Để hương chè Phú Thọ bay xa

Toàn tỉnh có trên 10.000ha chè đạt chứng nhận sản xuất an toàn.

Nâng tầm thương hiệu và chất lượng

Ra đời từ năm 2018, HTX sản xuất Chè an toàn xã Long Cốc, huyện Tân Sơn liên kết với gần 30 hộ trồng chè với diện tích gần 40ha, trong đó có trên 10ha được chứng nhận VietGAP, số còn lại dưới sự quản lý của HTX cam kết thực hiện trồng, chăm sóc theo tiêu chuẩn VietGAP. Được biết, HTX tiêu thụ sản phẩm rất tốt, đặc biệt là vào mỗi dịp có những sự kiện lớn của tỉnh, đơn cử như tại dịp Lễ hội Đền Hùng và Tuần Văn hóa - Du lịch Đất Tổ vừa qua, HTX có thể coi là “thắng lớn” khi “không còn một cân chè nào để bán”. Tuy vậy, bà Phạm Thị Hạnh - Giám đốc HTX sản xuất Chè an toàn Long cốc vẫn còn những trăn trở: “Việc lựa chọn chè nguyên liệu đầu vào rất quan trọng. Chè nguyên liệu phải đạt tiêu chuẩn thì sản phẩm sản xuất ra mới đạt chất lượng tốt, được người tiêu dùng công nhận. Cũng bởi thế, có dây chuyền sản xuất ổn định, lại nằm ngay ở một trong những vùng trồng chè lớn nhất của tỉnh và cả nước, tuy nhiên, đôi khi HTX vẫn bị thiếu nguyên liệu. Chúng tôi đang vận động người dân trồng chè theo tiêu chuẩn VietGAP, đảm bảo thương hiệu chè để không có những trường hợp “đạo nhái” chè, “đạo nhái” thương hiệu làm ảnh hưởng đến uy tín cũng như nhãn hiệu chứng nhận chè Phú Thọ”.

Tại Phú Thọ, cây chè không chỉ là thức uống quen thuộc, gắn liền với đời sống văn hóa của người dân qua bao thế hệ, đây còn là nguồn sinh kế quan trọng, phủ xanh nhiều vùng đồi cằn cỗi. Trong bối cảnh kinh tế hiện đại, chè và các sản phẩm chế biến từ chè đang dần khẳng định vị thế, mở ra hướng đi mới với tiềm năng giá trị gia tăng vượt trội. Từ những đồi chè xanh mướt trải dài, lá chè trở thành nguyên liệu quý cho vô số sản phẩm đa dạng, từ các sản phẩm trà cao cấp, đồ uống đóng chai, trà hòa tan tiện lợi đến các chế phẩm sinh học. Sự chuyển mình này không chỉ nâng cao giá trị cây chè mà còn góp phần tạo thêm công ăn việc làm, thúc đẩy phát triển kinh tế địa phương. Tuy nhiên, nhận thức người trồng chè chưa đồng đều; quy trình canh tác lạc hậu, năng suất thấp; phương thức sản xuất thiếu tập trung, manh mún, nhỏ lẻ; hoạt động liên kết, phối hợp với các doanh nghiệp chế biến và thị trường tiêu thụ dẫn tới giá cả bấp bênh, thiếu tính cạnh tranh... dẫn tới giá thành các sản phẩm từ cây chè chưa tương xứng với tiềm năng vốn có.

Nhận thức rõ tầm quan trọng trong xây dựng thương hiệu sản phẩm, những năm qua, cùng với tập trung phát triển sản xuất, việc xây dựng, phát triển, bảo hộ nhãn hiệu cho sản phẩm chè ngày càng được các đơn vị và chủ thể sản xuất trên địa bàn tỉnh quan tâm. Việc cấp văn bằng bảo hộ Nhãn hiệu chứng nhận (NHCN) “Chè Phú Thọ” năm 2020 là một bước tiến quan trọng, minh chứng cho quyết tâm chuẩn hóa chất lượng và nguồn gốc. Đến nay, 15 tổ chức, doanh nghiệp, HTX đã được cấp quyền sử dụng NHCN. Phú Thọ hiện có 13,6 nghìn ha chè, sản lượng năm 2024 đạt gần 180 nghìn tấn, trong đó trên 10.000ha đạt chứng nhận sản xuất an toàn. Kế hoạch phát triển NHCN giai đoạn 2021-2025 đang phát huy hiệu quả, giúp sản phẩm có truy xuất nguồn gốc, kiểm soát chất lượng chặt chẽ và nâng cao sức cạnh tranh, với nhiều sản phẩm OCOP đạt 3-5 sao.

