Khi người nông dân Khmer chạm vào thế giới số

Một buổi sáng, trên cánh đồng xã Lâm Kiết, huyện Thạnh Trị, tỉnh Sóc Trăng, một thiết bị bay lướt qua thửa ruộng vừa gieo sạ. Đó là máy bay không người lái, thứ mà người nông dân ở đây sử dụng để phun thuốc BVTV, bón phân hay gieo sạ – điều mà vài năm trước còn rất lạ lẫm với bà con. Và để làm nông với những công nghệ hiện đại, nhiều người dân Khmer ở Sóc Trăng đã bắt đầu bằng chiếc điện thoại, công nghệ thông minh.

Với động tác điều khiển khá thuần thục, anh Triệu Hoàng Hương, ở xã Lâm Kiết chỉ mất gần 2 giờ để hoàn thành phun thuốc BVTV trên diện tích 9ha của gia đình. Theo anh Hương. trước đây, với diện tích này, anh phải tốn vài ngày phun thuốc bằng thủ công mới xong, chi phí mướn lao động cũng cao ngất ngưỡng. Nhưng giờ đây, với máy bay phun thuốc vừa tiết kiệm thời gian, chi phí, hiệu quả phòng trừ bệnh, diệt sâu hại đạt cao, không ảnh hưởng sức khỏe, lại giải quyết tốt tình trạng thiếu hụt lao động ở nông thôn.

“Tôi thấy máy bay phun thuốc phát triển, tôi mới có ý tưởng mua để phục vụ gia đình và bà con nông dân xung quanh. Thế là tôi đã đầu tư phát triển con máy bay phun thuốc để phục vụ bà con mình để kịp thời vụ”, anh Hương nói.

Nông dân sử dụng máy bay phun thuốc phục vụ sản xuất nông nghiệp

Nhiều người dân cho biết, giờ muốn làm nông nghiệp hiệu quả phải thay đổi tư duy, không thể cứ dựa vào sức lao động, mà phải từng bước cơ giới hóa. Đặc biệt, trong thời đại công nghiệp 4.0, đòi hỏi người nông dân phải mạnh dạn ứng dụng công nghệ số, ứng dụng tiên tiến, mới mong bắt kịp nông nghiệp hiện đại, như việc sử dụng máy bay phun thuốc BVTV này thay cho sức người chẳng hạn.

Anh Trần Kim Luận, ngụ ấp Tài Công, xã Tài Văn, huyện Trần Đề cho biết, gia đình anh trồng trên 2 ha lúa và vài công màu. Từ sự giới thiệu của người bạn, anh đã tìm hiểu và tải về sử dụng ứng dụng “2 nông”. Chính ứng dụng này đã giúp anh quản lý tốt sâu bệnh và cập nhật thường xuyên về giá cả thị trường nông sản.

Theo anh Luận, ứng dụng dễ sử dụng và mang lại hiệu quả rất thiết thực. Từ khi anh ứng dụng app “2 nông” về phục vụ cho việc trồng trọt, giúp bón phân, trị bệnh cho cây trồng đúng và đủ, kịp thời, nhờ vậy, chi phí sản xuất của gia đình giảm trên 30% so với trước đây, trong khi năng suất đạt rất khá.

“Mình có mạng 3G, 4G trên điện thoại thì mình đi chụp hình con sâu hoặc bệnh trên lúa. Mình không biết sâu gì thì ứng dụng đó sẽ chẩn đoán sâu bệnh cho mình, cho mình biết đó là loại sâu gì, gây hại ra sao, thuốc đặc trị. App sẽ hiển thị cho mình hết một số loại thuốc đặc trị để mình tham khảo, mình làm theo, có app cũng dễ lắm, tiết kiệm chi phí rất nhiều”- anh Luận nói.

Đồng bào Khmer đang rất tích cực ứng dụng công nghệ số vào cuộc sống

Không chỉ hỗ trợ cho người nông dân trong công việc ruộng đồng, việc thanh toán không dùng tiền mặt đang rất được người dân ở tỉnh Sóc Trăng thực hiện khá thuần thục. Bà Thạch Thị Cẩm Chi, một hộ kinh doanh nước giải khát ở ấp 4, thị trấn Long Phú, chia sẻ, từ khi được Tổ Công nghệ số cộng đồng đến hướng dẫn về chuyển đổi số, nhất là sử dụng các app để thanh toán tiền, không phải dùng tiền mặt, bà thấy rất tiện lợi.

“Trước đây khi khách hàng đến uống nước thì trả tiền mặt, nhưng từ khi triển khai thực hiện chuyển đổi số và có khách hàng đến thì mình mời dùng áp thanh toán tiền qua thẻ không dùng tiền mặt thì khách hàng rất ủng hộ mình, tôi thấy mô hình này rất là có ích vì đi đâu mình không có tiền mặt, nhưng trong điện thoại có các app chuyển tiền thì vẫn trả tiền được và dùng được mọi lúc mọi nơi”-chị Chi chia sẻ.

