'Gạo Việt xanh phát thải thấp' lần đầu sang Nhật

Đây là sự kiện đánh dấu sản phẩm gạo từ Đề án “Phát triển bền vững một triệu ha chuyên canh lúa chất lượng cao và phát thải thấp gắn với tăng trưởng xanh vùng Đồng bằng sông Cửu Long đến năm 2030” (Đề án 1 triệu ha) mang nhãn hiệu “Gạo Việt xanh phát thải thấp” được đưa vào thị trường xuất khẩu.

Nhằm phục vụ kịp thời cho Đề án 1 triệu ha, VIETRISA - được sự khích lệ của Bộ Nông nghiệp và Môi trường (NN-MT) đã tiến hành xây dựng nhãn hiệu “Gạo Việt xanh phát thải thấp” có sự phối hợp và hỗ trợ của các cơ quan của Bộ và các tổ chức quốc tế bao gồm Viện nghiên cứu lúa quốc tế (IRRI), Tổ chức Phát triển Hà Lan (Dự án Chuyển đổi chuỗi giá trị lúa gạo - TRVC) và Ngân hàng thế giới (WB), VIETRISA đã hoàn tất việc xây dựng và ban hành quy chế sử dụng nhãn hiệu “Gạo Việt xanh phát thải thấp” vào ngày 16.4.2025.

Lễ xuất khẩu lô “Gạo Việt xanh phát thải thấp” đầu tiên ở Việt Nam vào Nhật - Ảnh: L.G

Nhãn hiệu “Gạo Việt xanh phát thải thấp” được VIETRISA cấp cho sản phẩm gạo sản xuất theo quy trình kỹ thuật của Đề án 1 triệu ha, được chính quyền/ngành nông nghiệp địa phương (cấp xã) hoặc tổ chức quốc tế chuyên ngành xác nhận; đảm bảo nguồn gốc (nơi sản xuất lúa, tên giống lúa, mùa vụ) và việc tuân thủ quy trình kỹ thuật sản xuất lúa chất lượng cao và phát thải thấp.

Sau khi ban hành quy chế sử dụng nhãn hiệu, VIETRISA được sự phối hợp của Dự án TRVC đã cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng nhãn hiệu “Gạo Việt xanh phát thải thấp” cho 7 doanh nghiệp với tổng lượng gạo 19,2 ngàn tấn. Công ty cổ phần Nông nghiệp Công nghệ cao Trung An là một trong số các doanh nghiệp này, và đặc biệt Công ty Trung An được sự hợp tác của Tập đoàn MURASE (Nhật Bản) là doanh nghiệp đầu tiên xuất khẩu lô hàng mang nhãn hiệu “Gạo Việt xanh phát thải thấp” sang thị trường Nhật Bản.

Ông Cao Đức Phát - Chủ tịch Viện nghiên cứu lúa quốc tế (IRRI), cho rằng, đây là một thời khắc lịch sử, đánh dấu mốc chuyển mình của ngành nông nghiệp. Từ những ngày đầu với tham gia với tư cách đại diện IRRI xây dựng Đề án 1 triệu ha đến nay, ông Phát nhận định, đã có những chuyển biến tích cực trong bà con nông dân khi họ thấy được việc tăng thu nhập, giảm chi phí giảm, góp phần bảo vệ môi trường. Người nông dân không chỉ là người sản xuất lương thực mà còn là những "chiến sĩ xanh" trong cuộc chiến chống biến đổi khí hậu.

Theo ông Phát, Đề án 1 triệu ha là một chương trình đột phá tư duy của ngành nông nghiệp. Việc đưa ra thị trường số lượng gạo lên đến vài chục ngàn tấn mang nhãn hiệu “Gạo Việt xanh phát thải thấp”, trong đó có lô gạo xuất khẩu đầu tiên vào Nhật Bản minh chứng cho việc Việt Nam là nước đầu tiên trên thế giới đưa gạo phát thải thấp ra thị trường, kể cả xuất khẩu.

Đề án 1 triệu ha đã thực hiện nhiều mô hình thí điểm thành công trong năm 2024. Từ năm 2025, đề án bước vào giai đoạn mở rộng trong sản xuất, ngày càng có nhiều cánh đồng lúa chất lượng cao phát thải thấp. Song song đó là sự khởi đầu của nhãn hiệu “Gạo Việt xanh phát thải thấp”, sẽ tiến đến phát triển nhãn hiệu chứng nhận và thương hiệu quốc gia "Gạo Việt Nam carbon thấp" theo mục tiêu của Đề án 1 triệu ha.

V.K.K - L.G