Vẫn khó vay tiền mua nhà

Đang có nhu cầu mua căn hộ chung cư tại một dự án ở phường Bình Trưng, TP HCM với giá khoảng 3,4-3,5 tỉ đồng nhưng suốt vài tuần qua, anh Mạnh Nam vẫn chưa tìm được ngân hàng thương mại phù hợp để vay vốn.

Đủ kiểu ưu đãi nhưng vẫn khó khăn vay tiền mua nhà

Trước đó, anh Nam đã dành nhiều tháng tìm hiểu vị trí dự án, giá giao dịch cũng như môi trường sống trước khi quyết định đầu tư. Tuy nhiên, sau khi hỏi đến 4-5 ngân hàng thương mại đang có gói vay ưu đãi mua nhà như Vietcombank, MB, HDBank, TPBank, chỉ một ngân hàng đồng ý hỗ trợ mua căn hộ dự án mà anh quan tâm.

Nhiều ngân hàng tung gói cho vay mua nhà ưu đãi nhưng điều kiện đáp ứng vẫn khó

"Nhân viên tín dụng các ngân hàng cho biết do dự án này chưa có sổ hồng nên đang thuộc danh sách rà soát lại, tạm thời ngừng hỗ trợ cho vay. Hiện nay, chỉ có TPBank chấp nhận cho vay, với lãi suất khoảng 6,6%/năm trong 12 tháng đầu, 7,1%/năm trong 18 tháng đầu và 7,9%/năm trong 36 tháng đầu. Sau thời gian ưu đãi, biên độ lãi suất điều chỉnh khoảng 3%/năm" - anh Nam thông tin.

Nhân viên tín dụng một số ngân hàng cũng "mách nước" khách hàng có thể dùng tài sản nhà đất ở nơi khác để thế chấp vay vốn mua căn hộ ở dự án nêu trên. Anh Nam băn khoăn: "Không phải ai cũng có bất động sản để thế chấp. Phần lớn người vay thường dùng chính căn hộ định mua làm tài sản bảo đảm".

Tình trạng tương tự cũng diễn ra với nhiều khách hàng đang muốn vay vốn mua căn hộ tại các dự án chưa có sổ hồng, chỉ mới có hợp đồng mua bán. Thực tế, thời gian qua, cơ quan chức năng đã rất nỗ lực tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong việc cấp sổ hồng. Dù vậy, đến nay, vẫn còn rất nhiều dự án mà người dân đã dọn vào ở nhiều năm nhưng chưa được cấp sổ.

Số liệu mới nhất từ Sở Nông nghiệp và Môi trường TP HCM cho thấy hiện thành phố vẫn còn hơn 81.000 hồ sơ chưa được giải quyết do vướng mắc trong thủ tục cấp sổ hồng tại các dự án phát triển nhà ở thương mại.

Không phải ai cũng khó tiếp cận vốn mua nhà. Anh Ngọc Quốc (ngụ phường Hiệp Bình, TP HCM) cho biết vừa được Vietcombank giải ngân khoản vay hơn 1,5 tỉ đồng để mua căn hộ chung cư, với lãi suất ưu đãi 5,5%/năm trong 3 năm đầu, thời hạn vay lên tới 40 năm. Trung bình mỗi tháng, anh trả cả gốc lẫn lãi hơn 10 triệu đồng, sau đó khoản phải trả sẽ giảm dần, với lãi suất sau thời gian ưu đãi khoảng 9%/năm.

"Do vợ chồng tôi đều dưới 35 tuổi nên được hưởng gói tín dụng ưu đãi dành cho người trẻ. Hồ sơ vay vốn không quá phức tạp, thời gian vay đến 40 năm nên chúng tôi khá yên tâm" - anh Quốc bày tỏ.

