Xuất khẩu nông, lâm, thủy sản đạt mức tăng trưởng ấn tượng

Nguồn: Bộ Nông nghiệp và Môi trường. Đồ họa: Phương Anh

Nông, lâm, thủy sản xuất siêu 9,83 tỷ USD

Tại cuộc họp báo thường kỳ do Bộ Nông nghiệp và Môi trường tổ chức ngày 3/7, ông Trần Gia Long, Phó Vụ trưởng Vụ Kế hoạch - Tài chính cho biết, trong 6 tháng đầu năm 2025, ngành Nông nghiệp và Môi trường ghi nhận nhiều tín hiệu tích cực, với sản xuất phát triển ổn định và xuất khẩu đạt mức tăng trưởng ấn tượng. Đây là kết quả của sự nỗ lực trong quản lý, ứng dụng công nghệ và thích ứng với biến động thị trường, góp phần quan trọng vào kinh tế quốc gia.

Lĩnh vực nông nghiệp đã thể hiện vai trò “trụ đỡ”, bảo đảm an ninh lương thực quốc gia, đóng góp quan trọng cho ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát, bảo đảm các cân đối lớn của nền kinh tế.

Theo ông Trần Gia Long, trong 6 tháng đầu năm 2025, tổng kim ngạch xuất khẩu nông, lâm, thủy sản đạt 33,84 tỷ USD, tăng 15,5% và 52,1% mục tiêu năm 2025. Tất cả các nhóm hàng đều tăng, trong đó: Nông sản 18,5 tỷ USD, tăng 17,8%; lâm sản 8,82 tỷ USD, tăng 9,3%; thủy sản 5,16 tỷ USD, tăng 16,9%; sản phẩm chăn nuôi 264 triệu USD, tăng 10,1%; đầu vào sản xuất 1,13 tỷ USD, tăng 23,6%. Xuất siêu 9,83 tỷ USD, tăng 16,3%, cao hơn mức xuất siêu 7,19 tỷ USD của nền kinh tế.

Giá xuất khẩu một số nông sản tăng trên hai con số: Cà phê tăng 59,1%; cao su tăng 22,4%; hạt tiêu tăng 54,8%; hạt điều tăng 23,8%. Tuy nhiên, một số mặt hàng chủ lực lại ghi nhận xu hướng sụt giảm. Cụ thể, xuất khẩu gạo chỉ đạt 2,6 tỷ USD, giảm 9,8% so với cùng kỳ năm trước; rau quả đạt 2,7 tỷ USD, giảm 17,1% so với cùng kỳ năm trước. Đây là hai nhóm hàng cần sớm có giải pháp để khắc phục tình trạng suy giảm kim ngạch trong thời gian tới.

Từ đầu năm đến nay, ngành Nông nghiệp và Môi trường vừa cơ cấu lại thị trường xuất khẩu, mở cửa thị trường mới như Ả-rập Xê-út (Trung Đông), Brazil (châu Mỹ)...; vừa chủ động, tích cực trực tiếp đàm phán ứng phó linh hoạt, hiệu quả với chính sách “Thuế đối ứng của Hoa Kỳ”; nhờ đó giá trị xuất khẩu nông, lâm, thủy sản sang nhiều châu lục và thị trường tăng khá.

Cụ thể, châu Mỹ 7,96 tỷ USD, tăng 18,7%; châu Âu 5,29 tỷ USD, tăng 46,3%; châu Phi 1,09 tỷ USD, tăng 99,5%... Hoa Kỳ, Trung Quốc, Nhật Bản tiếp tục là 3 thị trường xuất khẩu lớn nhất; Hoa Kỳ chiếm 21,1%, tăng 16%; Trung Quốc chiếm 17,6%, giảm 0,7% và Nhật Bản chiếm 7,2%, tăng 25,5%.

