Bộ trưởng Tài chính: Sẽ có quy định hạn chế nhân viên ngân hàng ép khách mua bảo hiểm

Quốc hội sáng nay thảo luận về dự thảo luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Kinh doanh bảo hiểm.

Theo đại biểu Nguyễn Hữu Thông (Lâm Đồng), dự thảo luật cho phép cá nhân làm đại lý bảo hiểm của doanh nghiệp bảo hiểm nhân thọ có thể làm đại lý phân phối sản phẩm bảo hiểm sức khỏe, bảo hiểm phi nhân thọ của doanh nghiệp bảo hiểm khác và ngược lại. Dự thảo luật cũng mở rộng hơn cơ chế bán chéo sản phẩm.

Đại biểu đánh giá trong điều kiện hệ thống giám sát hiện nay đối với hoạt động đại lý bảo hiểm còn nhiều bất cập, quy định trên tiềm ẩn rủi ro lớn về xung đột lợi ích. Bởi đại lý là người đại diện theo ủy quyền của doanh nghiệp bảo hiểm, khi cùng lúc đại diện cho nhiều doanh nghiệp thì họ có thể bị chi phối bởi mức hoa hồng, chính sách ưu đãi..., từ đó không còn bảo đảm đầy đủ nghĩa vụ ưu tiên lợi ích của bên mua bảo hiểm.

Đại biểu Nguyễn Hữu Thông. Ảnh: Quốc hội

Ông Thông cũng nêu thực tiễn có rất nhiều phản ánh của người dân về việc bị tư vấn lệch lạc, bị ép mua bảo hiểm thông qua kênh ngân hàng, đại lý. Vì vậy, ông cho rằng nếu mở rộng bán chéo mà không tăng cường các yêu cầu pháp lý và cơ chế kiểm soát thì rất khó khắc phục tình trạng này.

Đại biểu tỉnh Lâm Đồng đề nghị có cơ chế ràng buộc chặt chẽ hơn, quy định rõ số lượng doanh nghiệp mà một đại lý cá nhân được phép đại diện (ví dụ không quá hai doanh nghiệp, gồm một nhân thọ, một phi nhân thọ hoặc sức khỏe). Ông cũng đề xuất yêu cầu đại lý phải công khai mức hoa hồng chênh lệch ra sao, ưu tiên lợi ích khách hàng cùng với chế tài mạnh đối với hành vi vi phạm…

Phát biểu về cùng vấn đề, đại biểu Lê Xuân Thân (Khánh Hòa) cho rằng người dân khi mua bảo hiểm thường tiếp cận ở nhiều góc độ, quy định khác nhau. Trong khi đó, đơn vị bán bảo hiểm luôn đưa ra một hợp đồng vô cùng dài, vô cùng khó hiểu. Nhiều người mua cứ thế ký, cuối cùng xảy ra tranh chấp hoặc thiệt hại.

Đại biểu Lê Xuân Thân. Ảnh: Quốc hội

Đại biểu Thân đề nghị dự thảo luật đưa quy định về nội dung của từng loại hợp đồng bảo hiểm, giao Chính phủ ban hành hướng dẫn cụ thể từng loại và phải có mẫu hợp đồng. Ông khẳng định nếu áp dụng điều này sẽ có lợi cho người mua bảo hiểm. Ông cũng dẫn chứng thêm rằng khi Quốc hội ban hành luật Kinh doanh bất động sản đã giao Chính phủ xây dựng nghị định và một loạt hợp đồng mẫu.

Theo ông Thân, hợp đồng mẫu phải vừa ngắn gọn vừa dễ hiểu cho cả người bán lẫn người mua bảo hiểm và bảo vệ quyền lợi của người mua.

Đại biểu Hà Sỹ Huân (Thái Nguyên) thì đánh giá việc kinh doanh bảo hiểm qua ngân hàng là một kênh phân phối tất yếu, phù hợp với xu thế quốc tế, góp phần mở rộng độ bao phủ bảo hiểm. Tuy nhiên, vấn đề này thời gian qua có bất cập với tình trạng ép mua bảo hiểm gắn với vay vốn.

Ông đề nghị có quy định rõ ràng, minh bạch giữa hoạt động tư vấn bảo hiểm và cho vay, huy động vốn của ngân hàng; cấm tuyệt đối các hành vi ép mua bảo hiểm khi vay vốn; tăng cường chế tài đối với ngân hàng và doanh nghiệp bảo hiểm khi vi phạm nguyên tắc tư vấn.

Giải trình cuối phiên thảo luận, Bộ trưởng Tài chính Nguyễn Văn Thắng thừa nhận thời gian qua có tình trạng nhân viên ngân hàng tư vấn dịch vụ ngân hàng kèm sản phẩm bảo hiểm, gây nhầm lẫn giữa sản phẩm dịch vụ ngân hàng và sản phẩm bảo hiểm.

Bộ trưởng cho biết Luật Các tổ chức tín dụng đã quy định rõ về việc cấm tổ chức tín dụng, chi nhánh nước ngoài, người quản lý, người lao động, nhân viên tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài gắn việc bán sản phẩm bảo hiểm không bắt buộc với việc cung ứng các sản phẩm, dịch vụ ngân hàng dưới mọi hình thức.

Bộ trưởng Tài chính Nguyễn Văn Thắng. Ảnh: Quốc hội

Luật Kinh doanh bảo hiểm nghiêm cấm việc đe dọa, cưỡng ép giao kết hợp đồng kinh doanh bảo hiểm. Luật Kinh doanh bảo hiểm và các văn bản hướng dẫn cũng quy định rất chặt chẽ công tác tư vấn, ghi âm để nâng cao chất lượng đại lý.

Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng khẳng định Bộ Tài chính sẽ tiếp tục kiểm tra, xử lý vi phạm và trình cấp có thẩm quyền ban hành các quy định nhằm hạn chế tình trạng này.

Ông Thắng cho biết thêm dự thảo luật đã mở rộng phạm vi hoạt động của doanh nghiệp bảo hiểm phi nhân thọ. Doanh nghiệp bảo hiểm phi nhân thọ được triển khai bảo hiểm phi nhân thọ, bảo hiểm sức khỏe có thời hạn từ 1 năm trở xuống (đây là bảo hiểm mang tính ngắn hạn, tương tự tính chất của bảo hiểm phi nhân thọ), đồng thời vừa triển khai sản phẩm bảo hiểm tử kỳ có thời hạn từ 1 năm trở xuống. Trong đó, bảo hiểm tử kỳ chỉ bảo hiểm cho trường hợp chết, không liên quan đến rủi ro tử vong được đề cập tại các sản phẩm bảo hiểm khác.

Bộ trưởng Tài chính chia sẻ đây là sản phẩm bảo hiểm đơn giản và phổ biến tại nhiều quốc gia trong hơn 20 năm qua và là quy định tiên tiến, tạo thêm cơ hội kinh doanh cho doanh nghiệp bảo hiểm phi nhân thọ đối với bảo hiểm sức khỏe.

Trần Thường