Các tuyến cao tốc trục dọc, ngang ở Đồng bằng Sông Cửu Long vẫn 'đói' cát

Cao tốc Cần Thơ - Cà Mau vẫn thiếu gần 4 triệu m3 cát

Báo cáo của Bộ Xây dựng cho biết, số liệu cập nhật tình hình cung ứng vật liệu thi công hai dự án thành phần cao tốc Bắc - Nam đoạn Cần Thơ - Cà Mau (Cần Thơ - Hậu Giang và Hậu Giang - Cà Mau) đến nay còn thiếu 3,7 triệu m3 cát để hoàn thành công tác đắp nền.

Các tỉnh thành nơi dự án đi qua cần sớm hoàn thành thủ tục cấp phép đối với các mỏ đã xác định được nguồn để đáp ứng tiến độ khai thác.

"Tiến độ gia tải đã bị chậm 3 tháng do công suất khai thác hạn chế. Nếu không cấp đủ 1,1 triệu m3 để đưa về công trường trong tháng 3/2025 sẽ không thể hoàn thành vào cuối năm 2025", Bộ Xây dựng nhận định.

Được biết, dự án cao tốc đoạn Cần Thơ - Cà Mau đã được cấp phép, đủ điều kiện khai thác hơn 25 triệu m3, đang hoàn thiện thủ tục cấp phép 0,6 triệu m3, chưa xác định được nguồn 1,4 triệu m3.

Quá trình khai thác, nhiều mỏ phải tạm dừng do một số nguyên nhân như: sạt lở, hết trữ lượng, khai thác quá chiều sâu dẫn đến công suất khai thác không đáp ứng tiến độ, chỉ đạt 30.000m3/ngày, trong khi đó, công suất yêu cầu là 40.000m3/ngày.

Đề cập đến tình hình cung ứng vật liệu ở từng địa phương, theo Bộ Xây dựng, tại tỉnh Tiền Giang, thủ tục cấp phép 1 mỏ với trữ lượng 0,6 triệu m3 chưa hoàn thành; Chưa xác định nguồn 1,4 triệu m3 để cung ứng cho dự án theo chỉ tiêu được giao.

Các tuyến cao tốc trục dọc, ngang ở Đồng bằng Sông Cửu Long vẫn “đói” cát.

Đối với tỉnh Bến Tre, ngày 10/2, Ban QLDA Mỹ Thuận đã trình hồ sơ điều chỉnh chủng loại và bổ sung phương tiện khai thác tại bản xác nhận 2 mỏ cấp cho dự án.

Tuy nhiên, đến ngày 26/2, Sở TN&MT có văn bản đề nghị làm rõ phương án bổ sung, điều chỉnh thiết bị khai thác và chưa trình UBND tỉnh phê duyệt (không hoàn thành thủ tục trước 20/02/2025 theo chỉ đạo của Phó thủ tướng).

Tại tỉnh Đồng Tháp, ngày 4/3, tỉnh đã cấp bản xác nhận khai thác 2 mỏ: Thường Thới Tiền, Mỹ Xương.

Bảo đảm tiến độ đưa dự án cao tốc đoạn Cần Thơ - Cà Mau về đích trong năm 2025, Bộ Xây dựng kiến nghị Chính phủ có ý kiến chỉ đạo tỉnh Tiền Giang hoàn thiện thủ tục cấp phép khai thác 0,6 triệu m3 trước ngày 15/3; Xác định đủ nguồn và hoàn thiện thủ tục khai thác 1,4 triệu m3 cho dự án trong tháng 3/2025.

Tỉnh Bến Tre hoàn thiện thủ tục điều chỉnh bản xác nhận trước ngày 7/3 đối với 2 mỏ cấp cho dự án để điều chỉnh, bổ sung thiết bị khai thác, cho phép tăng số lượng thiết bị khai thác song song với thủ tục điều chỉnh bản xác nhận.

