Vụ đông năm 2025-2026: Nhiều khởi sắc và thử thách (Bài 1): Cây trồng vụ đông ngắn ngày cho giá trị cao

Nông dân xã Định Hòa chăm sóc cây cà chua.

Kỳ vọng một mùa ớt “ngọt”

Nếu như vụ đông năm ngoái, nhiều hộ trồng ớt “đứng ngồi không yên” vì giá chỉ quanh quẩn 20.000 đồng/kg, bán không đủ bù chi phí, thì năm nay, ngay từ đầu vụ, giá ớt đã khiến người trồng không khỏi bất ngờ. Thương lái vào tận ruộng thu mua ớt chín với giá 105.000 - 110.000 đồng/kg, cao gấp 5 lần so với cùng kỳ năm trước.

Đáng chú ý, không chỉ ớt chín mà ớt xanh cũng được thu mua với giá cao, từ 50.000 - 60.000 đồng/kg, thương lái sẵn sàng vào tận ruộng thu mua mà không quá khắt khe về mẫu mã, kích cỡ. Người dân ở các vùng trồng ớt ví von “Vụ ớt này chưa kịp hái đã có người hỏi mua”.

Trên cánh đồng ớt thôn Duyên Hy, xã Định Tân, bà Trịnh Thị Thủy tay thoăn thoắt hái ớt, phấn khởi chia sẻ: “Vụ đông năm nay gia đình tôi trồng 4 sào ớt. Trước mưa lũ cũng lo lắm, sợ mất hết. May sau mưa lũ cây phục hồi nhanh, lại gặp giá cao như thế này, nếu giữ được giá đến cuối vụ thì lãi hàng trăm triệu đồng”.

Theo bà Thủy, những ngày thời tiết bình thường, cây ớt cho thu hoạch gần như hàng ngày. Chỉ những hôm trời rét đậm thì ớt chín chậm hơn, phải thu cách nhật. Trung bình mỗi ngày, gia đình bà hái được khoảng 60kg ớt, thu về hơn 6 triệu đồng. “So với vụ trước, giá ớt thấp, hái cả ngày không bằng một buổi bây giờ”, bà Thủy nói thêm.

Niềm vui của gia đình bà Thủy cũng là tâm trạng chung của nhiều hộ dân trồng ớt ở các địa phương trong tỉnh. Theo ngành nông nghiệp, giá ớt tăng cao chủ yếu do ảnh hưởng của bão lũ đầu vụ. Nhiều diện tích ớt ở trong tỉnh và các tỉnh miền Trung bị thiệt hại nặng, trồng lại nên nguồn cung giảm mạnh. Trong khi đó, nhu cầu ớt làm nguyên liệu chế biến và xuất khẩu vẫn cao, thậm chí tăng so với cùng kỳ, khiến thị trường luôn trong tình trạng “hút hàng”.

Ớt đang trở thành cây trồng đắt giá trong vụ đông 2025 - 2026.

Tính đến ngày 13/12, toàn tỉnh gieo trồng được 980 ha ớt. Các địa phương có diện tích lớn, như: Vĩnh Lộc 160 ha; Biện Thượng 40 ha; Tây Đô 40 ha; Xuân Lập 60 ha; Yên Trường 55 ha; Quý Lộc 70 ha; Định Hòa 62,2 ha; Định Tân 85 ha; Yên Ninh 35 ha; Hoa Lộc 100 ha; Đông Thành 30,5 ha... Phần lớn diện tích người dân trồng giống ớt hiểm lai Demon, sau khoảng 2,5 tháng bắt đầu cho thu hoạch, thời gian thu kéo dài từ tháng 11 năm trước đến tháng 4 năm sau.

Với kỹ thuật chăm sóc tốt, mỗi sào ớt có thể cho năng suất hơn 1 tấn. Trong bối cảnh giá cao như hiện nay, nhiều hộ tính toán nếu giữ được giá ổn định, lợi nhuận trên mỗi ha có thể lên tới hàng tỷ đồng. Bà con phấn khởi gọi vui đây là vụ ớt “ngọt” hiếm có, khác hẳn cảnh “được mùa mất giá” của những năm trước.

