Đào tạo nghề - mở lối sinh kế bền vững

Học làm nghề chổi đót ở A Lưới. Ảnh: Quỳnh Anh

Học để làm tốt hơn

Từ hộ nghèo, chàng trai người Pa Cô Nguyễn Văn Mạnh đã xây dựng được cơ ngơi khang trang. Mô hình kinh tế chăn nuôi kết hợp với trồng trọt của anh đã trở thành điển hình trong phát triển kinh tế hộ gia đình ở xã miền núi Hồng Thái (nay là A Lưới 3). Nguyễn Văn Mạnh đã “kiến tạo” cho gia đình mình mô hình kinh tế hiệu quả, bền vững và trở thành một trong số những gương mặt tiêu biểu trong vùng đồng bào dân tộc thiểu số từng được nhận bằng khen của Chủ tịch UBND thành phố Huế.

Để công việc chăn nuôi đảm bảo phát triển bền vững, anh Mạnh tham gia khóa học về thú y được tổ chức ở địa phương. Sau khi hoàn thành khóa học, anh được trang bị kiến thức về phòng, chống, chữa bệnh cho gia súc, gia cầm; công tác vệ sinh thú y; cách thức sử dụng thuốc thú y trong chăn nuôi. Nhờ đó, hiệu quả kinh tế trong chăn nuôi lại được nâng lên một bước, rủi ro đã được hạn chế ở mức thấp nhất.

Cũng tại xã A Lưới 3, nhắc đến việc phát triển nghề truyền thống nhằm cải thiện sinh kế cho lao động địa phương trên địa bàn Hồng Thượng (cũ) không thể không nhắc đến HTX dệt thổ cẩm A Co. Nhờ có chính sách hỗ trợ của chính quyền địa phương, HTX tổ chức đào tạo tay nghề dệt thổ cẩm, tập huấn kỹ thuật, thay đổi mô hình sản xuất từ thủ công sang máy móc, sản xuất những mặt hàng phù hợp nhu cầu thị trường; đồng thời, liên doanh, liên kết với các HTX bạn mở rộng sản xuất kinh doanh và thị trường tiêu thụ.

Địa chỉ tin cậy

Từ nhiều năm nay, Trung tâm Giáo dục nghề nghiệp - Giáo dục thường xuyên đã trở thành địa chỉ đáng tin cậy trong công tác đào tạo nghề ở vùng cao A Lưới. Thực hiện mô hình chính quyền địa phương 2 cấp, Trung tâm khu vực 4 thuộc Sở Giáo dục và Đào tạo được thành lập theo Quyết định số 1859/QĐ-UBND của UBND thành phố Huế trên cơ sở chuyển giao nguyên trạng và đổi tên Trung tâm Giáo dục nghề nghiệp - Giáo dục thường xuyên huyện A Lưới.

Bên cạnh giúp bà con dân tộc thiểu số như Tà Ôi, Cơ Tu, Pa Cô, cùng người Kinh nâng cao trình độ, kỹ năng để phát triển kinh tế, xóa đói giảm nghèo, Trung tâm còn triển khai đào tạo các nghề có khả năng ứng dụng cao, phù hợp với đặc điểm tình hình địa phương. Các lớp học được tổ chức linh hoạt gắn với điều kiện địa phương vùng cao, có thể học tại chỗ (thôn bản), thời gian phù hợp với mùa vụ, lịch trình lao động của người dân.

Tính từ năm 2020 đến 2025, về công tác đào tạo nghề dưới 3 tháng và nghề lao động nông thôn, Trung tâm đã mở 39 lớp với 868 học viên, bao gồm nhiều ngành nghề cơ bản, như: kỹ thuật trồng hoa, chăn nuôi gia súc, gia cầm, làm chổi đót, chế biến món ăn, tin học văn phòng... Trong 2 năm học vừa qua, Trung tâm cũng đã liên kết, phối hợp đào tạo trình độ nghề trung cấp điện dân dụng, chế biến món ăn và tin học văn phòng cho 81 học viên.

Nhiều kết quả tích cực đã đạt được khi các mô hình đào tạo nghề gắn với phát triển sinh kế bền vững được triển khai linh hoạt, mang lại hiệu quả thiết thực. Tuy nhiên, công tác đào tạo nghề cho lao động vùng cao vẫn còn không ít khó khăn. Bên cạnh điều kiện cơ sở vật chất và thiết bị dạy nghề còn hạn chế, việc huy động nguồn lực xã hội, nhất là từ doanh nghiệp, hợp tác xã tham gia đào tạo và tiếp nhận lao động còn hạn chế. Tập quán sản xuất tự cung tự cấp, tư tưởng trông chờ, ỷ lại vào Nhà nước của một bộ phận người dân cũng là rào cản đáng kể.

Với mục tiêu “không để ai bị bỏ lại phía sau”, đào tạo nghề cho lao động vùng cao sẽ tiếp tục là “chìa khóa vàng” giúp thành phố Huế khai thác hiệu quả tiềm năng con người, biến khó khăn thành cơ hội, xây dựng vùng cao ngày càng no ấm, phát triển. Đào tạo nghề không chỉ là chuyện dạy kỹ năng, mà còn là hướng mở cho người dân vùng cao tự tin hòa nhập với kinh tế thị trường, từng bước nâng cao chất lượng cuộc sống. Chính sự quan tâm, đầu tư có trọng điểm của thành phố cùng ý chí vươn lên của đồng bào các dân tộc đang tạo nên những chuyển động tích cực ở các bản làng miền núi thành phố Huế.

Phước Ly