Những điều cần lưu ý

Theo ghi nhận của phóng viên, hàng loạt ngân hàng thương mại như Sacombank, BIDV, Agribank, TPBank, HDBank, VIB, SHB, VPBank, ACB… đang tung ra nhiều gói ưu đãi dành cho người vay mua nhà, nhất là với nhóm khách hàng trẻ, theo đúng chủ trương của Chính phủ và Ngân hàng Nhà nước.

Các gói ưu đãi này chủ yếu áp dụng mức lãi suất từ khoảng 6%-7%/năm trong 12 tháng đầu, từ 7,5%-8,5%/năm cho 12-36 tháng tiếp theo. Sau đó, lãi suất sẽ thả nổi, thường cộng thêm biên độ khoảng 3%/năm so với lãi suất cơ sở. Nếu khách hàng trả nợ trước hạn, phí phạt cũng không cao như trước, phổ biến từ 1%-2,5% dư nợ trong 1-3 năm đầu.

Ngoài ra, điểm khác biệt so với các gói tín dụng trước đây là nhiều ngân hàng đã kéo dài thời gian cho vay lên tới 30, 40, thậm chí 50 năm, giúp khách hàng giảm áp lực trả nợ hằng tháng và dễ dàng xây dựng kế hoạch tài chính dài hạn. Một số ngân hàng còn cho phép ân hạn nợ gốc từ 5-10 năm nếu khoản vay mua nhà phố có sổ đỏ hoặc giá trị vay lớn, từ 10-20 tỉ đồng.

Dù vậy, ông Trịnh Bằng Vũ, Trưởng Khối Kinh doanh bán lẻ - Ngân hàng Shinhan Việt Nam, cho rằng người vay mua nhà từ nay tới cuối năm cần đặc biệt chú ý yếu tố lãi suất. Bởi lẽ, vào thời điểm cuối quý III, đầu quý IV, lãi suất cho vay thường nhích lên.

"Người vay nên tranh thủ thời điểm lãi suất còn thấp để tận dụng nguồn vốn giá rẻ, nếu đã có kế hoạch rõ ràng. Người vay cũng cần tính đến kịch bản lãi suất có thể tăng vào cuối năm để cân nhắc khả năng trả nợ" - ông Vũ khuyến nghị.

Chuyên gia tài chính, TS Huỳnh Trung Minh nhận định mặt bằng lãi suất cho vay trong nửa cuối năm 2025 và năm 2026 nhiều khả năng sẽ tăng nhẹ. Theo ông, người vay mua nhà cần hiểu rõ bản chất của lãi suất ưu đãi. Những mức lãi suất rất thấp, như 3,99%/năm hay 5%/năm, thường chỉ áp dụng trong 6 tháng đến 2 năm đầu, sau đó sẽ chuyển sang lãi suất thả nổi. Khi đó, lãi suất thực tế có thể tăng mạnh, tùy thuộc vào lãi suất cơ sở cộng biên độ (thường thêm 3%-4%/năm).

Ông Minh dẫn chứng: "Đơn cử giai đoạn 2022-2023, lãi suất thả nổi đã tăng từ 8% lên 14%/năm do lãi suất tham chiếu - thường là lãi suất huy động kỳ hạn 1 năm - tăng mạnh, làm chi phí lãi vay đội thêm 30%-40%. Người vay cần tính toán khả năng trả nợ theo kịch bản lãi suất tăng".

Ngoài ra, người vay cũng cần xem xét kỹ các điều khoản trong hợp đồng tín dụng, nhất là phí phạt trả nợ trước hạn (thường từ 1%-5% dư nợ) và các yêu cầu bắt buộc như bảo hiểm khoản vay, điều khoản thu hồi nợ trước hạn. Người vay mua nhà nên tham khảo ít nhất 3 ngân hàng để tìm được gói phù hợp nhất.

"Người vay cũng cần lưu ý các rủi ro pháp lý liên quan đến bất động sản, chẳng hạn dự án bị "treo" hoặc các vấn đề về hợp đồng mua bán, để tránh tình trạng đã trả tiền mà không nhận được nhà" - TS Minh lưu ý.

Bài và ảnh: Thái Phương