Vùng động lực phía Bắc đang đối mặt không ít thách thức

Các đại biểu tham dự Diễn đàn kinh tế - tài chính 2023. Ảnh: Minh Huệ - TTXVN

"Đổi mới, sáng tạo, phát triển, bứt phá Vùng động lực phía Bắc" là chủ đề Diễn đàn kinh tế - tài chính 2023 do Thời báo Tài chính Việt Nam phối hợp với Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam Hải Phòng (VCCI) tổ chức chiều 10/4, tại thành phố Hải Phòng.

Diễn đàn nhằm kịp thời tuyền truyền các chủ trương, định hướng lớn của Trung ương, đồng thời tạo diễn đàn trao đổi, tiếp nhận ý kiến của nhà đầu tư, các chuyên gia và nhà khoa học tham gia đóng góp vào xây dựng, hoàn thiện cơ chế, đặc biệt là huy động các nguồn lực đưa Vùng động lực phía Bắc tiếp tục đổi mới, sáng tạo, bứt phá.

TS. Phạm Thu Phong, Tổng Biên tập Thời báo Tài chính Việt Nam nhấn mạnh, Vùng kinh tế trọng điểm Bắc Bộ với 3 hạt nhân là thành phố Hà Nội, thành phố Hải Phòng, tỉnh Quảng Ninh, là vùng chiến lược đặc biệt quan trọng về chính trị, kinh tế - xã hội, quốc phòng và an ninh.

Phát huy tiềm năng, lợi thế, trong những năm qua, các tỉnh, thành phố thuộc Vùng kinh tế trọng điểm Bắc Bộ đã thực hiện nhiều giải pháp cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh, huy động đa dạng và sử dụng hiệu quả nguồn vốn đầu tư phát triển.

Nhờ đó, sức cạnh tranh của nền kinh tế ngày càng tăng cao, cơ cấu kinh tế chuyển dịch theo hướng tích cực; thu hút đầu tư nước ngoài tăng mạnh; tốc độ tăng trưởng GRDP bình quân của Vùng đạt 9,08%/năm, cao nhất trong các vùng kinh tế trọng điểm. Thu ngân sách nhà nước của các địa phương trong Vùng đều đạt và vượt dự toán.

Từ năm 2017, tất cả 7 địa phương trong Vùng đều có tỷ lệ điều tiết về ngân sách trung ương, đóng góp lớn vào nguồn thu ngân sách của cả nước. Thành phố Hà Nội, Hải Phòng và tỉnh Quảng Ninh luôn nằm trong nhóm 5 tỉnh, thành phố có số thu lớn nhất nước.

Phó Chủ tịch UBND thành phố Hải Phòng Nguyễn Đức Thọ phát biểu tại Diễn đàn. Ảnh: Minh Huệ - TTXVN

Phó Chủ tịch UBND thành phố Hải Phòng Nguyễn Đức Thọ cho biết, được xác định vai trò là hạt nhân, là cực tăng trưởng của vùng động lực phía Bắc, trong thời gian qua, Ban Thường vụ Thành ủy Hải Phòng đã ký kết các chương trình hợp tác, phát triển toàn diện với Ban Thường vụ Thành ủy Hà Nội, Ban Thường vụ Tỉnh ủy Quảng Ninh và các địa phương trong khu vực để cùng tạo ra những bước phát triển mang tính đột phá, góp phần quan trọng trong phát triển Vùng động lực phía Bắc.

Được sự quan tâm, định hướng của Trung ương, hệ thống hạ tầng giao thông liên Vùng đã được đầu tư xây dựng mạnh mẽ theo hướng đồng bộ, hiện đại góp phần khai thác hiệu quả tuyến hành lang kinh tế Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng - Quảng Ninh; tuyến cao tốc Hà Nội - Hải Phòng - Quảng Ninh, kết nối với trục cao tốc Lào Cai - Hà Nội thành liên tuyến đường cao tốc dài nhất Việt Nam, tạo ra vành đai giao thương quan trọng giữa các địa phương với các tỉnh của Trung Quốc và thế giới.

Đây là một mắt xích quan trọng trong việc hoàn thiện hạ tầng giao thông nhằm tạo sự liên kết vùng mạnh mẽ, đóng vai trò quan trọng trong việc hoàn chỉnh tuyến kết nối Vùng động lực phía Bắc.

