Xây dựng bún Vân Cù là sản phẩm OCOP

Bún Vân Cù được sản xuất với nhiều công đoạn. Ảnh: N.Q.

Làng bún Vân Cù (xã Hương Toàn, thị xã Hương Trà, tỉnh Thừa Thiên Huế) có lịch sử gần 500 năm, đã được UBND tỉnh Thừa Thiên Huế công nhận là làng nghề truyền thống vào năm 2014.

Ông Nguyễn Văn Phú - Chủ tịch Hội làng nghề bún Vân Cù cho biết, trước đây, toàn bộ các quy trình làm bún đều làm bằng thủ công, tốn rất nhiều thời gian, công sức nhưng sản phẩm làm ra ít và dễ gây ô nhiễm môi trường, khó đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm.

Theo ông Phú, để đáp ứng nhu cầu của thị trường, với năng suất sản xuất cao, đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm vừa giải phóng sức lao động, nhiều gia đình tại làng Vân Cù đã đầu tư kinh phí để trang bị máy móc, sản xuất bún theo dây chuyền khép kín. Trong quá trình làm bún ngày nay, yếu tố công nghiệp đảm trách những khâu sản xuất chính. Tuy nhiên để đảm bảo sợi bún có độ thơm, dai, ngon đặc trưng, người dân Vân Cù vẫn áp dụng những công đoạn thủ công và dùng các bí quyết của làng nghề.

Theo người dân địa phương, để sợi bún không bị chua, trong quá trình ngâm gạo xay thành bột, cần cho thêm một lượng muối hạt vừa phải. Ngoài ra, để sợi bún không quá bở cũng không quá dai, người sản xuất phải pha thêm bột lọc (tinh bột sắn) và “nói không” với hóa chất, chất bảo quản...

Hiện, các cơ sở sản xuất bún tại làng Vân Cù cung cấp ra thị trường hàng chục tấn sản phẩm bún các loại mỗi ngày. Trung bình, mỗi hộ sản xuất từ 2-3 tạ bún. Đặc biệt, có hộ mỗi ngày làm ra từ 5-6 tạ bún.

Theo UBND xã Hương Toàn, thời gian tới, địa phương tiếp tục hỗ trợ xây dựng bún Vân Cù là sản phẩm chủ lực của địa phương theo chương trình mỗi xã mỗi sản phẩm OCOP. Tuyên truyền, vận động người dân áp dụng khoa học kỹ thuật kết hợp kinh nghiệm truyền thống nhằm tạo thêm các sản phẩm bún đa dạng cung cấp cho thị trường trong tỉnh và mở rộng tiêu thụ đi các nơi, với mong muốn quảng bá, đưa Di sản văn hóa phi vật thể Quốc gia làng nghề bún Vân Cù vươn xa.

TS Phan Thanh Hải - Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao tỉnh Thừa Thiên Huế cho biết, nghề làm bún làng Vân Cù là tinh hoa được truyền từ thế hệ này sang thế hệ khác, các sản phẩm thủ công truyền thống nghề bún không chỉ là hàng hóa thuần túy kinh tế mà còn là mang tính sáng tạo và nghệ thuật, phản ánh phong tục, tập quán, tín ngưỡng của các cộng đồng người dân Vân Cù.

Những ngày cuối năm 2024, người dân ở Vân Cù đón nhận tin vui khi “Nghề làm bún Vân Cù” được Bộ trưởng Bộ VHTTDL ký quyết định đưa vào danh mục Di sản văn hóa phi vật thể Quốc gia.

NGUYỄN QUỐC