Để khai thác, phát huy hiệu quả NHCN Chè Phú Thọ gắn với mục tiêu phát triển bền vững cây chè, năm 2021 UBND tỉnh ban hành Kế hoạch về phát triển nhãn hiệu chứng nhận Chè Phú Thọ giai đoạn 2021 - 2025. Sau 5 năm triển khai thực hiện, NHCN Chè Phú Thọ được phát huy tốt, sản lượng tiêu thụ sản phẩm tương đối ổn định; giá thành, sức cạnh tranh của các sản phẩm chè của tỉnh ngày càng được nâng cao. 100% sản phẩm chè mang NHCN Chè Phú Thọ có truy xuất nguồn gốc, được kiểm soát chặt chẽ về chất lượng, vệ sinh an toàn thực phẩm; đã có 18 sản phẩm chè/trà xanh đạt chứng nhận sản phẩm OCOP từ 3 sao trở lên, trong đó có 2 sản phẩm đạt tiêu chuẩn OCOP 5 sao. Nhờ đó, các doanh nghiệp, HTX ngày càng nâng cao giá trị sản phẩm và năng lực cạnh tranh, với các chuỗi liên kết sản phẩm chè đã được hình thành.

Đoàn công tác của Liên minh HTX Việt Nam thăm và giao lưu, chia sẻ kinh nghiệm tại HTX sản xuất chè an toàn Long Cốc.

Lan tỏa hương vị chè Phú Thọ

Với mục tiêu đưa hương vị chè Phú Thọ vươn xa, các cấp chính quyền và sở, ban, ngành trong tỉnh đã triển khai một loạt các hoạt động thông tin, tuyên truyền, đào tạo, tập huấn, hỗ trợ doanh nghiệp và quảng bá sản phẩm một cách đồng bộ và hiệu quả.

Trong đó, Sở Khoa học và Công nghệ đã triển khai mô hình “Hỗ trợ ứng dụng khoa học và công nghệ nâng cao giá trị, phát triển bền vững và quảng bá, giới thiệu sản phẩm chè OCOP mang nhãn hiệu chứng nhận Chè Phú Thọ”. Sở Nông nghiệp và Môi trường đẩy mạnh liên kết sản xuất gắn với vùng sản xuất tập trung tạo điều kiện thuận lợi cho việc tổ chức sản xuất, áp dụng đồng bộ quy trình kỹ thuật, cơ giới hóa. Sở Công Thương thông qua chương trình khuyến công hỗ trợ 2 doanh nghiệp (Công ty TNHH Chè Hoài Trung, Công ty TNHH Chè Đức Tuân) ứng dụng máy móc tiên tiến, tiến bộ khoa học kỹ thuật vào sản xuất chè, qua đó nâng cao chất lượng sản phẩm, mang lại hiệu quả kinh tế - xã hội cho địa phương. Bên cạnh đó, những vùng chè nguyên liệu xanh mướt tại Long Cốc, Mỹ Thuận, Thanh Sơn, Thanh Thủy cũng được giới thiệu như những điểm đến du lịch hấp dẫn, thu hút du khách đến trải nghiệm và khám phá.

Cùng với đó, các cơ sở có sản phẩm chè đạt tiêu chuẩn OCOP từ 3 sao trở lên được hỗ trợ, hướng dẫn cải tiến mẫu mã, bao bì, nâng cao chất lượng sản phẩm hướng đến phục vụ nhu cầu mua sắm cho khách du lịch tại các khu, điểm du lịch của tỉnh; hỗ trợ phát triển sản phẩm trở thành quà tặng du lịch, góp phần định hình xây dựng thương hiệu trên cả nước được khách thập phương yêu thích, tìm kiếm, mua sắm khi đến Phú Thọ; hỗ trợ các doanh nghiệp, hợp tác xã tham gia các sự kiện xúc tiến thương mại.

Từ sự hỗ trợ đồng bộ này đã giúp các doanh nghiệp, hợp tác xã, cơ sở sản xuất tăng giá trị sản phẩm, đảm bảo tính nhận diện thương hiệu, quảng bá hình ảnh và nâng cao năng lực sản xuất kinh doanh trong xu thế hội nhập kinh tế quốc tế hiện nay. Đến nay, toàn tỉnh đã triển khai 25 chuỗi liên kết, cung ứng sản phẩm chè; một số vùng có liên kết với doanh nghiệp bao tiêu sản phẩm cho hiệu quả tăng 15 - 20% so với sản xuất đại trà.

Ông Khổng Danh Đạt - Phó Giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ cho biết: Trong thời gian tới, Sở sẽ phối hợp chặt chẽ với các sở, ngành, địa phương đẩy mạnh công tác truyền thông, quảng bá NHCN chè Phú Thọ và các sản phẩm chè mang NHCN chè Phú Thọ; tiếp tục làm tốt công tác tư vấn, hướng dẫn các doanh nghiệp, hợp tác xã vận hành và tuân thủ chặt chẽ quy trình kỹ thuật sản xuất, chế biến và các quy chế quản lý đã ban hành; tiếp tục hỗ trợ các cơ sở sản xuất đẩy mạnh đầu tư, ứng dụng KHCN để nâng cao năng suất, chất lượng sản phẩm chè; hỗ trợ, tạo điều kiện thuận lợi cho các doanh nghiệp, HTX tham gia các hoạt động xúc tiến thương mại, mở rộng thị trường tiêu thụ sản phẩm; tăng cường hoạt động kiểm tra, kiểm soát để các sản phẩm mang NHCN chè Phú Thọ bảo đảm các tiêu chí về nguồn gốc, chất lượng, an toàn thực phẩm, góp phần phát triển bền vững thương hiệu chè của tỉnh.

Lê Hoàng