Cách khắc phục chứng chán ăn ở người nhiễm HIV

1. Hậu quả của chán ăn với người nhiễm HIV

PGS.TS. Bùi Khắc Hậu, nguyên giảng viên Bộ môn Truyền nhiễm, Đại học Y Hà Nội cho biết, chán ăn là một trong những vấn đề phổ biến nhất ở người nhiễm HIV/AIDS. Tình trạng này có thể do nhiều nguyên nhân, bao gồm nhiễm trùng, đau (đặc biệt là ở miệng hoặc ruột), trầm cảm, lo lắng, mệt mỏi hoặc chế độ dinh dưỡng kém.

Bên cạnh đó, cảm giác đói có thể biến mất hoặc người bệnh có thể dễ dàng thỏa mãn và do đó không muốn ăn đủ. Tuy nhiên, chán ăn có thể dễ dẫn đến sụt cân nhanh chóng, suy dinh dưỡng, suy mòn khối cơ, suy yếu hệ miễn dịch, tăng nguy cơ nhiễm trùng cơ hội và làm giảm khả năng đáp ứng điều trị. Về lâu dài, tình trạng chán ăn có thể làm tăng tỷ lệ tử vong.

Chính vì vậy, việc khắc phục chứng chán ăn và lấy lại cảm giác thèm ăn cho người nhiễm HIV rất quan trọng để ngăn ngừa các hệ lụy nghiêm trọng và duy trì sức khỏe để nhanh chóng hồi phục.

Chán ăn khiến người nhiễm HIV dễ bị sụt cân nhanh chóng, suy giảm hệ miễn dịch... (Ảnh minh họa)

2. Biện pháp lấy lại cảm giác thèm ăn

Khi không đói… cách tốt nhất để lấy lại cảm giác thèm ăn là ăn. Dưới đây là một số biện pháp giúp người nhiễm HIV khắc phục chứng chán ăn, lấy lại cảm giác thèm ăn:

2.1 Thử nhiều loại thực phẩm khác nhau:Người nhiễm HIV bị chán ăn nên thử nhiều thực phẩm khác nhau cho đến khi tìm thấy những loại mình thích và cố gắng áp dụng chế độ ăn uống đa dạng.

2.2Ăn các bữa nhỏ thường xuyên hơn: Ăn bất cứ khi nào cơ thể cảm thấy ngon miệng và không nên quá cứng nhắc về thời gian cố định cho các bữa ăn.

2.3 Hãy thử các công thức nấu ăn đơn giản:Các món ăn đơn giản như súp bí đỏ, cháo yến mạch, cháo gà, nước hầm xương, trà gừng... có thể giúp khôi phục cảm giác thèm ăn.

2.4 Cố gắng uống nhiều nước, sữa, sữa chua, súp, trà thảo mộc hoặc nước ép trong suốt cả ngày: Uống chủ yếu sau và giữa các bữa ăn - không uống quá nhiều trước hoặc trong bữa ăn.

2.5 Thêm hương vị cho món ăn và làm cho món ăn trông hấp dẫn hơn: Chẳng hạn như vắt thêm chút nước cốt chanh hoặc thêm các loại gia vị như bạch đậu khấu, thì là, rau mùi và quế vào món ăn phù hợp sẽ tạo hương vị hấp dẫn, kích thích cảm giác thèm ăn hơn.

2.6 Tránh đồ uống có ga, bia và một số thực phẩm: Các loại đồ uống này cùng các loại thực phẩm như bắp cải, bông cải xanh và đậu vì chúng tạo ra khí trong dạ dày và có thể khiến cơ thể cảm thấy đầy hơi.

2.7 Thử súc miệng trước khi ăn: Biện pháp này có thể làm cho thức ăn có vị tươi ngon hơn.

2.8 Tập thể dục nhẹ nhàng: Các hoạt động vận động nhẹ nhàng như đi bộ ngoài trời, hít thở nhiều không khí trong lành giúp tăng cường tiêu hóa, kích thích sự thèm ăn.

2.9 Tạo môi trường ăn uống tốt: Ăn trong phòng thông thoáng, tránh xa bếp núc hoặc mùi khó chịu.

2.10 Ăn cùng gia đình hoặc bạn bè:Nếu người nhiễm HIV phải nằm trên giường, gia đình và bạn bè có thể ở bên cạnh động viên và khuyến khích họ ăn uống tốt hơn.

2.11 Tránh uống rượu: Rượu làm giảm cảm giác thèm ăn, làm suy yếu cơ thể và ảnh hưởng đến tác dụng của thuốc.

2.12 Nếu nguyên nhân gây chán ăn là tiêu chảy, buồn nôn và nôn, hoặc đau miệng, hãy làm theo các hướng dẫn:

Không nên nhịn ăn khi bị tiêu chảy và nên uống nhiều nước gồm súp, nước ép trái cây pha loãng với nước hoặc dung dịch bù nước đường uống. Trong trường hợp tiêu chảy nặng, có thể tăng lượng nước lên đến ba lít mỗi ngày.
Ăn các loại thực phẩm mềm, nghiền, ẩm như rau củ và trái cây mềm, cháo ngũ cốc, gạo, chuối, khoai tây và các món hầm với bột ngô tinh chế, gạo, lúa mạch hoặc khoai tây.
Để bù đắp lượng khoáng chất bị mất, hãy ăn rau củ và trái cây mềm, đặc biệt là chuối, xoài, đu đủ, dưa hấu, bí ngô, bí, khoai tây và cà rốt.
Ăn các loại thực phẩm tinh chế (chất xơ hòa tan) như gạo trắng, bột ngô, bánh mì trắng, mì và khoai tây.
Gọt vỏ và nấu chín rau củ và trái cây để dễ hấp thụ hơn.
Ăn thức ăn ấm, thay vì quá nóng hoặc quá lạnh.
Ăn các bữa nhỏ, thường xuyên.
Cần tránh thực phẩm giàu chất béo vì có thể làm tiêu chảy nặng hơn và gây buồn nôn, tránh các loại rau và trái cây xanh, chưa chín và có tính axit như cà chua, dứa, trái cây họ cam quýt...; các loại đồ uống như sữa, cà phê, trà, rượu; các loại thực phẩm rất cay như ớt và hạt tiêu hay các loại thực phẩm gây đầy hơi như đậu, bông cải xanh, súp lơ, bắp cải, hành tây, ớt xanh...

Lê Mỹ Giang