Đồng hành, tiếp sức xây dựng nông thôn mới - Bài cuối

Xây dựng nông thôn mới (NTM) là nhiệm vụ trọng tâm được cấp ủy, chính quyền các cấp của tỉnh tập trung lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện. Là cơ quan dân cử đại diện cho quyền lợi và mong muốn hợp pháp, chính đáng của cử tri và nhân dân địa phương, vai trò của HĐND tỉnh không chỉ là giám sát mà còn bảo vệ và đề xuất các chính sách phù hợp với nhu cầu của cộng đồng dân cư.

Những nghị quyết vì dân

Để tiếp sức cho phong trào xây dựng NTM, HĐND tỉnh bám sát thực tế tình hình địa phương để xây dựng và ban hành nghị quyết phát triển kinh tế - xã hội phù hợp với các tiêu chí cần phấn đấu. Thường trực, các Ban HĐND tỉnh tăng cường phổ biến, quán triệt, triển khai các văn bản của Trung ương, tỉnh, huyện về xây dựng NTM, NTM nâng cao, NTM kiểu mẫu trên địa bàn, để cán bộ, đảng viên và nhân dân thấy rõ sự quan tâm của Đảng, Nhà nước đối với nông nghiệp, nông dân, nông thôn, từ đó tạo sự thống nhất, quyết tâm, huy động tối đa sự đóng góp của cộng đồng dân cư về trí tuệ, công sức và nguồn lực.

Điển hình như Nghị quyết số 03/2022/NQ-HĐND, ngày 25/5/2022 của HĐND tỉnh quy định về thực hiện Chương trình Mục tiêu quốc gia xây dựng NTM trên địa bàn tỉnh giai đoạn 2021 - 2025; tại Kỳ họp thứ 10 (kỳ họp chuyên đề) HĐND tỉnh khóa XVII, nhiệm kỳ 2021 - 2026 đã thông qua các nghị quyết về nội dung, mức chi, mức hỗ trợ cụ thể từ nguồn ngân sách Trung ương thực hiện các chương trình mục tiêu quốc gia trên địa bàn tỉnh giai đoạn 2021 - 2025. Theo đó, mức chi, mức hỗ trợ cụ thể từ nguồn ngân sách Trung ương thực hiện Chương trình xây dựng NTM, HĐND tỉnh thông qua mức hỗ trợ tối đa 50% chi phí vật liệu, máy thi công và thiết bị để đầu tư xây dựng hệ thống tưới tiên tiến, tiết kiệm nước cho cây trồng cạn, mức hỗ trợ không quá 40 triệu đồng/ha; chi tối đa 100% chi phí tư vấn, giám sát và gắn mã vùng trồng cho cá nhân, tổ chức xây dựng và phát triển hiệu quả các vùng nguyên liệu tập trung, chuyển đổi cơ cấu sản xuất; hỗ trợ không quá 50% tổng kinh phí hỗ trợ cho cơ sở, tổ chức, cá nhân trong cơ giới hóa, ứng dụng công nghệ cao trong sản xuất nông nghiệp hiện đại. Cùng với đó, nghị quyết về nội dung mức chi, mức hỗ trợ cụ thể từ nguồn ngân sách Trung ương thực hiện các chương trình mục tiêu quốc gia trên địa bàn tỉnh giai đoạn 2021 - 2025 quy định chi tối đa 98% cho các hoạt động bảo tồn và phát huy làng nghề; tiếp tục hỗ trợ đầu tư, nâng cấp, phát triển điểm du lịch nông thôn gắn với thực hiện các tiêu chí NTM, phát triển sản phẩm du lịch nông thôn mang đặc trưng vùng, miền…

