Cộng hưởng các cảng biển - cú hích đưa kinh tế biển TP.HCM vươn tầm quốc tế

Tăng kết nối - mở lối vươn tầm

Ông Trần Văn Khánh, (nguyên Bí thư Tỉnh ủy Bà Rịa - Vũng Tàu cũ) cho biết, việc hợp nhất Bà Rịa - Vũng Tàu, Bình Dương vào TP.HCM đưa thành phố trở thành một siêu đô thị rộng lớn ở phía Nam, có tác động lớn đến khu vực và quốc tế.

Sau ba tháng hợp nhất, TP.HCM mới có đủ tiềm năng, thế mạnh của từng khu vực. Thành phố đã chủ động xây dựng đội ngũ nhân lực, tập trung trí tuệ… có những quyết sách lớn cho bước đi tiếp theo, đưa thành phố thành một siêu đô thị xứng tầm, đủ lực vươn mình bước vào kỷ nguyên mới.

Phát triển kinh tế biển, logictics, thương mại tự do... là kỳ vọng của người dân, cán bộ lão thành

Trước khi Đại hội Đảng bộ TP.HCM lần thứ 1 nhiệm kỳ 2025-2030 khai mạc, thành phố đã lấy ý kiến của các tầng lớp nhân dân, lão thành cách mạng, nhà khoa học… để chuẩn bị cho Nghị quyết của Đại hội.

Tại Đại hội, với sự tập trung trí tuệ, các đại biểu đã thảo luận về các vấn đề lớn như TP.HCM phát triển trung tâm kinh tế biển, trung tâm tài chính, khoa học kỹ thuật....

Riêng vấn đề cảng biển, kinh tế biển, ông Khánh kỳ vọng: "Nếu như cảng biển Cái Mép – Thị Vải mà được TPHCM liên kết được với khu vực Đồng Nai thì cố gắng mở rộng đến Nhơn Trạch và Long Thành thì thành phố sẽ khu vực cảng biển rất lý tưởng. Sẽ phát triển cả đường biển, đường hàng không, phát triển Logictics và khu thương mại tự do Cái Mép hạ rất trù phú".

Ông Trần Thượng Chí, (nguyên lãnh đạo Sở Giao thông - Vận tải tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu cũ), khẳng định, hệ thống cảng biển được kết nối không chỉ tạo ra không gian phát triển mới mà còn là động lực thúc đẩy vận tải hàng hóa cả khu vực.

Theo ông Chí, khi cầu Phước An (nối Đồng Nai với Bà Rịa - Vũng Tàu cũ), cao tốc Bến Lức - Long Thành hoàn thành và đưa vào hoạt động, sẽ rút gắn thời gian lưu thông, vận chuyển hàng hóa đi các tỉnh thành Nam bộ, Tây Nguyên cũng như các vùng kinh tế trọng điểm khác.

Cùng với hệ thống cảng biển, hạ tầng giao thông kết nối đồng bộ sẽ mở ra không gian phát triển mới của TP.HCM

"Cầu Phước An hoàn thành sẽ kết nối hệ thống cảng với cao tốc Bến Lức - Long Thành, hàng hóa từ Cái Mép - Thị Vải đi đến các tỉnh Tây Nam bộ, TPHCM sẽ được thuận lợi. Đồng thời, khi có cầu Phước An sẽ tăng kết nối hạ tằng giao thông, hàng hóa sẽ có nhiều tuyến lưu thông hơn", ông Chí cho biết.

Kết hợp để phát triển

Các chuyên gia đánh giá, cảng Phước An (xã Phước An, tỉnh Đồng Nai) có vị trí rất thuận lợi: gần hệ thống cao tốc Bến Lức - Long Thành, cao tốc TP.HCM - Long Thành - Dầu Giây, nằm trong Vùng kinh tế trọng điểm phía Nam.

Cảng có tuyến luồng tốt, có khả năng đón tàu tải trọng khoảng 60.000DWT và dự kiến xây dựng công suất cao hơn lên khoảng 100.000 DWT, quy mô năng lực khai thác 2,2 triệu TEUs và 4 triệu tấn hàng hóa/năm. Nếu phát triển đúng kế hoạch, cảng này có thể trở thành mắt xích quan trọng trong mạng lưới cảng biển - logistics phía Nam.

Còn tại cụm cảng Cái Mép - Thị Vải, đến nay các bến cảng tổng hợp tại đây đã dần tiệm cận với công suất thiết kế, có những cảng tổng hợp đã đạt 99% quy mô thiết kế. Điều này đòi hỏi các địa phương phải tính đến phương án bổ sung các bến cảng tổng hợp để tiếp nhận hàng hóa.

Tại đề án "Nâng cao hiệu quả quản lý và khai thác nhóm cảng biển số 5", đơn vị tư vấn và thiết kế cảng đã đề xuất: cần phải bổ sung các bến cảng tổng hợp đối với khu vực Cái Mép - Thị Vải và khu vực Gò Dầu - Phước An (tỉnh Đồng Nai).

Đối với cảng container, ông Phạm Anh Tuấn, Tổng giám đốc Công ty CP Tư vấn thiết kế cảng - kỹ thuật biển cho rằng, Cái Mép - Thị Vải được xác định là cửa ngõ quốc tế. Trong quy hoạch cảng biển đến năm 2030, tỷ trọng hàng hóa về khu vực này sẽ lớn nhất nhóm cảng biển số 5.

Cái Mép - Thị Vải có cơ sở hạ tầng thuận lợi để hàng hóa có thể trực tiếp đi biển xa

Cái Mép - Thị Vải có cơ sở hạ tầng rất thuận lợi, hàng hóa không phải trung chuyển qua Singapore hay Hồng Kông… mà có thể đi thẳng đến thị trường Châu Âu và Hoa Kỳ. Hàng hóa trực tiếp đi biển xa sẽ giảm rất nhiều chi phí vận tải và nâng cao sức cạnh tranh.

Cũng theo ông Tuấn, có thể chia sẻ hàng hóa từ Cái Mép - Thị Vải về cảng Hiệp Phước để giảm áp lực cho khu vực nội thành TP.HCM: "Như thế thì ít nhất các tuyến nội Á và Trung Á thì hàng hóa có thể từ TPHCM đi ra. Điều này sẽ phân ra 2 phân khúc phát triển mạnh, Cái Mép - Thị Vải tiếp nhận tàu đi biển xa; còn Hiệp Phước đi thị trường gần hơn thì sẽ cân đối, hài hòa hơn".

Sau hợp nhất, TP.HCM xác định phát huy thế mạnh của các địa phương, tạo nên một thực thể hành chính - kinh tế đặc biệt, bổ sung cho nhau khá hoàn chỉnh, tái cấu trúc không gian phát triển theo tư duy "một trung tâm, ba vùng, một đặc khu".

Việc tối ưu hóa chia sẻ lợi thế của từng khu vực sẽ góp phần đưa TP.HCM trở thành siêu đô thị đa trung tâm phát triển theo bốn hành lang, năm trụ cột: trung tâm công nghiệp, logistics; trung tâm tài chính quốc tế; trung tâm du lịch và công nghiệp văn hóa; trung tâm giáo dục - y tế - khoa học công nghệ.

Lưu Sơn/VOV-TP.HCM