Đề xuất nhiều giải pháp hoàn thiện pháp luật về nợ công và bảo hiểm

Đồng chí Bùi Minh Châu chủ trì điều hành phiên thảo luận tại Tổ

Bảo đảm quyền lợi cho người tham gia bảo hiểm phi nhân thọ

Liên quan đến điều kiện cho các doanh nghiệp kinh doanh bảo hiểm chính thức hoạt động, ĐBQH Nguyễn Thị Phú Hà, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính của Quốc hội (Đoàn ĐBQH tỉnh Phú Thọ) đề nghị cân nhắc việc bãi bỏ điều kiện doanh nghiệp chính thức hoạt động; cần đánh giá kỹ lưỡng việc chuyển từ hình thức “tiền kiểm” sang “hậu kiểm”. Bởi đây là hình thức huy động tiền của doanh nghiệp, người dân nên phải kiểm tra chặt chẽ điều kiện hoạt động doanh nghiệp bảo hiểm, doanh nghiệp tái bảo hiểm, chi nhánh nước ngoài tại Việt Nam để bảo đảm an toàn cho người tham gia bảo hiểm.

ĐBQH Nguyễn Thị Phú Hà phát biểu thảo luận tại tổ.

Góp ý vào dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Quản lý nợ công, ĐBQH Nguyễn Thị Phú Hà cho rằng, tại Điều 29 sửa đổi, bổ sung có sửa đổi rất nhiều về trình tự thủ tục thẩm quyền liên quan đến việc vay nợ, tuy nhiên trong các nội dung lại chưa rõ các điều khoản, trình tự thủ tục thẩm quyền. Do đó, dự thảo Luật cần chỉnh lý lại, làm rõ các nội dung quy định tại khoản 5, 7, 9 và một số nội dung liên quan đến trường hợp vay đặc thù cần quy định bảo đảm tính pháp quy. Đồng thời làm rõ căn cứ cơ sở thực hiện khoản 9 của Điều này.

Đại biểu Nguyễn Thị Phú Hà cũng đề nghị làm rõ việc sửa đổi bỏ quy định vay quỹ dự trữ tài chính của Nhà nước tại điểm c khoản 1 Điều 4, điểm c khoản 2 Điều 4, điểm a khoản 3 Điều 30 bằng việc tạm ứng sử dụng Quỹ này. Vì thực chất đây vẫn là khoản nợ của Chính phủ, việc sửa đổi quy định này không rõ về thẩm quyền quyết định việc tạm ứng và thời gian hoàn trả các khoản tạm ứng của Quỹ.

Liên quan đến bảo hiểm phi nhân thọ, ĐBQH Nguyễn Văn Mạnh, Phó Trưởng đoàn chuyên trách Đoàn ĐBQH tỉnh cho biết, hiện nay phần lớn người tham gia bảo hiểm chưa được tư vấn đầy đủ, kỹ lưỡng về nội dung hợp đồng trước khi ký kết. Điều này dẫn đến thực tế nhiều khách hàng ban đầu tham gia rất nhiệt tình, nhưng sau vài tháng hoặc vài năm lại muốn rút khỏi hợp đồng và gặp khó khăn trong quá trình rút. Thậm chí, càng tham gia lâu họ càng chịu thiệt.

ĐBQH Nguyễn Văn Mạnh phát biểu thảo luận tại tổ.

Đại biểu Nguyễn Văn Mạnh dẫn chứng: Mỗi năm, người dân đóng khoảng 20 triệu đồng/người, trong đó 4 triệu đồng phí bảo hiểm sức khỏe bị khấu trừ và không được tính tích lũy cho các năm tiếp theo; phần còn lại 16 triệu đồng thì có tới 6 triệu đồng là các khoản chi phí khác nhưng khi tư vấn, doanh nghiệp bảo hiểm không giải thích rõ ràng. Vì vậy, nhiều khách hàng khi có nhu cầu tài chính đành chấp nhận lỗ để rút hợp đồng.

Từ thực tế trên, đại biểu đề nghị quy định rõ ràng và minh bạch hơn trong tư vấn, cung cấp thông tin hợp đồng nhằm bảo đảm an toàn quyền lợi và củng cố niềm tin, khuyến khích người dân tham gia bảo hiểm.

Nghiên cứu quy định doanh nghiệp bảo hiểm tự quyết và tự chịu trách nhiệm với đại lý

Góp ý vào dự dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Kinh doanh bảo hiểm, ĐBQH Đặng Bích Ngọc, Phó Trưởng đoàn chuyên trách Đoàn ĐBQH tỉnh nêu ý kiến, tại khoản 10 Điều 1 dự thảo Luật quy định nguyên tắc hoạt động của đại lý bảo hiểm theo hướng đại lý bảo hiểm đang bán cho doanh nghiệp bảo hiểm trong lĩnh vực nào (bảo hiểm nhân thọ, bảo hiểm phi nhân thọ, bảo hiểm sức khỏe) thì không được làm đại lý cho doanh nghiệp bảo hiểm khác trong cùng lĩnh vực đó.

ĐBQH Đặng Bích Ngọc phát biểu thảo luận tại tổ.