Đặc biệt, trong khi chờ những kiến nghị của Chính phủ, bộ, ngành Trung ương xem xét, giải quyết, trước tình hình thực tế “khó chồng khó” đối với các xã NTM trên địa bàn tỉnh, HĐND tỉnh đã có những quyết sách quan trọng, kịp thời để giải quyết những khó khăn do tác động của Quyết định số 861/QĐ-TTg, giảm bớt khó khăn cho đồng bào dân tộc thiểu số, nhất là khi đi khám, chữa bệnh tại các cơ sở y tế, từng bước thích ứng với chính sách mới, không gây biến động đột ngột về chính sách đang được thụ hưởng. Ngày 9/12/2022, HĐND tỉnh ban hành Nghị quyết số 93/2022/NQ-HĐND quy định chính sách hỗ trợ mua thẻ bảo hiểm y tế (BHYT) cho một số đối tượng tham gia BHYT trên địa bàn tỉnh giai đoạn 2023 - 2025. Theo đó, từ ngày 1/1/2023 - 31/12/2025, ngoài mức hỗ trợ từ ngân sách Trung ương, ngân sách tỉnh hỗ trợ thêm 30% kinh phí mua thẻ BHYT cho người tham gia BHYT thuộc hộ cận nghèo, nâng tổng mức hỗ trợ từ ngân sách Nhà nước lên 100% mức đóng; hỗ trợ thêm 20% kinh phí mua thẻ BHYT cho người tham gia BHYT là học sinh, sinh viên, nâng tổng mức hỗ trợ từ ngân sách Nhà nước lên 50% mức đóng; hỗ trợ thêm 15% kinh phí mua thẻ BHYT cho người tham gia BHYT thuộc hộ làm nông nghiệp, lâm nghiệp, ngư nghiệp có mức sống trung bình, nâng tổng mức hỗ trợ từ ngân sách Nhà nước lên 45% mức đóng. Mức đóng BHYT hằng tháng bằng 4,5% mức lương cơ sở do Nhà nước quy định. Khi Nhà nước điều chỉnh mức lương cơ sở thì số tiền đóng được điều chỉnh kể từ ngày áp dụng mức lương cơ sở mới.

Lãnh đạo các Ban HĐND tỉnh tặng quà UBND xã Vĩnh Quang (Thành phố).

Đến cuối tháng 8/2024, theo Ban Chỉ đạo thực hiện chính sách bảo hiểm xã hội, BHYT của tỉnh, số người tham gia BHYT 516.359 người, đạt 96,1% kế hoạch UBND tỉnh giao; tăng 8.196 người (tăng 1,6%) so với tháng 6/2023. Là một trong những người được thụ hưởng từ chính sách hỗ trợ của HĐND tỉnh, ông Triệu Ngọc Thắng, thôn Nà Lình, xã Lê Lai (Thạch An) chia sẻ: Từ khi có chính sách hỗ trợ mua thẻ BHYT của HĐND tỉnh, đây không chỉ là sự hỗ trợ tài chính mà còn giúp gia đình tôi tiết kiệm được khoản tiền thuốc men mỗi năm. Nhờ có thẻ BHYT, tôi có thể chăm sóc bản thân tốt hơn, an tâm cho sức khỏe tuổi già.

Bên cạnh đó, sau khi thực hiện sắp xếp, sáp nhập các đơn vị hành chính cấp huyện, xã, xóm, tổ dân phố, đa số nhà văn hóa (NVH) không đáp ứng nhu cầu sử dụng, NVH có diện tích nhỏ hẹp, xuống cấp, vị trí không thuận lợi, không đáp ứng nhu cầu sinh hoạt của nhân dân. Theo UBND các huyện, Thành phố, toàn tỉnh có 1.023/1.462 xóm, tổ dân phố có nhu cầu xây mới, cải tạo, sửa chữa, nâng cấp NVH, trong đó, 605 xóm, tổ dân phố có nhu cầu xây mới; 418 xóm, tổ dân phố có nhu cầu cải tạo, sửa chữa, nâng cấp. Để “gỡ rối” cho việc thực hiện tiêu chí văn hóa trong xây dựng NTM, HĐND tỉnh ban hành Nghị quyết số 41/2022/NQ-HĐND, ngày 15/7/2022 về quy định mức hỗ trợ đầu tư xây dựng NVH xóm, tổ dân phố trên địa bàn tỉnh giai đoạn 2022 - 2025; Nghị quyết số 24/NQ-HĐND, ngày 8/4/2024 về chủ trương đầu tư chương trình hỗ trợ xây dựng NVH xóm, tổ dân phố trên địa bàn tỉnh giai đoạn 2024 - 2025. Sau khi Nghị quyết số 41 được ban hành, triển khai thực hiện được nhân dân đồng tình ủng hộ và sẵn sàng hiến đất, góp công, góp sức xây dựng NVH, góp phần nâng cao đời sống văn hóa tinh thần, bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa trên địa bàn tỉnh. Đến nay, toàn tỉnh xây mới 62 NVH; cải tạo, sửa chữa 44 NVH tại các huyện, Thành phố với tổng vốn hỗ trợ 21 tỷ 130,6 triệu đồng. Tổng kinh phí hỗ trợ trong giai đoạn hơn 93 tỷ 532 triệu đồng, trong đó, nguồn ngân sách địa phương theo Nghị quyết số 41 hơn 34 tỷ 939 triệu đồng, nguồn chương trình mục tiêu quốc gia hơn 48 tỷ 659 triệu đồng, nguồn xã hội hóa và các nguồn hợp pháp khác 9 tỷ 932 triệu đồng; số kinh phí đã giải ngân hơn 53 tỷ 932 triệu đồng.

