Băn khoăn áp thuế tiêu thụ đặc biệt lên nước giải khát có đường

Tại Kỳ họp thứ bảy (tháng 5-2024), dự án Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt (sửa đổi) đã được Quốc hội xem xét, cho ý kiến. Theo lộ trình, Chính phủ sẽ trình Quốc hội cho ý kiến lần thứ hai luật này tại Kỳ họp thứ tám (tháng 10-2024) và thông qua tại Kỳ họp thứ chín (tháng 5-2025).

Từ năm 2008 đến nay, Luật thuế Tiêu thụ đặc biệt đã qua 4 lần sửa đổi, bổ sung và đã đạt được các kết quả quan trọng, tác động tích cực đến nhiều mặt kinh tế-xã hội. Việc sửa đổi Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt lần này nhằm hoàn thiện chính sách thuế tiêu thụ đặc biệt, thích ứng với bối cảnh mới.

Hội thảo thu hút được đông đảo ý kiến chuyên gia, hiệp hội và doanh nghiệp.

Trong dự thảo mới nhất của Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt, Bộ Tài chính vẫn tiếp tục đề xuất áp mức thuế tiêu thụ đặc biệt là 10% với nước giải khát có đường theo Tiêu chuẩn Việt Nam (TCVN), gồm nước giải khát có ga, chứa chè, cà phê, nước trái cây; nước uống tăng lực, điện giải, nước uống thể thao... Bộ Tài chính cho rằng việc tăng thuế sẽ góp phần giảm thiểu tình trạng thừa cân, béo phì và tỷ lệ mắc các bệnh không lây nhiễm khác trong tương lai. Từ đó giảm áp lực, quá tải với hệ thống y tế, bệnh viện.

Theo bà Chu Thị Vân Anh, Phó chủ tịch kiêm Tổng thư ký Hiệp hội Bia-Rượu-Nước giải khát Việt Nam, hiệu quả của chính sách thuế tiêu thụ đặc biệt lên đồ uống có đường với mục tiêu bảo vệ sức khỏe là không rõ ràng. Bởi nước giải khát có đường không phải là nguyên nhân chính và duy nhất dẫn đến bệnh thừa cân béo phì và các bệnh không lây nhiễm. Trên thực tế, bệnh béo phì là căn bệnh phức tạp do nhiều yếu tố gây ra bao gồm nạp dư thừa năng lượng, thiếu hoạt động thể chất... Các khuyến cáo được Tổ chức Y tế thế giới và Bộ Y tế đưa ra trong việc giảm thừa cân béo phì và các bệnh không lây nhiễm là một chế độ ăn cân bằng tất cả các chất dinh dưỡng; tăng cường các hoạt động thể chất; các chất cần phải hạn chế gồm các chất béo, muối, đường, các thực phẩm giàu năng lượng.

Bà Chu Thị Vân Anh, Phó chủ tịch kiêm Tổng thư ký Hiệp hội Bia-Rượu-Nước giải khát Việt Nam đóng góp ý kiến.

Hiệp hội Bia-Rượu-Nước giải khát Việt Nam cũng cho rằng, việc áp thuế tiêu thụ đặc biệt lên nước giải khát có đường còn có thể tác động đáng kể tới các ngành công nghiệp phụ trợ có liên quan như ngành mía đường, bao bì, bán lẻ và hậu cần ở Việt Nam, đặc biệt là ảnh hưởng tới các doanh nghiệp vừa và nhỏ. Với phân tích trên, Hiệp hội Bia-Rượu-Nước giải khát Việt Nam đề nghị không áp thuế tiêu dùng đặc biệt đối với nước giải khát có đường.

Đồng quan điểm, ông Nguyễn Văn Phụng, Ủy viên Thường vụ Ban chấp hành Hiệp hội Kế toán và Kiểm toán Việt Nam bày tỏ, việc áp thuế tiêu thụ đặc biệt đối với nước giải khát không chỉ có nguy cơ giảm thu ngân sách từ thuế giá trị gia tăng và thu nhập doanh nghiệp, mà còn gây ảnh hưởng không nhỏ tới ngành nước giải khát, các ngành công nghiệp phụ trợ có liên quan như ngành mía đường, bán lẻ, bao bì, và hậu cần. Do đó, khuyến nghị các cơ quan cần cân nhắc về lộ trình áp tăng thuế tiêu thụ đặc biệt, từ đó tránh tạo ra những rủi ro chính sách cho các doanh nghiệp trong chuỗi cung ứng của ngành nước giải khát.

Tin, ảnh: MINH HUYỀN