Chùa Kompong Chrây: Vẻ đẹp kiến trúc Khmer và nét tĩnh lặng giữa lòng Trà Vinh
Chùa Kompong Chrây (Chùa Hang) ở Trà Vinh được xây dựng cuối thế kỷ 18, mang kiến trúc Khmer đặc sắc. Chùa là nơi tổ chức lễ hội Phật giáo, thu hút phật tử, du khách tìm đến sự thanh bình và muốn hiểu về đời sống của người Khmer Nam Bộ.
Chùa Kompong Chrây, hay còn gọi là Chùa Hang, nằm ở xã Long Hữu, huyện Long Phú, tỉnh Trà Vinh. Chùa được xây dựng vào cuối thế kỷ 18, với kiến trúc đặc trưng của người Khmer Nam Bộ. Ngôi chùa này được bao quanh bởi một khung cảnh thiên nhiên tuyệt đẹp, với hàng cây cổ thụ rợp bóng, khiến không gian nơi đây trở nên yên bình, dễ chịu.
Chùa Hang không chỉ là một công trình kiến trúc độc đáo mà còn chứa đựng nhiều câu chuyện lịch sử và huyền thoại. Theo truyền thuyết, ngôi chùa này từng là nơi cư trú của các bậc thầy tu hành nổi tiếng.
Những dấu vết của quá trình hình thành và phát triển của chùa vẫn còn được lưu lại qua từng viên gạch, từng bức tượng, những chi tiết chạm khắc tinh xảo trên các cửa chính và mái chùa.
Sư Chơn Sỹ - Trụ trì Chùa Kompong Chrây (Chùa Hang) - cho biết: "Người ta gọi Chùa Hang vì thấy cổng giống cái hang. Tên thật của chùa là Kompong Chrây. Kompong: Bến đò, bến xuồng. Chrây: Cây đa.
Hồi xưa muốn làm một ngôi chùa dù lớn hay nhỏ thì sư cả hoặc phật tử phải đi xin tên. Khi đó sư cả nói trước chùa có một bến xuồng để phật tử đi cày, cấy và làm ruộng. Ở bên có một cây đa rất to. Thành ra, người đặt tên cho chùa đã lấy hai tên đó ghép lại với nhau".
Chùa có mái vòm cong, các cột đá lớn vững chãi, với những hình chạm khắc tỉ mỉ về các biểu tượng tôn giáo như Phật, các vị thần và họa tiết hoa văn đặc sắc. Cổng chùa được trang trí công phu tạo nên một không gian tôn nghiêm và huyền bí.
Ngoài chính điện, nơi thờ Phật, chùa Hang còn có các khu vực như tháp chuông, khu mộ tháp, nơi lưu giữ những di tích lịch sử quý giá của cộng đồng Khmer. Điều đặc biệt ở chùa Hang là những hang đá tự nhiên, sau này được khai thác và trở thành một phần không thể thiếu của công trình chùa. Đây cũng là lý do khiến ngôi chùa được gọi là Chùa Hang.
"Hơn 400 năm rồi, hang đá này rất có ý nghĩa với chùa. Khi xưa các sư làm được ngôi chùa như thế này cực khổ lắm, phải đi vào rừng đốn cây. Các sư đối mặt rất nhiều trở ngại như gặp hổ và thú dữ, nên đã nấp trong hang đá. Sau đó mấy sư nghĩ làm cổng hang đá để tưởng nhớ quá trình xây dựng chùa. Trước đây, cổng được làm bằng cành cây thôi, còn bây giờ làm bằng bê tông hết rồi", sư Chơn Sỹ - Trụ trì Chùa Kompong Chrây (Chùa Hang) - chia sẻ.
Chùa Hang là một không gian lý tưởng để tìm lại sự thanh bình trong tâm hồn, để hòa mình vào thiên nhiên, cũng như để hiểu thêm về đời sống, văn hóa và tín ngưỡng của cộng đồng người Khmer ở miền Tây Nam Bộ.