Đại biểu Quốc hội: Kinh tế khởi sắc có sự nỗ lực lớn của Chính phủ

Sáng 23/5, tiếp tục chương trình Kỳ họp thứ 7, Quốc hội tiến hành thảo luận ở tổ về đánh giá bổ sung kết quả thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội và ngân sách nhà nước năm 2023; tình hình thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội và ngân sách nhà nước những tháng đầu năm 2024; công tác thực hành tiết kiệm, chống lãng phí năm 2023; kết quả thực hiện các mục tiêu quốc gia về bình đẳng giới năm 2023.

Kinh tế phục hồi tích cực, thu ngân sách vượt dự toán

Thảo luận tại tổ, nhiều ý kiến đại biểu Quốc hội (ĐBQH) thống nhất cho rằng, năm 2023, kinh tế - xã hội nước ta đã đạt được nhiều kết quả tích cực. Kinh tế vĩ mô ổn định, lạm phát được kiểm soát, các cân đối lớn cơ bản được bảo đảm, giải ngân vốn đầu tư công và xây dựng kết cấu hạ tầng giao thông được đẩy mạnh, tạo tiền đề cho quá trình phục hồi tăng trưởng và phát triển kinh tế.

ĐBQH Tạ Thị Yên: Kết quả thu ngân sách năm 2023 rất tích cực.

Đáng chú ý, so với báo cáo tại Kỳ họp thứ 6, Quốc hội khóa XV, một số chỉ tiêu đạt kết quả tích cực hơn như: thu ngân sách nhà nước, xuất siêu, thu hút và giải ngân vốn FDI… Năm 2024, tăng trưởng kinh tế phục hồi tích cực: GDP quý I ước tăng 5,66% so với cùng kỳ năm 2023, cao nhất trong quý I từ năm 2020 đến nay; Giải ngân vốn đầu tư công đạt 17,46% kế hoạch, cao hơn 1,81% cùng kỳ năm 2023…

ĐBQH Nguyễn Thanh Phương (Cần Thơ) và một số ĐBQH cho rằng, thời gian qua trong khó khăn, Chính phủ đã điều hành rất quyết liệt để giải quyết được các nút thắt ở các vùng miền trên cả nước.

Ghi nhận các kết quả tích cực về kinh tế - xã hội năm 2023 và những tháng đầu năm 2024, ĐBQH Tạ Thị Yên (Điện Biên) cho rằng, trong bối cảnh mâu thuẫn địa chính trị, địa kinh tế, xung đột cục bộ trên thế giới, Chính phủ đã có những chỉ đạo, điều hành hết sức sáng suốt, khôn khéo, tận dụng thời cơ để phát triển những ngành công nghiệp mới như hydrogen, vi mạch bán dẫn và tiếp tục quá trình chuyển đổi số quốc gia.

“Điều này đã và đang đem lại những khởi sắc cho nền kinh tế” - ĐBQH Tạ Thị Yên nói.

Trong đó, theo ĐB Tạ Thị Yên, kết quả thu ngân sách năm 2023 rất tích cực, vượt 8,2%, tăng 133,4 nghìn tỷ đồng so với số đã báo cáo Quốc hội. Các chỉ số cân đối lớn của nền kinh tế năm 2023 như xuất siêu khoảng 28,3 tỷ USD; thu hút vốn FDI đạt gần 36,6 tỷ USD; vốn FDI thực hiện đạt gần 23,2 tỷ USD. Thị trường tiền tệ, ngoại hối cơ bản ổn định, mặt bằng lãi suất giảm. Tín dụng toàn nền kinh tế năm 2023 đạt khoảng 13,57 triệu tỷ đồng, tăng 13,78% so với năm 2022.

"Cử tri ghi nhận và đánh giá rất cao những kết quả hết sức tích cực này" - đại biểu Tạ Thị Yên khẳng định.

ĐBQH Nguyễn Thiện Nhân (TP. Hồ Chí Minh) đánh giá, kinh tế thế giới, khu vực khó khăn, tính ổn định của các nước kém, dẫn đến nhu cầu đầu tư giảm. Trong bối cảnh đó, chúng ta giữ được tăng trưởng hơn 5% là đáng trân trọng. Lần đầu tiên chúng ta có quy mô kinh tế lớn lên đến 430 tỷ USD.

Theo ĐB nguyễn Thiện Nhân, điều đáng mừng là xuất khẩu tiếp tục tăng trưởng, 681 tỷ USD. Mừng là xuất khẩu gạo tăng cao nhất từ trước đến nay, nhưng cũng chỉ ra rằng, nhiều loại nông sản còn tiềm năng lớn, như xuất khẩu rau quả 5,6 tỷ USD.

Chính sách tài khóa còn dư địa để hỗ trợ nền kinh tế

Theo ĐBQH Trần Hoàng Ngân (TP. Hồ Chí Minh), nhờ nỗ lực của ngành Tài chính, bội chi NSNN kéo giảm, thu NSNS năm 2023 là đạt hơn 1,7 triệu tỷ đồng, tăng 8,2%. Tuy nhiên, số thu này thấp hơn so với năm 2022 là 1,7%.

Theo ĐB Trần Hoàng Ngân, GDP tăng mà thu NSNN thấp hơn, có nguyên nhân từ giảm thu từ cân đối xuất nhập khẩu. Có 3 mặt hàng kéo giảm nguồn thu từ thuế xuất nhập khẩu, đó là thu từ ô tô, giảm thu từ máy móc thiết bị, sắt thép.

