Kinh doanh đặt cược đua ngựa, đua chó ở Việt Nam: Cần nghĩ cách quản lý thay vì cấm
Kinh doanh đặt cược đua ngựa, đua chó và bóng đá quốc tế là xu thế chung và phát triển ở nhiều nước trên thế giới. Hiện ngành này có tổng doanh thu toàn cầu lên tới hàng trăm tỷ USD.
Tại Việt Nam, từ năm 2017, Chính phủ đã ban hành Nghị định số 06 về kinh doanh đặt cược đua ngựa, đua chó và bóng đá quốc tế. Điều này cho thấy sự quan tâm của Đảng và Nhà nước ta đối với việc phát triển ngành kinh doanh này.
Tuy nhiên, do những khó khăn, vướng mắc trong quá trình áp dụng, đến nay Nghị định 06 của Chính phủ vẫn chưa đi vào cuộc sống. Điều này dẫn đến những hệ lụy tiêu cực về kinh tế - xã hội.
Để khắc phục tình trạng này, ngày 8-4, Quốc hội đã ban hành Nghị quyết số 1035 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, trong đó đã đề ra nhiệm vụ cho Chính phủ, Bộ Tài chính cần hoàn thiện khung pháp lý đối với lĩnh vực xổ số, đặt cược, casino và trò chơi có thưởng.
Theo Nghị quyết 1035 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, chậm nhất năm 2025, phải hoàn thành việc sửa đổi Nghị định số 06/2017/NĐ-CP ngày 24-1-2017 của Chính phủ về kinh doanh đặt cược đua ngựa, đua chó và bóng đá quốc tế.
Đặt cược đua ngựa, đua chó hoàn toàn kiểm soát được
Tại Hội thảo "Góp ý sửa đổi, bổ sung Nghị định 06/2017/NĐ-CP về kinh doanh đặt cược đua ngựa, đua chó và bóng đá quốc tế" diễn ra vào chiều 28-11, GS-TSKH Nguyễn Mại, Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp đầu tư nước ngoài bày tỏ, Tổng bí thư Tô Lâm yêu cầu các bộ, ngành chấm dứt tình trạng "không quản được thì cấm".
Với quan điểm như vậy, ông Mại cho rằng, thực tế, việc kinh doanh đặt cược đua ngựa, đua chó và bóng đá quốc tế đã có hành lang pháp lý, hoàn toàn quản được nhưng một số Bộ không muốn thực hiện.
“Quốc hội, Chính phủ đã ban hành quy định, Nghị định liên quan tới về vấn đề này, thậm chí quy định rất rõ đối tượng áp dụng. Vấn đề là việc thực thi pháp luật chưa nghiêm minh”, GS.TS Nguyễn Mại nói.
Trên thực tế, việc kinh doanh đặt cược trong trường đua ngựa và đua chó cũng đã được thực hiện thí điểm trong nhiều năm chưa từng xảy ra sự cố, không gây hậu quả và tệ nạn xã hội.
“Điều đó cho thấy không cần thiết phải kéo dài giai đoạn thí điểm đặt cược trong trường đua, mà nên tạo điều kiện để doanh nghiệp sớm áp dụng các phương thức phân phối vé ngoài trường đua nhằm bù đắp chi phí và đóng góp nhiều hơn cho ngân sách nhà nước”, ông Mại nhấn mạnh.
Quản lý thay vì cấm
Trong khi đó, TS. Cấn Văn Lực - chuyên gia Kinh tế trưởng BIDV phân tích rõ hơn về vấn đề này, thế giới hiện nay ghi nhận doanh số các trò chơi, hoạt động liên quan đến cá cược là 70 tỷ USD, dự báo tăng lên 141 tỷ USD đến năm 2030. Tốc độ tăng trưởng là 11,5%/năm.
Với thị trường Việt Nam có nhiều tiềm năng. Trong đó, một công ty từ Anh đánh giá doanh thu cá cược Việt Nam (khu vực chính thức và không chính thức) tương đương 3-5% GDP.
“Dù vậy, câu chuyện pháp lý khi Việt Nam quản lý tương đối chặt, nên từ năm 2017 không phát triển được. Chúng ta vẫn coi cờ bạc là xấu. Thực tiễn, đây là nhu cầu đời sống văn hóa, tinh thần và du lịch của chúng ta”, ông Lực nhìn nhận.
Trước những tiềm năng đó, TS Cấn Văn Lực cho rằng, nên cho thí điểm từ 2025-2028, và cần sửa sớm thay vì sửa trong năm 2025. Sau đó có những đánh giá, tổng kết rõ ràng sau 3 năm thí điểm.
Tiếp theo, theo ông Lực, quy định với người chơi hơi lỏng lẻo, nên ông đề xuất chặt hơn. Cấm các đối tượng như người trong tình trạng phá sản, chưa trả được nợ, đang nhận trợ cấp, thuộc đối tượng vi phạm pháp luật và nên quy định số tuổi của người chơi.
Về phương thức phân phối, dự thảo cho phép qua Internet. Tuy nhiên ông Lực đề xuất thí điểm cho cả Internet và trực tiếp. "Có thể phân phối vé đặt cược với vé thăm quan, hiện nay một số nước làm như thế để tăng trải nghiệm du lịch như Nhật Bản, Thái Lan", ông Lực nói và cho rằng nên nghĩ cách để quản lý thay vì cấm hoàn toàn.
Đặt cược đua ngựa, đua chó cần được phân phối qua Internet
Chia sẻ góc nhìn từ thực tiễn áp dụng, ông Nguyễn Ngọc Mỹ - Chủ tịch Tập đoàn Vabis đã đưa ra 2 góp ý sửa đổi Nghị định 06.
Một là, cần cho phép doanh nghiệp kinh doanh đặt cược "đua ngựa, đua chó" và "bóng đá quốc tế" được phân phối vé đặt cược qua Internet ngay từ năm đầu tiên.
Việc lựa chọn phương thức phân phối vé đặt cược qua thiết bị đầu cuối (trong sân, ngoài sân), điện thoại (cố định và di động) hay Internet/mobile app nên do doanh nghiệp kinh doanh đặt cược tự lựa chọn và trình Bộ Tài chính xét duyệt trong bộ hồ sơ xin Giấy chứng nhận đủ điều kiện kinh doanh đặt cược.
"Không thể viện dẫn lý do e ngại không kiểm soát được doanh nghiệp và người tham gia đặt cược mà hạn chế phương thức phân phối vé đặt cược qua Internet", ông Mỹ nói và cho biết, trường đua chó Vũng Tàu do bị giới hạn chỉ được bán vé đặt cược trong trường đua nên đã thua lỗ liên tiếp trong 23 năm hoạt động.
Hai, cần xem xét cấp giấy phép đủ điều kiện kinh doanh đặt cược ngay từ đầu cho cả 3 phương thức phân phối vé đặt cược (thiết bị đầu cuối trong sân và ngoài sân, điện thoại, Internet), nếu doanh nghiệp đủ điều kiện, để tránh mất thời gian, lãng phí và gây thêm thủ tục phiền hà cho doanh nghiệp.
Việc phân kỳ cấp giấy phép đủ điều kiện kinh doanh đặt cược theo từng giai đoạn của hình thức phân phối vé đặt cược như quy định trong một số dự thảo Nghị định thay thế Nghị định 06 khiến cho doanh nghiệp phải làm thủ tục xin phép nhiều lần, các Bộ ngành phải mất thời gian thẩm định nhiều lần, gây lãng phí về thời gian và nguồn lực cho cả cơ quan quản lý nhà nước và cho doanh nghiệp.