Xây dựng Luật Nhà giáo không phải để quản lý giáo viên
Việc xây dựng luật nhằm đáp ứng phát triển về số lượng, chất lượng, nâng cao đời sống giáo viên nhằm đáp ứng việc đào tạo nhân lực hiện nay.
Hôm nay (19/11), Bộ GD&ĐT tổ chức hội thảo tham vấn chuyên môn về việc xây dựng Luật Nhà giáo tại Tp.HCM.
Luật Nhà giáo thể hiện sự quan tâm đến ngành giáo dục
Tại hội thảo, Thứ trưởng Bộ GD&ĐT Phạm Ngọc Thưởng đánh giá nhà giáo giữ vai trò quan trọng, quyết định đến chất lượng giáo dục và đào tạo.
Đối với ngành giáo dục, để có
học sinh
giỏi, nguồn nhân lực tốt góp phần vào sự phát triển kinh tế - xã hội, cần có những thầy cô giáo tốt. Do đó, xây dựng đội ngũ nhà giáo chính là xây dựng nguồn nhân lực cho tương lai.
Theo Thứ trưởng, việc xây dựng Luật Nhà giáo là nhiệm vụ khó khăn bởi đây là việc xây dựng một luật mới, không phải là sửa đổi, bổ sung. Ngoài ra, nhiều văn bản quy phạm pháp luật có liên quan đến nhà giáo như Luật Viên chức, Bộ luật Lao động…Theo thống kê, có gần 200 văn bản liên quan đến nhà giáo và cán bộ quản lý giáo dục.
Cùng với đó, những nội dung cơ bản trong việc xây dựng Luật Nhà giáo. Chẳng hạn, với nội dung định danh nhà giáo, cần làm rõ đặc trưng giữa nhà giáo trong khối chính quyền, khối tổ chức chính trị - xã hội, lực lượng vũ trang.
Đại diện Bộ GD&ĐT cho rằng quan điểm cốt lõi trong việc xây dựng Luật Nhà giáo là tạo điều kiện để phát triển nhà giáo về số lượng, chất lượng, cơ chế chính sách, không phải là quản lý nhà giáo. Việc này cũng phải đặt trong bối cảnh cuộc cách mạng 4.0, sự phát triển của công nghệ, trí tuệ nhân tạo…để có những quy định phù hợp.
Thứ trưởng cho biết, thời gian cho việc xây dựng Luật Nhà giáo không còn nhiều. Dự kiến khoảng cuối tháng 3/2024, toàn bộ hồ sơ xây dựng Luật Nhà giáo phải được hoàn thiện, gửi về Ủy ban Pháp luật của Quốc hội, sau đó báo cáo Ủy ban Thường vụ Quốc hội.
“Chúng ta đang xây dựng luật cho đội ngũ của mình. Việc này không chỉ là trước mắt mà còn lâu dài, để phát triển đội ngũ, phát triển lực lượng trong ngành, thực hiện những nhiệm vụ hết sức vẻ vang, cao quý mà Đảng, Nhà nước và nhân dân giao. Đó là đào tạo nhân lực, bồi dưỡng nhân tài, xây dựng nguồn nhân lực chất lượng cao, phục vụ phát triển kinh tế - xã hội của đất nước theo mục tiêu mà các kỳ đại hội Đảng đã nêu”, ông Phạm Ngọc Thưởng phát biểu.
Tại hội nghị, ông Vũ Minh Đức - Cục trưởng Cục Nhà giáo và Cán bộ quản lý giáo dục, Bộ GD&ĐT đã báo cáo đề dẫn hội thảo tham vấn chuyên môn về việc xây dựng Luật Nhà giáo.
Theo đó, việc xây dựng Luật Nhà giáo rất cần thiết, xuất phát từ vai trò quyết định của đội ngũ nhà giáo với sự nghiệp giáo dục. Thủ tướng Chính phủ đã có nhiều chỉ đạo trong việc xây dựng luật này.