Tiếp tục chung tay, góp sức

Để tiếp tục hành trình xây dựng NTM, NTM nâng cao, Thường trực HĐND tỉnh quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo các cơ quan của HĐND tỉnh triển khai thực hiện tốt nhiệm vụ hỗ trợ phụ trách, giúp đỡ xã phấn đấu đạt chuẩn NTM, NTM nâng cao, NTM kiểu mẫu giai đoạn 2021 - 2025 theo sự phân công của tỉnh. Việc giúp đỡ xã xây dựng NTM nâng cao được Văn phòng Đoàn đại biểu Quốc hội và HĐND tỉnh xác định là nhiệm vụ, tiêu chí thi đua quan trọng trong kế hoạch hoạt động của Văn phòng và các tổ chức đoàn thể cơ quan. Từ sự chung sức, đồng lòng của đội ngũ cán bộ, công chức, người lao động Văn phòng nên phong trào giúp đỡ xã xây dựng NTM nâng cao đạt được những kết quả đáng ghi nhận như: tặng kinh phí hỗ trợ và quà tổng giá trị 50 triệu đồng (hỗ trợ kinh phí mua vật liệu xây dựng làm đường nông thôn trị giá 25 triệu đồng; tặng quà 50 hộ nghèo, hoàn cảnh khó khăn trị giá 500 nghìn đồng/suất; huy động nguồn vốn xã hội hóa triển khai lắp đặt 4 biển báo, sơn 5 cụm gờ giảm tốc với kinh phí 22 triệu đồng; hỗ trợ 20 tấn xi măng xây dựng hạng mục đường và sân NVH xóm 2, xã Vĩnh Quang trị giá 28 triệu đồng...

Với sự nỗ lực của cả hệ thống chính trị, các tầng lớp nhân dân và doanh nghiệp trong xây dựng NTM, góp phần thay đổi bộ mặt nông thôn ở địa phương. Theo đó, hạ tầng cơ sở nông thôn từng bước được đầu tư đồng bộ; giá trị sản xuất công nghiệp, tiểu thủ công nghiệp ngày càng tăng; cảnh quan môi trường nông thôn sáng, xanh, sạch, đẹp; an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội đảm bảo; đời sống tinh thần của người dân ngày càng được quan tâm; nếp sống văn minh nông thôn được nâng cao, góp phần phát triển kinh tế, văn hóa - xã hội. Đến nay, bình quân tiêu chí cấp xã NTM đạt chuẩn 10,56 tiêu chí/xã, có 8 xã duy trì đạt 19 tiêu chí theo Bộ tiêu chí NTM giai đoạn 2021 - 2025, 51 xã đạt từ 10 - 14 tiêu chí, 66 xã đạt từ 5 - 9 tiêu chí; không còn xã dưới 5 tiêu chí, số xã tăng thêm đạt từ 17 - 18 tiêu chí trong năm 2024 đến thời điểm tháng 10/2024 là 2 xã, ước đến cuối năm 2024 đạt 5 xã, đạt 100% kế hoạch HĐND tỉnh giao.

Nông Thị Huế