Sự tăng trưởng ấn tượng trong xuất khẩu, đặc biệt sang châu Âu và châu Phi, cho thấy tiềm năng mở rộng thị trường. Tuy nhiên, sự phụ thuộc vào Trung Quốc và giảm giá trị ở một số mặt hàng như rau quả, chè đòi hỏi chiến lược đa dạng hóa...

Gia tăng giá trị xuất khẩu ở thị trường tiềm năng

Bình luận về kim ngạch xuất khẩu từ đầu năm đến nay, Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Phùng Đức Tiến nhấn mạnh, với kết quả này, cộng với xu hướng tăng tốc xuất khẩu cuối năm, xuất khẩu nông, lâm, thủy sản năm 2025 có khả năng vượt mục tiêu đề ra và đạt 67 tỷ USD.

Theo Thứ trưởng Phùng Đức Tiến, trước bối cảnh tình hình kinh tế, chính trị thế giới và trong nước hiện nay với dự báo những thách thức và cơ hội đan xen trong giai đoạn tới, Bộ Nông nghiệp và Môi trường xác định định hướng xuyên suốt là phát triển ngành Nông nghiệp theo chuỗi giá trị kinh tế nông nghiệp từ khâu sản xuất đến công đoạn chế biến tạo giá trị gia tăng, nâng cao năng lực cạnh tranh của sản phẩm và phát triển thị trường, giải quyết đầu ra cho sản phẩm nông, lâm, thủy sản tại thị trường trong nước và xuất khẩu.

Để tiếp tục thúc đẩy gia tăng giá trị, chất lượng và thị phần xuất khẩu các sản phẩm nông, lâm, thủy sản, trong thời gian tới Bộ tập trung hoàn thiện thể chế, chính sách phục vụ tăng trưởng ngành và xuất khẩu như: Ưu tiên bố trí nguồn lực thực hiện các nhiệm vụ trong các chương trình, kế hoạch hành động thực hiện 3 đột phá chiến lược, làm mới các động lực tăng trưởng và các nghị quyết “Bộ tứ trụ cột”.

Đáng chú ý, để đạt mục tiêu kim ngạch xuất khẩu trong năm 2025, bên cạnh việc coi trọng thị trường trong nước, Bộ sẽ thúc đẩy tiêu thụ nông sản tại thị trường trong nước và đa dạng hóa thị trường xuất khẩu nông, lâm, thủy sản, đóng góp vào sự phát triển của ngành và đất nước trong giai đoạn mới.

Theo đó, Bộ nâng cao hiệu quả công tác đàm phán, mở cửa thị trường, xúc tiến thương mại, xử lý các vấn đề trong thương mại, đặc biệt là thị trường Hoa Kỳ. Bộ kịp thời thông tin, hướng dẫn doanh nghiệp, người dân điều chỉnh phương án sản xuất, kinh doanh phù hợp; phối hợp xử lý ưu tiên thông quan đối với hàng nông sản, đặc biệt nông sản đang vụ thu hoạch, xuất khẩu dạng tươi sống.

Nói thêm về đa dạng hóa thị trường, Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Đỗ Đức Duy cho rằng, đây là nhiệm vụ quốc gia, cần sự phối hợp liên bộ. Trong đó, Bộ Nông nghiệp và Môi trường chủ trì đàm phán kỹ thuật; Bộ Công thương xúc tiến thương mại, đàm phán thuế quan; Bộ Ngoại giao, các tham tán kết nối thị trường; Bộ Khoa học và Công nghệ hỗ trợ đổi mới công nghệ chế biến. Bộ cũng đề xuất “Chương trình quốc gia phát triển sản phẩm trái cây xuất khẩu chủ lực”.

Cùng với việc chú trọng đa dạng thị trường, Bộ Nông nghiệp và Môi trường siết chặt quản lý mã số vùng trồng, thực hiện nghiêm các quy định về an toàn thực phẩm, truy xuất nguồn gốc, kiểm soát chất lượng hàng nông sản ngay từ khâu thu hoạch… đáp ứng yêu cầu kiểm dịch hàng xuất khẩu.

Khánh Linh