Diễn giả, chuyên gia trình bày tham luận tại Diễn đàn. Ảnh: Minh Huệ - TTXVN

Với vai trò là 1 cực tăng trưởng của Vùng động lực phía Bắc, trong thời gian qua, thành phố Hải Phòng đã nỗ lực, không ngừng phát triển và đạt được một số kết quả nổi bật; trong đó, quy mô nền kinh tế của thành phố không ngừng được mở rộng, luôn duy trì vị trí thứ hai trong Vùng đồng bằng sông Hồng.

Tốc độ tăng trưởng kinh tế (GRDP) của thành phố luôn đạt ở mức cao, năm 2022, mặc dù tiếp tục chịu ảnh hưởng của dịch COVID-19 nhưng tăng trưởng GRDP thành phố đạt 12,32% gấp 1,5 lần bình quân chung của cả nước, là năm thứ 7 liên tiếp Hải Phòng đạt mức tăng trưởng 2 con số...

Tại Diễn đàn, một số diễn giả, chuyên gia, các đại biểu cho rằng, tuy đạt được nhiều kết quả ấn tượng, nhưng Vùng kinh tế trọng điểm Bắc Bộ đang phải đối mặt với không ít thách thức như: chưa có nhiều các dự án lớn trong lĩnh vực công nghệ cao, công nghiệp hỗ trợ, dịch vụ chất lượng cao; năng lực đổi mới sáng tạo và sức cạnh tranh của các địa phương trong Vùng không đồng đều; liên kết giữa các địa phương trong Vùng chưa thực chất.

Đảng và Nhà nước luôn quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo và đề ra nhiều chủ trương, chính sách nhằm hỗ trợ, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng an ninh Vùng. Năm 2022, lần đầu tiên Bộ Chính trị đã ban hành 6 Nghị quyết về phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng, an ninh 6 Vùng đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045.

Chính phủ đã ban hành Nghị quyết số 138/NQ-CP quy hoạch tổng thể Quốc gia thời kỳ 2021- 2030, tầm nhìn đến năm 2050 tập trung phát triển 4 Vùng động lực quốc gia và các hành lang kinh tế; trong đó, có Vùng động lực phía Bắc (gồm tam giác Hà Nội - Hải Phòng - Quảng Ninh).

Đây là bước ngoặt lớn, là hành lang pháp lý quan trọng, mở ra cơ hội mới, động lực mới cho các địa phương trong Vùng chủ động khai thác lợi thế, phát huy triệt để nội lực tiếp tục bứt phá mạnh mẽ.

Thực tế cho thấy, mỗi Vùng động lực đều có những đặc điểm, tiềm năng, lợi thế cũng như khó khăn, thách thức mang tính đặc thù riêng. Để phát huy được tiềm năng, lợi thế của mỗi vùng và cả nước, bên cạnh những chủ trương, chính sách phát triển chung cho cả nước rất cần thiết phải có các cơ chế, chính sách phát triển cụ thể, sát hợp, phù hợp với từng vùng.

Theo TS. Nguyễn Đức Kiên, thành viên Hội đồng Tư vấn chính sách tài chính, tiền tệ Quốc gia, các mục tiêu về phát triển Vùng tại các Nghị quyết của Trung ương có tầm nhìn không chỉ tới năm 2030 mà còn hướng tới mục tiêu xa hơn, tới năm 2050 để góp phần đưa đất nước trở thành nước phát triển, có thu nhập cao, đòi hỏi phải có các nhiệm vụ, giải pháp thực hiện hết sức bài bản, đồng bộ và kịp thời.

Một số giải pháp TS. Nguyễn Đức Kiên nêu tại Diễn đàn, đó là cần quan tâm nghiên cứu và áp dụng trong quá trình phát triển Vùng, tập trung vào các vấn đề cơ sở hạ tầng kinh tế - xã hội, phát triển công nghiệp, giải quyết việc làm, thúc đẩy khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo, phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao, ứng phó biến đổi khí hậu và tăng trưởng xanh./.

Đoàn Minh Huệ/TTXVN