Bộ GD&ĐT đề xuất 5 chính sách đã được Chính phủ thống nhất thông qua tại Nghị quyết 95-NQ/CP ngày 7/7/2023, bao gồm: Định danh nhà giáo; Tiêu chuẩn và chức danh nhà giáo; Tuyển dụng, sử dụng và chế độ làm việc của nhà giáo; Đào tạo, bồi dưỡng, đãi ngộ và tôn vinh nhà giáo tạo; Quản lý nhà nước về nhà giáo.
Trong đó, chính sách định danh nhà giáo nhằm định nghĩa tường minh về nhà giáo, xác định rõ vị trí, vai trò của nhà giáo và tính đặc trưng trong hoạt động nghề nghiệp của nhà giáo khác biệt so với các ngành nghề khác. Việc này làm căn cứ xây dựng các chế độ, chính sách tương xứng, phù hợp với nhà giáo.
Về chính sách tiêu chuẩn và chức danh nhà giáo, giấy chứng nhận nghề nghiệp nhà giáo là điểm mới dự kiến được đưa vào luật.
Theo đó, giấy chứng nhận này là văn bản do cơ quan quản lý giáo dục có thẩm quyền cấp cho người đạt chuẩn nghề nghiệp nhà giáo, đáp ứng yêu cầu để hoạt động nghề nghiệp nhà giáo; thay thế cho quyết định công nhận hoàn thành chế độ tập sự và chứng chỉ bồi dưỡng theo tiêu chuẩn chức danh nghề nghiệp nhà giáo hiện nay.
Giấy chứng nhận nghề nghiệp nhà giáo được cấp miễn phí và có giá trị sử dụng trong toàn quốc và quốc gia khác theo chương trình hợp tác quốc tế với Việt Nam.
Liên quan đến chế độ làm việc, theo chính sách được Bộ GD&ĐT đề xuất, hoạt động nghề nghiệp của nhà giáo được thể hiện thành chế độ làm việc đối với nhà giáo từng cấp học, trình độ đào tạo và được quy đổi đảm bảo thời giờ làm việc 40 giờ/tuần.
Trong đó, thời gian nghỉ trong năm của nhà giáo (kể cả nhà giáo giữ chức vụ quản lý) bao gồm: nghỉ hè 8 tuần thay cho nghỉ hàng năm theo quy định của bộ luật Lao động. Việc bố trí 8 tuần nghỉ hè hàng năm do cơ sở giáo dục quy định trong kế hoạch giáo dục hàng năm phù hợp điều kiện cơ sở giáo dục.
Nhiều kiến nghị đóng góp cho quá trình xây dựng
Gửi những đề xuất, đại diện các trường đại học tập trung vào nội dung định danh nhà giáo, chuẩn nghề nghiệp, giấy chứng nhận nghề nghiệp nhà giáo, chế độ làm việc,…
Cũng tại hội thảo, ThS Nguyễn Hải Ninh - Phó Hiệu trưởng Trường Đại học Hoa Sen đề xuất Luật Nhà giáo nên làm rõ khái niệm nhà giáo áp dụng với cán bộ quản lý ở các trường đại học.
Theo dự kiến, chức danh nhà giáo với giảng viên ở khối công lập gồm: giảng viên, giảng viên chính, giảng viên cao cấp. Ông Ninh đề nghị nên đưa quy định này áp dụng cho cả khối đại học tư thục, bởi hoạt động trao đổi giảng dạy giữa 2 khối trường này hiện diễn ra khá mạnh.
TS Diệp Phương Chi, Giảng viên chính - Viện Sư phạm Kỹ thuật, Trường Đại học Sư phạm Kỹ thuật Tp.HCM đóng góp ý kiến về bồi dưỡng nhà giáo.
Cụ thể, do công tác bồi dưỡng kiến thức và kỹ năng mới cho nhà giáo là giáo viên và nhà giáo là giảng viên khác nhau về nội dung, phương thức và hình thức bồi dưỡng nên luật cần có những quy định chung và riêng cho hai nhóm nhà giáo.
Với nhóm nhà giáo là giảng viên, Luật Nhà giáo nên có quy định rõ về các lĩnh vực bồi dưỡng gắn với đặc điểm 3 nhiệm vụ cơ bản của giảng viên là giảng dạy, nghiên cứu khoa học và phục vụ cộng đồng
.