Cao tốc trục ngang cũng "mòn mỏi" tìm nguồn cát đắp nền

Giống như cao tốc Bắc – Nam (trục dọc), dự án đường bộ cao tốc Châu Đốc-Cần Thơ-Sóc Trăng (cao tốc trục ngang) sau hơn một năm triển khai thi công cũng đang gặp nhiều khó khăn về tiến độ, đặc biệt là thiếu nghiêm trọng nguồn vật liệu cát đắp nền đường dù tiến độ dự án phải cơ bản hoàn thành năm 2026.

Cao tốc Cần Thơ - Cà Mau vẫn thiếu gần 4 triệu m3 cát.

Theo báo cáo của Cục Đường bộ Việt Nam, dự án được khởi công 4 gói thầu đầu tiên từ tháng 6/2023, triển khai thi công đồng loạt tháng 11/2023. Đến nay, công tác giải phóng mặt bằng, bàn giao đạt 99%; sản lượng thi công đạt 31%, chậm khoảng 5% so với kế hoạch. Trong đó, Dự án thành phần 1 vượt khoảng 0,3% so với kế hoạch; các Dự án thành phần 2, 3, 4 chậm từ 1-12% so với kế hoạch, nguyên nhân chủ yếu do thiếu hụt nguồn vật liệu cát đắp.

Trong tổng nhu cầu 29 triệu m3, đến nay đã khai thác, đưa về công trường 6,5 triệu m3. Trong đó, Dự án thành phần 1 (tỉnh An Giang) tổng nhu cầu 9,3 triệu m3; đã đủ điều kiện khai thác 6,3 triệu m3, công suất khai thác chỉ đạt 6.000 m3/ngày; chưa xác định được nguồn 3 triệu m3.

Dự án thành phần 2 (thành phần Cần Thơ) tổng nhu cầu 7 triệu m3; đã xác định nguồn 5,3 triệu m3 (trong đó tỉnh An Giang hỗ trợ 2,3 triệu m3 đã đủ điều kiện khai thác; tỉnh Tiền Giang hỗ trợ 3 triệu m3 hiện đang thực hiện thủ tục cấp phép khai thác), công suất khai thác chỉ đạt 3.000 m3/ngày; còn lại 1,7 triệu m3 chưa xác định được nguồn.

Dự án thành phần 3 (tỉnh Hậu Giang) tổng nhu cầu 6 triệu m3, trong đó An Giang hỗ trợ 2,6 triệu m3, đã đủ điều kiện khai thác; Bến Tre dự kiến hỗ trợ 3,4 triệu m3, đã hoàn thành thủ tục cấp phép 1,6 triệu m3, công suất khai thác chỉ đạt 6.000 m3/ngày; 1,8 triệu m3 còn lại Bến Tre đang tiếp tục xác định mỏ.

Dự án thành phần 4 (tỉnh Sóc Trăng) tổng nhu cầu 6,6 triệu m3, đã xác định đủ nguồn, công suất khai thác chỉ đạt 9.000 m3/ngày.

“Dự án còn thiếu 22,5 triệu m3 cát để hoàn thành công tác đắp nền (trong đó, đến tháng 8/2025 cần đưa về công trường khoảng 14 triệu m3 để hoàn thành công tác gia tải); đã được cấp phép, đủ điều kiện khai thác 19,3 triệu m3, tuy nhiên công suất khai thác chỉ đạt 24.000m3/ngày trong khi yêu cầu về tiến độ cần đạt 94.000m3/ngày”, lãnh đạo Cục Đường bộ Việt Nam cho hay.

Công suất khai thác các mỏ cát của Dự án cao tốc Châu Đốc-Cần Thơ-Sóc Trăng vẫn chưa đáp ứng cho nhà thầu thi công.

