Không nên quy định cứng độ tuổi của học sinh lớp 10

Sáng 20/11, các đại biểu Quốc hội đã thảo ở hội trường về các dự thảo: Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Giáo dục; Luật Giáo dục đại học (sửa đổi); Luật Giáo dục nghề nghiệp (sửa đổi); Nghị quyết của Quốc hội về những cơ chế, chính sách đặc thù để thực hiện Nghị quyết số 71-NQ/TW ngày 22/8/2025 của Bộ Chính trị về đột phá phát triển giáo dục và đào tạo (gọi tắt là dự thảo Nghị quyết).

Các đại biểu tham dự phiên thảo luận. Ảnh: Quochoi.vn

Học sinh xuất sắc, vượt trội hoàn toàn có khả năng học vượt lớp

Góp ý vào dự thảo Luật Giáo dục sửa đổi, đại biểu Quốc hội Trần Thị Nhị Hà (Đoàn TP Hà Nội) cho biết, khoản 7, điều 19 của dự thảo Luật quy định tuổi của học sinh vào học lớp 10 là 15 tuổi và được tính theo năm. "Quy định theo hướng đúng tuổi như vậy là chưa thật sự phù hợp trong bối cảnh đang thúc đẩy phát triển nhân tài, xây dựng nền giáo dục mở, linh hoạt và hiện đại".

Thực tiễn trong nước và kinh nghiệm quốc tế đều cho thấy có những học sinh xuất sắc, vượt trội hoàn toàn có khả năng học vượt lớp. Nếu áp dụng cứng một mốc tuổi duy nhất thì vô hình chung đã đóng khung cho sự phát triển của những tài năng đặc biệt mà lẽ ra phải được khuyến khích, bồi dưỡng và tạo điều kiện.

Ngược lại, cũng có những trường hợp học sinh ốm đau, gián đoạn học tập dẫn tới việc không thể đáp ứng yêu cầu tuổi khi vào lớp 10, như vậy chúng ta sẽ vô tình tạo ra rào cản cho chính các em, những đối tượng cần được hỗ trợ nhất. Vì vậy, đại biểu kiến nghị không nên quy định trong luật nội dung mang tính kỹ thuật và điều hành này; đề nghị Bộ Giáo dục và Đào tạo ban hành thông tư quy định nội dung này.

Đại biểu Quốc hội Trần Thị Nhị Hà (Đoàn TP Hà Nội). Ảnh: Quochoi.vn

Sở GD&ĐT tổ chức một kỳ thi tuyển chung: hiệu quả, công bằng

Góp ý vào dự thảo Nghị quyết, quan tâm đến việc tuyển dụng và điều chuyển giáo viên các cấp học phổ thông, đại biểu Quốc hội Hoàng Văn Cường (Đoàn TP Hà Nội) cho rằng, để có mộtnhà trường tốt, yếu tố quyết định đầu tiên là phải có được đội ngũ giáo viên tốt, tâm huyết với nghề, yêu nghề, đặc biệt là phải coi trọng danh dự nghề nghiệp.

"Vì vậy, khâu quan trọng nhất trong tuyển dụng là thi tuyển, phải tạo được một sân chơi lớn để tất cả những người mong muốn trở thành giáo viên của các trường trong cùng một địa phương cùng có cơ hội để đua tài với nhau" - đại biểu Hoàng Văn Cường nói.

Theo đại biểu, nếu giao cho Sở Giáo dục và Đào tạo (GD&ĐT) đứng ra tổ chức một cuộc thi chung cho tất cả các trường cần tuyển giáo viên trên toàn tỉnh sẽ có một thước đo chung cho tất cả các ứng viên và sẽ loại ngay được những ứng viên nào không đủ điều kiện, tiêu chuẩn cần có cho các trường trên địa bàn cả tỉnh. Đồng thời, dựa vào kết quả thi tuyển đó, các trường, các xã chỉ việc lựa chọn đủ số lượng giáo viên cần tuyển dựa trên điểm của từng ứng viên đăng ký từ cao xuống thấp.

Đại biểu Quốc hội Hoàng Văn Cường (Đoàn TP Hà Nội). Ảnh: Quochoi.vn

Ngược lại, nếu giao cho từng trường, từng xã tự tổ chức kỳ thi tuyển thì số lượng đề thi, số hội đồng thi sẽ nhân lên tương ứng. Điều đó không chỉ gây tốn kém, lãng phí mà điều lo ngại hơn là chất lượng đề thi giữa các trường không đồng đều.

Do vậy, đại biểu đề nghị giao cho Sở GD&ĐT tổ chức một kỳ thi chung cho tất cả các trường trong toàn tỉnh sẽ hiệu quả, công bằng và giúp công tác lựa chọn được minh bạch hơn.