Hay như chị Thạch Phụng Tiên, ở xã Phú Mỹ, huyện Mỹ Tú, chỉ cần vài thao tác trên điện thoại thông minh, chị đã có thể mua mặt hàng gì mà chị cần. “Bây giờ rất là tiện lợi, chỉ bằng chiếc smartphone này mình có thể đặt mua rất nhiều đồ, quần áo, đồ ăn… tiện lợi hơn nữa là mình có thể đóng tiền nước, tiền điện qua app luôn”.

Đồng bào Khmer dùng app để kiểm soát, phòng trừ dịch hại trên cây trồng

Trần Đề là địa phương có đông đồng bào Khmer sinh sống, bà con chủ yếu làm nông nghiệp và buôn bán nhỏ. Để chuyển đổi số đi vào cuộc sống, Trần Đề đã ban hành nhiều kế hoạch và các văn bản chỉ đạo triển khai thực hiện đầy đủ, kịp thời, hiệu quả đồng bộ trên 3 trụ cột chính quyền số, kinh tế số và xã hội số.

Ông Hồ Quang Đại, Phó Chủ tịch UBND huyện Trần Đề, cho biết, hiện nay, các doanh nghiệp trên địa bàn huyện thường xuyên ứng dụng công nghệ thông tin trong phục vụ hoạt động sản xuất - kinh doanh. Việc thanh toán không dùng tiền mặt cũng được triển khai ở các địa phương, nhất là các vùng đồng bào dân tộc thiểu số. Trần Đề cũng chỉ đạo các cơ quan, đơn vị đẩy mạnh việc đưa các sản phẩm tiềm năng, sản phẩm OCOP tham gia sàn thương mại điện tử Sóc Trăng; đồng thời tiếp tục chỉ đạo Phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn triển khai các mô hình ứng dụng các giải pháp công nghệ mới trong nông nghiệp.

Ông Hồ Quang Đại, Phó Chủ tịch UBND huyện Trần Đề, nhấn mạnh: “Lợi ích từ chuyển đổi số thực tế đã đi vào nhận thức, hành động của người dân, đặc biệt là nơi có đông đồng bào dân tộc thiểu số sinh sống. Ngày càng xuất hiện nhiều mô hình sản xuất ứng dụng công nghệ cao, sử dụng thiết bị hiện đại, liên hoàn, quy trình sản xuất khép kín, tiếp cận và phát huy thương mại điện tử, tăng năng suất, chất lượng sản phẩm; tạo nên những nông dân năng động, nông thôn hiện đại, trù phú, thu hẹp khoảng cách thành thị và nông thôn. Không chỉ hỗ trợ trong phát triển sản xuất, kinh doanh mà chương trình chuyển đổi số cũng đang là “đòn bẩy” quảng bá các đặc sản truyền thống, thúc đẩy phát triển du lịch ở vùng đồng bào dân tộc thiểu số của địa phương”.

Trong thời gian qua, tỉnh Sóc Trăng đã tích cực triển khai các giải pháp chuyển đổi số trên diện rộng, bước đầu ghi nhận những chuyển biến tích cực, nhất là chuyển biến trong đời sống, đặc biệt là đối với đồng bào dân tộc thiểu số. Ông Nguyễn Thành Duy, Giám đốc sở Khoa học và Công nghệ tỉnh Sóc Trăng cho biết, bà con dần dần đã tiếp cận và sử dụng hiệu quả các dịch vụ công trực tuyến, như khai sinh, đăng ký kết hôn, thanh toán không dùng tiền mặt, hay là nhận thống báo điện tử, một số bà con đã ứng dụng hiệu quả chuyển đổi số trong sản xuất…

“Nhiều hộ dân, nhất là HTX trong đồng bào dân tộc thiểu số cũng đã bắt đầu đưa nông sản lên sàn điện tử, quảng bá sản phẩm qua mạng xã hội, mở rộng thị trường, bà con biết tra cứu thông tin y tế, tiêm phòng,… nỗ lực số hóa cũng đã thay đổi thói quen, giảm thời gian, chi phí đi lại và nâng cao hiệu quả phục vụ người dân”, ông Duy thông tin thêm.

Chiếc smartphone giờ đây không chỉ là công cụ liên lạc – mà là 'cuốn sổ tay số' của người Khmer: từ quản lý mùa vụ đến thanh toán, mua sắm. Từ những ứng dụng nhỏ, bà con đang mở cánh cửa lớn vào kỷ nguyên số.

Hoàng Tùng - Thạch Hồng/VOV-ĐBSCL