Hướng tới vụ đông được giá, ổn định đầu ra

Không chỉ ớt, cà chua vụ đông năm nay cũng mang lại niềm vui lớn cho người trồng. Tại xã Xuân Lập, nhiều ruộng cà chua “sống sót” qua mưa lũ đang vào vụ thu hoạch rộ. Những quả cà chua đỏ mọng, đều trái, được tư thương thu mua ngay tại ruộng.

Cùng với ớt, giá cà chua cũng tăng mang lại thu nhập cao cho người nông dân.

Ông Nguyễn Quang Thuyết, thôn Thành Vinh, xã Xuân Lập, cho biết: “Vụ này gia đình tôi trồng 2 sào cà chua. May mắn là trong các đợt lụt cuối tháng 9, đầu tháng 10/2025, diện tích này không bị ngập nên cây phát triển tốt, cho thu hoạch sớm. Trong khi đó, nhiều ruộng khác trong thôn bị ngập phải trồng lại, đến giờ mới ra hoa, cuối tháng 12 mới có quả cho thu hoạch”.

Theo ông Thuyết, điều khiến bà con phấn khởi nhất là giá cà chua năm nay tăng mạnh. Tư thương thu mua tại ruộng với giá khoảng 45.000 đồng/kg, cao gấp hàng chục lần so với vụ đông năm ngoái, khi có thời điểm giá cà chua chỉ còn 3.000 đồng/kg, bán không ai mua. “Năm ngoái cà chua rớt giá, thu không đủ tiền công. Năm nay thì khác hẳn, vừa được mùa, lại được giá”, ông Thuyết chia sẻ.

Bà Nguyễn Thị Tình, Giám đốc Công ty TNHH Thương mại và Dịch vụ Tình Cầm, cho biết: "Nhiều năm nay, công ty liên kết với người dân các xã Yên Trường, Định Tân, Yên Định... sản xuất hơn 100 ha ớt xuất khẩu. Những sào ớt chăm sóc tốt cho thu hoạch tới cả tạ mỗi lứa. Ớt được thu mua tại ruộng với giá ổn định, thu nhập cao gấp 4 - 5 lần so với nhiều cây trồng khác”, bà Tình nói.

Theo bà Tình, liên kết sản xuất - tiêu thụ giúp doanh nghiệp chủ động nguồn nguyên liệu, đồng thời giúp người dân yên tâm sản xuất, hạn chế rủi ro về thị trường. Giá thu mua được điều chỉnh linh hoạt theo diễn biến thị trường nhưng vẫn đảm bảo lợi ích cho người trồng.

Vụ đông 2025-2026, toàn tỉnh phấn đấu gieo trồng trên 46.000 ha cây trồng các loại, tổng giá trị sản xuất đạt trên 3.580 tỷ đồng, bình quân 77,8 triệu đồng/ha. Tuy nhiên, ngành nông nghiệp cũng cảnh báo tình trạng quen thuộc nhiều năm qua, khi thấy một số loại nông sản được giá, người dân dễ mở rộng diện tích ồ ạt ở vụ sau, không tính toán kỹ đầu ra, dẫn đến “được mùa, rớt giá".

Hiện nay, một số loại rau ngắn ngày đã thu hoạch rộ, nguồn cung tăng nên giá không còn “nóng” như đầu vụ. Dự báo từ nay đến cuối năm, giá nông sản vụ đông sẽ dần ổn định, song vẫn tiềm ẩn rủi ro nếu sản xuất tăng nhanh. Vì vậy, ngành nông nghiệp khuyến cáo người dân bám sát định hướng sản xuất, tăng cường liên kết với doanh nghiệp, HTX để ổn định đầu ra, hướng tới một vụ đông không chỉ được giá trước mắt mà còn phát triển bền vững.

Lê Hợi

Bài 2: Giá nông sản tăng chóng mặt và sức ép quản lý các chuỗi cung ứng