhà lãnh đạo NATO trong đó có nhóm liên lạc Ukraine đứng đầu là Mỹ đã có buổi lễ công bố ký kết hỗ trợ dành cho Kiev. Theo đó, các thành viên NATO đã đưa ra tuyên bố ủng hộ Ukraine cả về trung và dài hạn tại Hội nghị Thượng đỉnh, đồng thời cam kết gói viện trợ bổ sung quân sự cơ bản tối thiểu là 40 tỷ euro cho Ukraine trong năm tới cũng như ủng hộ con đường không thể đảo ngược để trở thành thành viên NATO. Một số nước đã đưa ra thêm thông báo về viện trợ quân sự ngay lập tức, bao gồm các khoản hỗ trợ phòng không quan trọng cho Ukraine, trong khi một số nước khác bao gồm 20 quốc gia cũng đã ký riêng các thỏa thuận an ninh song phương với quốc gia Đông Âu này.

Tổng Thư ký NATO Jens Stoltenberg nhấn mạnh, tất cả sự hỗ trợ này sẽ khiến Ukraine “mạnh mẽ hơn và có năng lực hơn”: “Các đồng minh đã đồng ý rằng, khi Ukraine tiếp tục những cải cách cần thiết, chúng tôi sẽ hỗ trợ nước này trên con đường trở thành thành viên”.

Ngoài cam kết của các nước đồng minh NATO, trong cuộc gặp riêng với người đồng cấp Joe Biden hôm 10/7, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky tiếp tục nhận được cam kết của người đứng đầu Nhà Trắng về gói an ninh mới cho Kiev sẽ được công bố trong thời gian tới. Trước đó, ngay trong ngày khai mạc hội nghị, Mỹ và ít nhất 9 quốc gia thành viên NATO đã đồng ý gửi hàng chục hệ thống phòng không cho Ukraine trong vài tháng tới. Khoản đóng góp quân sự, bao gồm ít nhất 4 tổ hợp tên lửa Patriot là một phần trong nỗ lực của NATO nhằm hỗ trợ Ukraine củng cố hệ thống phòng không. Theo đánh giá của giới phân tích, dù chưa đạt được mục tiêu cao nhất tại hội nghị thượng đỉnh lần này, đó là nhận được lời mời rõ ràng về việc nước này gia nhập liên minh trong tương lai gần, song điều mà Ukraine nhận được là nhiều khoản cam kết viện trợ hơn từ NATO.

Về phía Nga, giới chức nước này đã có phản ứng gay gắt ngay sau Hội nghị Thượng đỉnh NATO kết thúc. Trong một tuyên bố, người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov cho biết, tuyên bố chung của các lãnh đạo NATO và các động thái của tổ chức này tại hội nghị thượng đỉnh của khối cho thấy phương Tây không ủng hộ đối thoại và bản thân liên minh này là một công cụ đối đầu. Những hành động hỗ trợ quân sự của NATO cho Ukraine sẽ đòi hỏi một phản ứng thận trọng, phối hợp và hiệu quả từ Nga để kiềm chế khối quân sự này.

Trung Quốc cũng chỉ trích mạnh mẽ “Tuyên bố Hội nghị Thượng đỉnh Washington” của NATO, cho rằng những nội dung liên quan đến Bắc Kinh trong tuyên bố là không đúng sự thật. Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Lâm Kiếm cho biết, “Tuyên bố Hội nghị thượng đỉnh Washington” của NATO đã phóng đại tình hình căng thẳng ở khu vực châu Á – Thái Bình Dương, chứa đựng tâm lý Chiến tranh Lạnh và những nhận xét mang tính thành kiến, khiêu khích trong nội dung liên quan đến Trung Quốc. Trung Quốc kiên quyết phản đối và đã có những giao thiệp “nghiêm khắc” với NATO.

Tuyên bố chung 38 điểm của Hội nghị Thượng đỉnh NATO nhắc nhiều đến Nga, Trung Quốc và Ukraine

Theo đó, Tuyên bố chung nói rằng, NATO sẽ tiếp tục hỗ trợ Ukraine trên con đường không thể đảo ngược để hội nhập hoàn toàn vào khu vực châu Âu - Đại Tây Dương, trong đó có cả tư cách thành viên NATO khi Ukraine tiếp tục công việc quan trọng là cải cách dân chủ, kinh tế và an ninh. Tuyên bố tái khẳng định rằng NATO sẽ có thể mời Ukraine gia nhập liên minh này khi các thành viên đồng ý và Ukraine đáp ứng các điều kiện. Các nước thành viên cũng thống nhất NATO sẽ đảm nhận hầu hết công việc điều phối thiết bị quân sự và đào tạo cho Ukraine trong khuôn khổ liên minh đặc biệt do Mỹ dẫn đầu.

Cụ thể, NATO đã công bố thành lập một phái đoàn hỗ trợ an ninh và đào tạo cho Ukraine, cũng như một trung tâm phân tích, đào tạo và giáo dục chung. Phái đoàn này có tên Cơ quan Hỗ trợ và Đào tạo An ninh của NATO cho Ukraine (NSATU), có mục tiêu là đặt hỗ trợ an ninh cho Ukraine trên một nền tảng lâu dài, đảm bảo quá trình hỗ trợ được tăng cường, có thể dự đoán được và nhất quán. Cơ quan này sẽ hoạt động tại các quốc gia thành viên NATO và sẽ hỗ trợ khả năng tự vệ của Ukraine phù hợp với Hiến chương Liên hợp quốc. Tuyên bố khẳng định: “Theo luật pháp quốc tế, NSATU sẽ không biến NATO thành một bên tham gia vào cuộc xung đột”.

Về vấn đề Liên bang Nga, NATO chỉ trích Nga về những bình luận và động thái liên quan vũ khí hạt nhân, trong đó có động thái triển khai vũ khí hạt nhân ở Belarus. Tuyên bố chung cũng cáo buộc Belarus tiếp tục tạo điều kiện cho Nga tiến hành cuộc chiến ở Ukraine. Tuy nhiên, tuyên bố chung nhấn mạnh rằng, các thành viên NATO vẫn sẵn sàng duy trì các kênh liên lạc với Nga để giảm thiểu rủi ro và ngăn chặn leo thang.

Liên quan tới Trung Quốc, Tuyên bố chung cũng nhắc lại quan điểm của NATO trước đây về Trung Quốc, gọi nước này là nhân tố quyết định trong cuộc chiến của Nga ở Ukraine và nói rằng, Trung Quốc tiếp tục đặt ra những thách thức mang tính hệ thống đối với an ninh châu Âu - Đại Tây Dương. Tuyên bố kêu gọi Trung Quốc ngừng mọi hỗ trợ vật chất và chính trị cho Nga. Tuyên bố cũng cáo buộc Iran và Triều Tiên hỗ trợ cuộc chiến của Nga ở Ukraine.

Khổng Hà (tổng hợp)

Nguồn CAND: https://cand.com.vn/binh-luan-quoc-te/ukraine-nhan-duoc-nhieu-khoan-cam-ket-vien-tro-tu-nato-i737263/