Đại biểu Đặng Bích Ngọc cho rằng, quy định tại khoản 1, Điều 127 Luật Kinh doanh bảo hiểm 2022 đã hạn chế phạm vi hoạt động của đại lý cá nhân, với mục tiêu hạn chế xung đột lợi ích giữa các doanh nghiệp bảo hiểm sử dụng đại lý. Quy định của dự thảo Luật chỉ viết rõ hơn và không làm thay đổi bản chất của quy định hiện hành. Tuy nhiên, nếu các doanh nghiệp bảo hiểm có phương thức quản trị đại lý hiệu quả thì việc tạo điều kiện cho đại lý được khai thác sản phẩm bảo hiểm cho nhiều doanh nghiệp bảo hiểm để có thêm thu nhập, giúp cá nhân đại lý có động lực gắn bó và phát triển nghề đại lý chuyên nghiệp cũng là một yếu tố nên được xem xét.

Mặt khác, thực tế cho thấy, các doanh nghiệp bảo hiểm muốn tận dụng và phát triển đại lý cá nhân tại các vùng sâu, vùng xa, những nơi mà khả năng tiếp cận của các doanh nghiệp bảo hiểm hay đại lý tổ chức khó khăn (do chi phí lớn hoặc do cá nhân chỉ muốn hoạt động độc lập với tư cách cá nhân kinh doanh hoặc hộ kinh doanh cá thể). Việc không cho phép đại lý cá nhân được làm việc ở nhiều doanh nghiệp bảo hiểm sẽ hạn chế mong muốn phát triển mạng lưới phân phối, mở rộng phạm vi phân phối và đa dạng hóa đối tượng khách hàng của doanh nghiệp bảo hiểm. Đại biểu đề nghị Ban soạn thảo nghiên cứu quy định theo hướng trao quyền cho doanh nghiệp bảo hiểm chủ động quyết định việc sử dụng đại lý cá nhân và tự chịu trách nhiệm với việc sử dụng đại lý.

Về hoạt động của doanh nghiệp bảo hiểm, doanh nghiệp tái bảo hiểm, chi nhánh nước ngoài tại Việt Nam (khoản 2 Điều 1), ĐBQH Nguyễn Văn Mạnh cũng phản ánh: Quá trình tiếp xúc cử tri tại địa phương cho thấy, sau khi Luật Kinh doanh bảo hiểm 2022 có hiệu lực thi hành, doanh nghiệp bảo hiểm phi nhân thọ gặp rất nhiều khó khăn khi các sản phẩm đang triển khai chưa phù hợp với nhu cầu, nguyện vọng của người tham gia bảo hiểm, nhất là bảo hiểm phi nhân thọ. Dự thảo Luật đang sửa đổi khoản 3, Điều 63 Luật Kinh doanh bảo hiểm quy định thời gian để triển khai sản phẩm bảo hiểm rủi ro tử vong thu phí ngắn hạn (từ 1 năm trở xuống) nhưng lại bị giới hạn về thời hạn bảo hiểm theo quy định tại điểm b, khoản 3, Điều 63.

Theo đại biểu Nguyễn Văn Mạnh, các đối tượng bị vướng mắc tập trung vào 2 nhóm khách hàng: Một là, khách hàng là tổ chức lớn có tổ chức đấu thầu lựa chọn doanh nghiệp bảo hiểm (khách hàng này yêu cầu phải được ký kết bảo hiểm sức khỏe có thời hạn nhiều năm, thông thường 2 - 5 năm, phí ngắn hạn theo năm; tuy nhiên do công tác đấu thầu mất nhiều thời gian, công sức, chi phí nên không thể tổ chức hàng năm như yêu cầu của doanh nghiệp bảo hiểm phi nhân thọ). Hai là, khách hàng là người vay vốn của các tổ chức tín dụng (khách hàng này yêu cầu phải được ký kết hợp đồng bảo hiểm sức khỏe hoặc hợp đồng bảo hiểm rủi ro tử vong có thời hạn nhiều năm, tương ứng với thời hạn khoản vay, thông thường 1 - 5 năm, phí ngắn hạn theo năm).

Dự thảo Luật sửa đổi Điều 63 theo hướng bổ sung “sản phẩm bảo hiểm tử kỳ có thời hạn từ 1 năm trở xuống” để thay thế cho “các sản phẩm bảo hiểm cho rủi ro tử vong có thời hạn từ 1 năm trở xuống”. Như vậy, theo đại biểu dự thảo Luật vẫn chưa giải quyết được vướng mắc hiện nay đối với các doanh nghiệp bảo hiểm phi nhân thọ. Do đó, đề nghị Ban soạn thảo rà soát kỹ lưỡng khó khăn, vướng mắc của các doanh nghiệp bảo hiểm phi nhân thọ hiện nay, sửa đổi quy định theo hướng doanh nghiệp bảo hiểm phi nhân thọ được triển khai sản phẩm thuộc loại hình bảo hiểm sức khỏe có thời hạn từ 5 năm trở xuống và các sản phẩm bảo hiểm cho rủi ro tử vong có thời hạn từ 5 năm trở xuống.

Bùi Hiển

Văn phòng Đoàn ĐBQH và HĐND tỉnh Phú Thọ