ĐBQH Trần Anh Tuấn (TP. Hồ Chí Minh): Chính sách tài khóa còn dư địa để hỗ trợ người dân, doanh nghiệp.

“Tuy nhiên, trong bối cảnh đó, ngành Tài chính đã đảm bảo nguồn thu, tăng thu NSNN, kéo giảm bội chi ngân sách còn 3,5%GDP, kéo giảm nợ công, kiểm soát ở mức 37%GDP. Nhờ đó, có dư địa triển khai các giải pháp về tài khóa, hỗ trợ người dân, doanh nghiệp” - ĐB Trần Hoàng Ngân nói.

ĐBQH Trần Anh Tuấn (TP. Hồ Chí Minh) cho rằng, tình hình kinh tế trong nước năm 2023 cho thấy, tỷ giá có biến động lớn do áp lực của đồng tiền các nước, nhưng nước ta vẫn giữ vững ổn định các cân đối lớn của nền kinh tế. Tuy nhiên, vai trò của kinh tế tư nhân trong tổng cầu tăng trưởng kinh tế còn yếu; đầu tư công vẫn chưa thu hút đầu tư tư nhân.

Ngoài ra, các doanh nghiệp hiện nay thành lập mới tăng nhưng giải thể, phá sản, ngưng hoạt động cũng tăng cao. Thành lập mới và tái hoạt động so với số giải thể, chờ phá sản còn thấp hơn. Cùng với đó, số vốn thành lập trên một doanh nghiệp thấp đi.

Để nền kinh tế trong nước tiếp tục tăng trưởng bền vững và phát triển hơn nữa trong thời gian tới, ĐBQH Trần Anh Tuấn nêu quan điểm: Chính sách tài khóa của nước ta còn dư địa nên có thể sử dụng các nguồn lực tài khóa, gói hỗ trợ thông qua các khoản thuế, phí như giảm thuế giá trị gia tăng để hỗ trợ nền kinh tế, bởi các chính sách giảm thuế đang phát huy hiệu quả, kích thích sản xuất, hỗ trợ nền kinh tế.

Ngoài ra, theo các ĐBQH, thời gian tới, phải tiếp tục đơn giản hóa thủ tục hành chính, khuyến khích doanh nghiệp thành lập, lôi kéo nguồn lực xã hội cho đầu tư.

Có ĐBQH cho rằng, “còn rất nhiều điều phải nghiên cứu” khi nhắc đến thủ tục đầu tư, cơ chế chưa đồng bộ khi sử dụng nguồn lực chi thường xuyên, chi đầu tư, chi từ nguồn vốn sự nghiệp. Những bất cập đã làm “thủ tục đầu tư” rất chậm. Các dự án y tế, giáo dục, giao thông còn chậm, phải đẩy nhanh các dự án trọng điểm.

ĐB Nguyễn Thiện Nhân bày tỏ quan tâm đến biến đổi khí hậu, do đó, ĐB đề nghị Chính phủ cần có đánh giá tổng quan, đến năm 2025 có báo cáo đánh giá giải pháp nước cho nông nghiệp đồng bằng sông Cửu Long.

Ngành Nông nghiệp còn khó khăn, ĐB Nguyễn Thiện Nhân ví von “nuôi thì lâu, bán thì rẻ, không bán thì hư”. 2% hợp tác xã nông nghiệp vay được vốn. Vì vậy, Chính phủ cần có giải pháp nâng tỷ lệ vay vốn của hợp tác xã từ ngân hàng với chỉ tiêu cụ thể.

Các đại biểu cũng lưu ý rằng, Chính phủ cần có giải pháp để khắc phục một số hạn chế, tồn tại như: Tăng trưởng kinh tế theo giai đoạn có xu hướng giảm dần. Đầu tư tư nhân giảm đáng kể so với giai đoạn trước. Số doanh nghiệp rút lui khỏi thị trường tăng. Tăng trưởng tín dụng thấp hơn mục tiêu và chủ yếu tăng tập trung trong tháng cuối năm. Tốc độ tăng trưởng GDP quý I/2024 dù cải thiện nhưng chưa quay lại quỹ đạo cần thiết. Hoạt động sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp còn nhiều khó khăn. Thị trường bất động sản có tín hiệu phục hồi nhưng còn vướng về quy trình…

Các ĐBQH cũng phát biểu bày tỏ thống nhất với những giải pháp nêu trong báo cáo của Chính phủ trình Quốc hội./.

Tập trung 3 động lực, 3 khâu đột phá

Kiến nghị những giải pháp thời gian tới, các ĐBQH cho rằng, cần tập trung vào 3 động lực đó là: xuất khẩu; đầu tư; tiêu dùng và 3 đột phá đó là: thể chế; hạ tầng và nguồn nhân lực.

Ngoài ra, cần tiếp tục ưu tiên thúc đẩy tăng trưởng, giữ vững ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát, bảo đảm các cân đối lớn của nền kinh tế; đẩy nhanh tiến độ phê duyệt các quy hoạch và giải ngân vốn đầu tư công.

Theo đó, công tác xây dựng, hoàn thiện thể chế được chú trọng, có nhiều đổi mới trong chỉ đạo, cách làm; tháo gỡ khó khăn cho sản xuất kinh doanh, xử lý các vấn đề tồn đọng kéo dài; củng cố quốc phòng, an ninh; giữ vững trật tự an toàn xã hội; đẩy mạnh hội nhập quốc tế.

Minh Anh