CIEM cập nhật 2 kịch bản tăng trưởng kinh tế năm 2024

Hội thảo "Kinh tế Việt Nam 6 tháng đầu năm và triển vọng cả năm 2024: Động lực mới cho tăng trưởng có chất lượng" sáng 9/7.

Sáng ngày 9/7, Viện Nghiên cứu quản lý kinh tế Trung ương (CIEM) phối hợp với Tổ chức Hợp tác Quốc tế Đức GIZ tổ chức Hội thảo "Kinh tế Việt Nam 6 tháng đầu năm và triển vọng cả năm 2024: Động lực mới cho tăng trưởng có chất lượng".

Tại hội thảo, bà Nguyễn Hồng Minh, Viện trưởng CIEM cho hay, kể từ đầu năm 2024, Việt Nam đã nhấn mạnh ưu tiên thúc đẩy tăng trưởng kinh tế - trên nền tảng ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát, bảo đảm các cân đối lớn. Cách tiếp cận toàn diện này đã thấy những kết quả kinh tế - xã hội khá ấn tượng trong 6 tháng đầu năm.

Trong 6 tháng đầu năm, Việt Nam đã đạt được những kết quả kinh tế - xã hội quan trọng với tốc độ tăng trưởng kinh tế GDP đạt 6,42%. Các cấu phần của tổng cầu (xuất khẩu, tiêu dùng, tích lũy tài sản) đều có tăng trưởng tương đối tích cực.

Ngành công nghiệp và xây dựng phục hồi, đóng góp tới 44,28% vào tốc độ tăng trưởng chung của nền kinh tế. Chỉ số sản xuất công nghiệp (IIP) của một số ngành công nghiệp trọng điểm cấp 2 tăng trưởng ở mức hai con số trong 6 tháng đầu năm.

Năng suất lao động cũng đạt được một số kết quả tích cực. Tính theo giá hiện hành, GDP bình quân lao động có việc làm trong 6 tháng đầu năm 2024 đã tăng khoảng 10,2% so với cùng kỳ năm 2023. Trong khi đó, tỷ lệ lao động không sử dụng hết tiềm năng là 4,3%, giảm 0,1 điểm phần trăm so với cùng kỳ năm trước. Một số doanh nghiệp đã bắt đầu ứng dụng AI để cải thiện hiệu quả và năng suất lao động, chẳng hạn như trong lĩnh vực thương mại điện tử, đồ họa chuyên nghiệp,...

Tổng vốn đầu tư thực hiện toàn xã hội 6 tháng đầu năm (theo giá hiện hành) ước đạt 1.451,3 nghìn tỷ đồng, tương đương 27,7% GDP, tăng 6,8%. Kết quả thu hút đầu tư trực tiếp nước ngoài trong 6 tháng đầu năm là một điểm sáng, với tăng trưởng dương về cả số dự án và vốn đăng ký mới, tổng vốn đăng ký và vốn thực hiện.

Cũng theo CIEM, tăng trưởng xuất nhập khẩu cũng là một điểm nhấn trong bức tranh kinh tế của Việt Nam trong 6 tháng đầu năm. Tổng giá trị xuất nhập khẩu ước đạt 368,5 tỷ USD, tăng 15,7%. Trong đó, xuất khẩu đạt 190,1 tỷ USD, tăng 14,5%; nhập khẩu đạt 178,5 tỷ USD, tăng 17,0%. Cán cân thương mại hàng hóa đạt thặng dư khoảng 11,63 tỷ USD.

Lạm phát có xu hướng tăng trong các tháng đầu năm, dù vẫn nằm trong tầm kiểm soát. Tính chung 6 tháng đầu năm, chỉ số giá tiêu dùng (CPI) bình quân đã tăng 4,08%, lạm phát cơ bản tăng 2,75%. Diễn biến lạm phát trong 6 tháng đầu năm có nguyên nhân từ cả các yếu tố tăng tổng cầu và tăng chi phí sản xuất kinh doanh, song tăng chi phí sản xuất kinh doanh có tác động chủ yếu.

"Tuy nhiên, diễn biến lạm phát trong 6 tháng đầu năm 2024 còn chịu tác động giảm do một số yếu tố như: giá nhiều hàng hóa trên thế giới giảm, thể hiện qua việc chỉ số giá nhập khẩu (tính theo USD) giảm với một loạt mặt hàng; chỉ số giá nhóm bưu chính, viễn thông 6 tháng đầu năm 2024 giảm 1,41%; và nỗ lực của các bộ, địa phương trong việc điều hành, bảo đảm cung ứng đầy đủ hàng hóa," báo cáo của CIEM nhận định.

2 kịch bản cập nhật dự báo kinh tế vĩ mô trong năm 2024

Từ những phân tích trên, báo cáo của CIEM đã đưa ra 2 kịch bản cập nhật dự báo kinh tế vĩ mô trong năm 2024.

Kịch bản 1, tăng trưởng GDP dự báo đạt 6,55%, với giả thiết các yếu tố kinh tế thế giới tiếp tục duy trì phù hợp với đánh giá của các tổ chức quốc tế, và Việt Nam duy trì nỗ lực chính sách tương tự như đề ra trong nửa đầu năm.

Kịch bản 2, tăng trưởng GDP dự báo ở mức 6,95%, với giả thiết bối cảnh kinh tế thế giới có một số chuyển biến tích cực hơn.

Cụ thể, chuyên gia CIEM kỳ vọng, tại kịch bản này tăng trưởng kinh tế thế giới sẽ phục hồi nhanh; nhà đầu tư gia tăng đầu tư vào các nước Đông Nam Á, trong đó có Việt Nam; chuỗi cung ứng phục hồi; đầu tư cho chuyển đổi số và chuyển đổi xanh có chuyển biến tích cực.

Ngoài ra, Việt Nam thực hiện hiệu quả các giải pháp cải cách và điều hành kinh tế ở Việt Nam, qua đó giúp đạt kết quả tối đa về giải ngân đầu tư công và tín dụng, tăng năng suất lao động, cải thiện môi trường kinh doanh và nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia.

Cần theo dõi diễn biến lạm phát những tháng cuối năm

Để đạt được mục tiêu trong những tháng cuối năm, ông Nguyễn Anh Dương, Trưởng Ban Nghiên cứu tổng hợp, CIEM kiến nghị cải thiện chất lượng tăng trưởng; cải thiện năng lực đổi mới sáng tạo, thích ứng với các xu hướng lớn (chuyển đổi số, chuyển đổi xanh); tăng năng suất lao động; hoàn thiện khung pháp lý cho các mô hình kinh tế mới như kinh tế tuần hoàn, kinh tế số, kinh tế chia sẻ, kinh tế sáng tạo.

"Chính phủ cần có giải pháp điều hành chính sách kinh tế vĩ mô phù hợp. Nếu chỉ tập trung nới lỏng tiền tệ và tài khóa để thúc đẩy tăng trưởng thì áp lực lạm phát sẽ gia tăng. Cần theo dõi diễn biến lạm phát, đặc biệt là tác động của tăng lương và tăng giá các mặt hàng do Nhà nước quản lý giá. Giữ gìn dư địa tài khóa để ứng phó với các cú sốc trong tương lai," ông Nguyễn Anh Dương nhấn mạnh.

Kiều Chinh