Chủ động nâng cao kỹ năng, đáp ứng xu hướng của thị trường lao động

Các sinh viên mới ra trường được tư vấn tại ngày hội việc làm. (Ảnh THẾ ANH)

Theo Sở Nội vụ Thành phố Hồ Chí Minh, tính từ đầu năm đến hết tháng 5/2025, đơn vị đã ban hành quyết định hưởng trợ cấp thất nghiệp cho 45.820 người. Đáng lưu ý, số lượng lao động dưới 35 tuổi thất nghiệp gần 22.400 người, chiếm tỷ lệ hơn 49%; người có trình độ đại học trở lên thất nghiệp là 9.297 người, chiếm hơn 20%.

Lý giải cho tình trạng thất nghiệp, các chuyên gia cho rằng, sự mất cân đối giữa cung và cầu trong lao động, sự lệch pha giữa đào tạo và nhu cầu thị trường, những tác động từ chuyển đổi số, tự động hóa khiến nhiều công việc truyền thống biến mất, mà đáng kể nhất là sự xuất hiện của trí tuệ nhân tạo (AI). Hiện nay cũng có tình trạng một số chương trình đào tạo chưa sát thực tế khiến nhiều lao động trẻ dù có bằng cấp nhưng vẫn không tìm được việc làm thích hợp. Ngoài ra, sự ảnh hưởng của dịch bệnh Covid-19 và bất ổn kinh tế toàn cầu cũng khiến nhiều doanh nghiệp cắt giảm nhân sự và hạn chế tuyển dụng. Thực tế cho thấy, một số lao động trung niên làm việc văn phòng, hành chính, và sắp tới đây là lực lượng công dôi dư từ sắp xếp bộ máy… khi sang môi trường tư cũng sẽ gặp không ít thách thức.

Tuy nhiên, theo ông Trần Anh Tuấn, Phó Chủ tịch Hội Giáo dục nghề nghiệp Thành phố Hồ Chí Minh, thị trường lao động vẫn có nhiều cơ hội trong năm 2025, nhất là ở lĩnh vực thương mại điện tử, công nghệ cao, công nghệ tài chính và chuyển đổi số, nhưng cơ hội này không dành cho tất cả. Để tìm được công việc phù hợp trong giai đoạn hiện nay đòi hỏi người lao động phải chủ động học tập nâng cao trình độ chuyên môn cũng như các kỹ năng mềm, chấp nhận thay đổi. Song song đó, cần có sự đồng hành của Nhà nước và doanh nghiệp thông qua các chính sách hỗ trợ về đào tạo, an sinh, khởi nghiệp…

Bạn Nguyễn Hoàng Quân, tốt nghiệp chuyên ngành thương mại điện tử, vừa tìm được một công việc phù hợp với mức lương khá cho biết, hiện nay các bạn trẻ gặp áp lực về việc làm khi ra trường. Quân chia sẻ kinh nghiệm từ bản thân, khi còn ngồi trên ghế nhà trường, bên cạnh việc tập trung học theo đúng chuyên ngành, Quân còn tăng cường trau dồi ngoại ngữ, tham gia làm thêm cùng nhóm bạn để có kinh nghiệm và các kỹ năng mềm. Điều đó giúp cho Quân dù mới tốt nghiệp nhưng khi tiếp xúc với nhà tuyển dụng luôn cảm thấy tự tin và xử lý tốt các tình huống mà nhà tuyển dụng đưa ra. “Trong bối cảnh hiện nay, chỉ có sự chủ động nâng cao trình độ chuyên môn, các kỹ năng cho bản thân mới giúp mình có được một vị trí công việc phù hợp”, Quân cho biết.

Theo Trung tâm Dự báo nhu cầu nhân lực và thông tin thị trường lao động Thành phố Hồ Chí Minh (thuộc Viện Nghiên cứu phát triển Thành phố Hồ Chí Minh), dự báo nhu cầu nhân lực của thành phố trong năm 2025 cần từ 310.000-330.000 lao động, trong đó, nhu cầu về nhân lực có kỹ năng công nghệ đang tăng mạnh. Các chuyên gia về lao động, việc làm khuyến nghị người lao động cần tự giác nâng cao kỹ năng và chuẩn bị sẵn sàng cho sự thay đổi để phù hợp với xu hướng thị trường lao động. Các cơ quan chức năng liên quan cần đẩy mạnh hơn nữa công tác phối hợp, ứng dụng công nghệ trong kết nối việc làm, phát triển nền tảng trực tuyến kết nối lao động và doanh nghiệp nhanh chóng. Bên cạnh đó, công tác tư vấn, giới thiệu việc làm, tổ chức các sự kiện ngày hội việc làm, hội thảo định hướng nghề nghiệp cũng là giải pháp thiết thực. Về phía doanh nghiệp, chú trọng thúc đẩy công tác đào tạo nội bộ, đào tạo tại chỗ, hợp tác đào tạo để nâng cao kỹ năng chuyên môn cho người lao động.

Bà Nguyễn Văn Hạnh Thục, Giám đốc Trung tâm Dịch vụ việc làm Thành phố Hồ Chí Minh cho biết, để tăng cường kết nối người lao động với doanh nghiệp, trong 5 tháng đầu năm 2025, trung tâm đã tổ chức hơn 30 phiên giao dịch việc làm; tư vấn, giới thiệu việc làm cho hơn 112.000 lượt người. Ngày 12/6 vừa qua, trung tâm tổ chức ngày hội việc làm lần thứ 4 với sự tham gia của 49 doanh nghiệp trong nhiều lĩnh vực (kinh tế; dịch vụ nhà hàng, khách sạn; kỹ thuật-công nghệ; bán hàng; lao động phổ thông; xuất khẩu lao động…) tham gia tuyển dụng với hơn 4.000 vị trí việc làm dành cho người lao động. Tại đây, trung tâm tổ chức hoạt động tư vấn, hướng nghiệp, giới thiệu việc làm; cung cấp thông tin thị trường lao động; tuyên truyền chế độ, chính sách về lĩnh vực lao động, việc làm, tiền lương, tiền công, đào tạo nghề… Trong tháng 6 này, trung tâm dự kiến tiếp tục tổ chức 10 phiên giao dịch việc làm; tư vấn, giới thiệu việc làm cho 21.020 lượt người, trong đó có 880 người nhận việc, đồng thời tăng cường thu thập thông tin cung cầu lao động, dự báo thị trường lao động ngắn hạn, mời gọi doanh nghiệp và lao động có nhu cầu phù hợp tham gia sàn giao dịch việc làm nhằm nâng cao hiệu quả kết nối giữa người lao động và doanh nghiệp.

“Người lao động cần việc làm có thể tham gia các sàn giao dịch việc làm, đến trực tiếp trung tâm hoặc các chi nhánh bảo hiểm thất nghiệp của đơn vị để được tư vấn, giới thiệu việc làm phù hợp. Chúng tôi đang nỗ lực hết sức để tiếp tục kết nối giúp người lao động có thêm nhiều cơ hội việc làm hơn nữa trong thời gian tới”, bà Thục cho biết.

VƯƠNG LÊ