Băn khoăn về thời hạn hoạt động của hội đồng trường

Tham gia thảo luận, đại biểu Quốc hội Tạ Văn Hạ (Đoàn TP Đà Nẵng) bày tỏ quan tâm đến điều khoản chuyển tiếp tại 3 dự thảo Luật. Nhấn mạnh điều khoản chuyển tiếp liên quan đến vấn đề tổ chức và bộ máy của nhà trường rất quan trọng, nếu chúng ta không quy định cụ thể và không rõ sẽ rất khó khăn.

Đại biểu TP Đà Nẵng phân tích, các điều khoản chuyển tiếp quy định về thời hạn thực hiện chức trách, nhiệm vụ của hiệu trưởng, cấp phó cơ sở giáo dục đại học hđại học công lập dễ tạo khoảng trống pháp lý về quyền lực. Khi Hội đồng trường kết thúc mà chưa kiện toàn được người đứng đầu kiêm bí thư cấp ủy thì sẽ không có người điều hành.

Đại biểu Quốc hội Tạ Văn Hạ (Đoàn TP Đà Nẵng). Ảnh: Quochoi.vn

Vì vậy, đại biểu đề nghị cần có một điều khoản chuyển tiếp, quy định thời gian, thời hạn cụ thể để cơ quan quản lý trực tiếp cùng với Hội đồng trường và Đảng ủy và Hội đồng trường vẫn đang ổn định trong thời gian sắp xếp và tính tới bầu để kiện toàn mà không phải dừng ngay khi Nghị quyết có hiệu lực, bảo đảm được tính ổn định.

Đại biểu Quốc hội Hoàng Văn Cường (Đoàn TP Hà Nội) nêu, theo dự thảo Nghị quyết, hội đồng trường sẽ kết thúc vào ngày 1/1/2026, khi đó cả Hiệu trưởng và Chủ tịch Hội đồng trường sẽ cần được bố trí lại như thế nào? Đây đang là điều tâm tư của rất nhiều trường hiện nay.

Từ đó, đại biểu đề nghị, cần có quy định giao cho cơ quan quản lý trực tiếp thực hiện quy trình lấy ý kiến rộng rãi, nhiều vòng, nhiều đối tượng giáo viên, cán bộ khác nhau để làm căn cứ ra quyết định nhân sự phù hợp nhất với tâm tư, nguyện vọng của đông đảo cán bộ, đảng viên trong nhà trường.

Hợp tác để xây dựng nền giáo dục quốc gia thông minh

Tham gia thảo luận, đại biểu Quốc hội Nguyễn Thị Huế (Đoàn tỉnh Thái Nguyên) cho rằng,dự thảo Nghị quyết chưa đề cập đến chính sách riêng cho việc xây dựng xã hội học tập, khuyến khích việc tự học và học tập suốt đời.

Đại biểu Quốc hội Nguyễn Thị Huế (Đoàn tỉnh Thái Nguyên). Ảnh: Quochoi.vn

"Trong bối cảnh đổi mới và hội nhập cần có chính sách rõ ràng, coi việc xây dựng xã hội học tập, học tập suốt đời của người dân là động lực phát triển và hướng tới quốc gia hạnh phúc. Việc này giúp đưa giáo dục đến gần hơn với người dân, đặc biệt là vùng nông thôn, miền núi và đối tượng yếu thế" - đại biểu tỉnh Thái Nguyên nhấn mạnh.

Đại biểu cũng đề xuất thí điểm mô hình chuyển đổi số và hợp tác quốc tế, trong đó có hợp tác giữa Nhà nước với nhà trường và doanh nghiệp để xây dựng nền giáo dục quốc gia thông minh, gồm việc quản trị cơ sở giáo dục và dạy học ứng dụng trí tuệ nhân tạo có kiểm soát. Theo đó, giáo viên sẽ có trợ lý ảo, học sinh cógia sư ảo và việc quản lý, kiểm tra, đánh giá phải phù hợp với ngôn ngữ, văn hóa và pháp luật của Việt Nam.

Đồng thời đại biểu đề xuất cơ chế đặc thù để tiếp nhận, chuyển giao, đặt hàng chương trình đào tạo nghề chất lượng cao trong các lĩnh vực công nghệ lõi bán dẫn, trí tuệ nhân tạo, tự động hóa, công nghệ sinh học, năng lượng tái tạo; có các chính sách hỗ trợ, ưu đãi về học phí và cấp học bổng để đào tạo nguồn nhân lực cho các lĩnh vực này.

Phong Châu