Mặc dù Thủ tướng Chính phủ, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà đã tổ chức 6 đoàn kiểm tra và giao nhiệm vụ cụ thể cho các địa phương chủ động giải quyết những vướng mắc để khai thác nguồn cát tại các mỏ dự kiến cung cấp cho dự án, đồng thời khẩn trương xác định phần cát còn thiếu; chỉ đạo Bộ Nông nghiệp và Môi trường chủ trì hướng dẫn địa phương tháo gỡ vướng mắc về nguồn vật liệu đắp, tuy nhiên, lãnh đạo Cục Đường bộ Việt Nam thừa nhận việc thực hiện thủ tục cấp phép khai thác cát tại các địa phương còn rất chậm, đặc biệt là An Giang, Tiền Giang, Sóc Trăng.

Nghiên cứu phương án khai thác thêm các cồn cát

Để đẩy nhanh tiến độ dự án, Cục Đường bộ Việt Nam đề nghị các tỉnh An Giang, Tiền Giang, Bến Tre, Sóc Trăng rà soát tổng thể nguồn cung cấp cát tại địa phương (bao gồm các mỏ đang khai thác, các mỏ trong quy hoạch và nguồn cát chưa được quy hoạch), thực hiện các thủ tục khai thác để thực hiện các dự án trọng điểm đang triển khai trong khu vực (trong đó có cao tốc Châu Đốc-Cần Thơ-Sóc Trăng). Các địa phương chịu trách nhiệm trước Thủ tướng Chính phủ nếu không huy động hết nguồn cát của địa phương để thực hiện các dự án trọng điểm quốc gia trong khu vực.

Đối với các mỏ đã cam kết cung cấp cho dự án Châu Đốc-Cần Thơ-Sóc Trăng, Cục Đường bộ đề nghị tỉnh An Giang hoàn thiện thủ tục khai thác để cung cấp phần còn thiếu (3 triệu m3) của Dự án thành phần 1, hỗ trợ một phần cho cao tốc trục dọc đoạn Cần Thơ-Cà Mau và các dự án thành phần qua Cần Thơ, Hậu Giang.

Cao tốc Châu Đốc-Cần Thơ-Sóc Trăng vẫn đang "mòn mỏi" tìm nguồn cát đắp nền đường.

Tỉnh Tiền Giang phối hợp với Bộ Nông nghiệp và Môi trường triển khai thủ tục điều chỉnh công suất nạo vét sông Vàm Nao, xác định khối lượng khoáng sản có thể thu hồi tiếp, chủ động nâng công suất nạo vét phù hợp, sớm hoàn thành thủ tục cho phép khai thác trở lại; tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, đẩy nhanh thủ tục để tiếp tục khai thác mỏ đá Antraco nhằm đáp ứng yêu cầu cho các cao tốc trọng điểm trong khu vực, đặc biệt là cao tốc đoạn Cần Thơ-Hậu Giang để hoàn thành 2025.

Tỉnh Tiền Giang sớm hoàn thành thủ tục cấp phép đối với các mỏ đã xác định được nguồn để đáp ứng tiến độ khai thác, rà soát tổng thể nguồn cát của địa phương để xác định nguồn còn thiếu 1,7 triệu m3 hỗ trợ cho Cần Thơ; Bến Tre là 1,8 triệu m3 hỗ trợ cho Hậu Giang; tỉnh Sóc Trăng khẩn trương rà soát, huy động toàn bộ nguồn cát của địa phương để thực hiện Dự án thành phần 4 và chịu trách nhiệm trước Thủ tướng Chính phủ trường hợp để thiếu nguồn vật liệu đắp.

Bộ Xây dựng kiến nghị Thủ tướng Chính phủ giao Bộ Nông nghiệp và Môi trường phối hợp với các địa phương nghiên cứu phương án khai thác cát tại một số cồn cát trên sông để phục vụ các dự án trọng điểm trong khu vực, đặc biệt là các cồn cát chưa có người dân sinh sống.

“Trường hợp khai thác được nguồn vật liệu này sẽ cơ bản đáp ứng tiến độ thực hiện các dự án, thuận lợi trong khai thác, tác động tích cực đối với khơi thông dòng chảy, đồng thời không ảnh hưởng đến sạt lở bờ sông,” lãnh đạo Cục Đường bộ Việt Nam cho hay.

Phi Long/VOV.VN