Việc tăng lãi suất của Mỹ sẽ không gây ra một cuộc Khủng hoảng Tài chính châu Á khác
Nền kinh tế thế giới có thể đang phải đối mặt với những điều kiện tương tự được chứng kiến trong cuộc Khủng hoảng Tài chính châu Á năm 1997 với việc Mỹ tăng lãi suất mạnh mẽ và đồng đô la mạnh lên.
Nhưng các nhà phân tích cho biết, lịch sử khó có thể lặp lại, mặc dù một số nền kinh tế trong khu vực đặc biệt dễ bị tổn thương bởi sự mất giá tiền tệ tương tự như thời điểm đó.
Vào thứ Tư (21/9), Cục Dự trữ Liên bang (Fed) đã thực hiện một đợt tăng lãi suất thêm 75 điểm cơ bản. Lần cuối cùng Mỹ đẩy mạnh các đợt tăng lãi suất như vậy là vào những năm 1990, và dòng vốn đã tháo chạy khỏi châu Á và trở lại Mỹ. Đồng baht của Thái Lan và các đồng tiền châu Á khác sụp đổ, gây ra cuộc Khủng hoảng Tài chính châu Á và dẫn đến sự sụt giảm đáng kể trên các thị trường chứng khoán vào thời điểm đó.
Tuy nhiên, các nhà phân tích cho biết, nền tảng của các thị trường mới nổi châu Á hiện nay đã phát triển thành các nền kinh tế trưởng thành hơn trong 25 năm, lành mạnh hơn và có khả năng chịu áp lực lên tỷ giá hối đoái tốt hơn.
Tan Teck Leng, Giám đốc điều hành UBS Global Wealth Management phụ trách mảng FX khu vực Châu Á - Thái Bình Dương cho biết: “Tôi nghĩ điều này gợi lại những kỷ niệm về cuộc Khủng hoảng Tài chính Châu Á nhưng nhìn chung, chế độ tỷ giá hối đoái đã linh hoạt hơn rất nhiều trong bối cảnh ngày nay so với ngày đó”.
“Và chỉ xét về tỷ lệ nắm giữ tài sản trong nước của người nước ngoài, tôi nghĩ rằng cũng có cảm giác tỷ lệ nắm giữ không được cao. Vì vậy, tôi không nghĩ rằng chúng ta đang ở trên đỉnh của sự sụp đổ hoàn toàn về tiền tệ. Nhưng tôi nghĩ phụ thuộc rất nhiều vào thời điểm Fed đạt đến điểm uốn”, ông cho biết.
Châu Á dễ bị tổn thương nhất
Tuy nhiên, ông Tan nói rằng, trong số các loại tiền tệ rủi ro hơn, đồng peso của Philippines là một trong những đồng tiền dễ bị tổn thương nhất do tài khoản vãng lai yếu.
Hôm thứ Năm (22/9), ngân hàng trung ương Philippines cũng đã tăng lãi suất chính sách chính thêm 50 điểm cơ bản và báo hiệu rằng sẽ thực hiện các đợt tăng tiếp theo. Giảm chênh lệch tiền tệ với đô la Mỹ sẽ làm giảm rủi ro của làn sóng dòng vốn tháo chạy và sụp đổ tỷ giá hối đoái.
Ngược lại, Louis Kuijs, nhà kinh tế trưởng khu vực châu Á - Thái Bình Dương tại S&P Global Ratings cho biết, các nền kinh tế có chính sách tiền tệ phù hợp hơn - tức là những nền kinh tế không tăng lãi suất song song với Mỹ - chẳng hạn như Nhật Bản, cũng có thể có nguy cơ khiến đồng tiền của quốc gia này suy yếu hơn nữa.
Ông cảnh báo rằng, áp lực giảm giá đối với các đồng tiền châu Á có thể tăng lên, đặc biệt là do kỳ vọng Fed sẽ tiếp tục tăng lãi suất trong nửa đầu năm 2023. Tuy nhiên, ông cũng không dự đoán một cuộc Khủng hoảng Tài chính châu Á khác sẽ diễn ra.
Một châu Á khỏe mạnh hơn
“May mắn thay, các chế độ chính sách của các thị trường mới nổi châu Á hiện đã mạnh hơn và các nhà hoạch định chính sách đã chuẩn bị tốt hơn. Các ngân hàng trung ương hiện có chế độ tỷ giá hối đoái linh hoạt hơn nhiều”, nhà kinh tế Louis Kuijs cho biết.
"Họ chủ yếu để tỷ giá hối đoái hấp thụ áp lực bên ngoài, thay vì hỗ trợ tiền tệ bằng cách bán dự trữ ngoại hối. Ngoài ra, các chính phủ thị trường mới nổi châu Á đã theo đuổi các chính sách kinh tế vĩ mô thận trọng hơn trong những năm gần đây so với trước cuộc khủng hoảng năm 1997”, ông cho biết.
Manishi Raychaudhuri, chiến lược gia cổ phần châu Á tại BNP Paribas cho biết: “Tình hình hiện tại không thể so sánh với sự tàn phá mà họ phải đối mặt trong cuộc khủng hoảng châu Á chủ yếu là do bảng cân đối kế toán lành mạnh hơn và dự trữ ngoại hối lớn hơn”.
Dự trữ ngoại hối cạn kiệt là nguyên nhân dẫn đến sự sụp đổ của đồng baht Thái Lan trong cuộc khủng hoảng năm 1997.
Bert Hofman, Giám đốc Viện Đông Á tại Đại học Quốc gia Singapore cho biết, một số nền kinh tế châu Á cũng đang duy trì thặng dư cán cân thanh toán và dự trữ ngoại hối lành mạnh hơn, được cải thiện nhờ những nỗ lực như Sáng kiến Đa phương hóa Chiang Mai năm 2010 - một thỏa thuận hoán đổi tiền tệ đa phương giữa các thành viên ASEAN+3.
Tuy nhiên, Vishnu Varathan, người đứng đầu kinh tế và chiến lược của Ngân hàng Mizuho cho biết, sự hỗn loạn ngoại hối đối với châu Á sẽ vẫn còn đáng kể và có khả năng sẽ gây ra những khó khăn tương tự như hiện tượng taper tantrum năm 2013, khi thị trường phản ứng mạnh mẽ với nỗ lực thắt chặt định lượng của Fed thông qua bán tháo trái phiếu và cổ phiếu.
“Hoảng sợ về một cuộc khủng hoảng tài chính sắp xảy ra và sự sụp đổ về thị trường ngoại hối của các nền kinh tế mới nổi châu Á được cho là bị thổi phồng quá mức, nhưng điều đó nói lên rằng, mối đe dọa về sự hỗn loạn ngoại hối dai dẳng cũng không thể giảm bớt. Vì vậy, rủi ro về việc tỷ giá hối đoái tiếp tục giảm hơn nữa cũng không thể bị loại bỏ với kỳ vọng lần này sẽ khác”, ông Vishnu Varathan cho biết.